- Hà Nội: 500 doanh nghiệp đang nợ bảo hiểm xã hội gần 280 tỷ đồng
- Doanh nghiệp bất chấp pháp luật về bảo hiểm xã hội, không nhẽ… bó tay: Phải có công cụ hữu hiệu để răn đe
- Muôn kiểu đối phó của các "chủ nợ"
Thượng tá Cao Văn Lộc tham luận tại hội nghị chiều 3-9
Chiều nay, 3-9, Ban Nội chính Thành ủy phối hợp cùng BHXH thành phố Hà Nội tổ chức hội nghị chuyên đề “Nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) góp phần thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và phòng chống tham nhũng trong quản lý, sử dụng quỹ BHXH, quỹ BHYT trên địa bàn Thủ đô”.
Theo báo cáo của BHXH thành phố Hà Nội, đến hết tháng 7-2019, thành phố có 32.642 đơn vị nợ tiền BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) với 454.029 lao động, tổng số tiền nợ phải tính lãi lên tới trên 1.811 tỷ đồng. Nhiều doanh nghiệp nợ với số tiền lớn, thời gian kéo dài.
BHXH thành phố cũng nhấn mạnh, việc xử lý hình sự với các doanh nghiệp cố tình trốn đóng, nợ đọng BHXH kéo dài được coi là biện pháp mạnh cuối cùng để răn đe. Vì thế, thời gian vừa qua, các cơ quan BHXH đã chuyển hồ sơ nhiều doanh nghiệp nợ đọng, chây ỳ sang cơ quan điều tra để đề nghị xử lý hình sự, song đến nay vẫn chưa có đơn vị nào bị xử lý hình sự.
Lý giải về vấn đề này, tại hội nghị, Thượng tá Cao Văn Lộc, Phó trưởng phòng Cảnh sát Kinh tế - CATP Hà Nội cho biết, quá trình xác minh xử lý các doanh nghiệp nợ BHXH theo Bộ luật Hhình sự năm 2015 gặp nhiều khó khăn do chưa có văn bản dưới luật hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền. Trên thực tế, số vụ việc được xử lý theo các điều luật 214, 215, 216 Bộ luật Hình sự đến thời điểm này chưa có.
“Thực tế, cơ quan BHXH các tỉnh, thành phố có chuyển cơ quan điều tra – Công an các tỉnh, thành phố nhưng đến nay một số vụ việc khởi tố hình sự nhưng theo tội danh khác như: giả mạo trong công tác, làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức; một số vụ chuyển sang nhưng chưa bị xử lý hành chính nên cơ quan điều tra chưa xác định đủ yếu tố cấu thành tội phạm; hoặc có những vụ việc cơ quan bảo hiểm chuyển sang nhưng cơ quan điều tra không tiến hành thụ lý do hành vi vi phạm xảy ra trước thời điểm Bộ luật hình sự 2015 có hiệu lực” – Thượng tá Cao Văn Lộc lý giải.
Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội tham luận tại hội nghị
Đơn cử, năm 2017 và 2018, CATP Hà Nội tiếp nhận 7 vụ việc cơ quan BHXH chuyển hồ sơ sang đề nghị xử lý hình sự doanh nghiệp vi phạm về BHXH, từ đầu năm 2019 đến nay tiếp nhận thêm 3 vụ việc. Ở các hồ sơ này, mặc dù số tiền doanh nghiệp nợ đọng lớn, song số tiền nợ tập trung chủ yếu vào thời điểm trước 1-1-2018 (thời điểm Bộ luật Hình sự năm 2015 có hiệu lực) nên chỉ bị xử lý hành chính.
Hơn nữa, ở một số trường hợp, khi cơ quan Công an thực hiện xác minh và đôn đốc thì doanh nghiệp đã thực hiện nộp đầy đủ.
Thượng tá Cao Văn Lộc cho biết thêm, trong Luật BHXH cũng như các thông tư liên quan đến lĩnh vực BHXH chưa có quy định cụ thể nên nhiều doanh nghiệp đã nợ BHXH trong thời gian dài nhưng “lách luật” bằng cách nộp đủ tiền BHXH cho những lao động mới phát sinh từ thời điểm từ 1-1-2018 đến nay, coi đây là căn cứ về việc từ 1-1-2018 đến nay họ không chậm đóng BHXH, nên không bị xử lý hình sự.
Đồng quan điểm này, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hà Nội cho biết, việc các doanh nghiệp nợ BHXH kéo dài nhiều năm trước thời điểm 1-1-2018 tìm cách lách luật bằng hình thức trích nộp BHXH cho những lao động mới phát sinh từ 1-1-2018 đến nay đã gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động nói riêng và quỹ BHXH nói chung, đồng thời gây khó khăn cho các cơ quan tiến hành tố tụng khi xử lý bằng biện pháp hình sự.
“Do vậy, cần có văn bản hướng dẫn, quy định về việc số tiền đóng mới của doanh nghiệp từ 1-1-2018 đến nay đối với các doanh nghiệp vẫn còn nợ đọng BHXH trong thời gian trước ngày 1-1-2018” – ông Nguyễn Sinh Sáng (đại diện Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội) kiến nghị, đồng thời nêu: Từ 2015 đến nay, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố chưa truy tố, xét xử vụ án nào liên quan đến các tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm.
