Đỗ ĐH điểm cao không phải do học thêm và luyện “lò”

ANTĐ - Sau khi Báo ANTĐ đăng loạt bài về gương các Thủ khoa trong kỳ thi tuyển sinh vào ĐH năm nay, chúng tôi đã nhận được khá nhiều phản hồi của bạn đọc. Trong đó, đáng chú ý là ý kiến của một số chuyên gia, giáo sư có uy tín.

Ngoài thời gian học tập, Thủ khoa Bùi Chí Hướng còn rất tích cực tập luyện thể thao,
tăng cường sức khỏe

Quan trọng nhất là tự học

Theo dõi liên tục những bài viết về các tấm gương thủ khoa trên Báo ANTĐ trong những ngày vừa qua, nhiều bạn đọc đã gọi điện đến Đường dây nóng chia sẻ cảm xúc của mình về những học sinh dù có hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn đầy ý chí, nghị lực vươn tới ước mơ, hoài bão của mình. Đơn cử như trường hợp em Bùi Chí Hướng (Học sinh lớp 12A1, trường THPT Cổ Loa). Tai hoạ ập xuống gia đình khiến cả bố và mẹ mất vì bệnh trọng, nhưng Hướng vẫn quyết tâm vượt lên nỗi đau, nỗ lực học tập và giành kết quả cao nhất.

Một điều khá bất ngờ khi nói đến trường có số học sinh đỗ Thủ khoa, á khoa nhiều nhất thuộc địa bàn Hà Nội lại chính là ngôi trường mà Hướng theo học. Mặc dù trường THPT Cổ Loa (huyện Đông Anh) nằm ở khu vực ngoại thành, nhưng nhiều năm nay trường đã đạt danh hiệu trường chuẩn quốc gia. Theo thầy Ngô Đắc Năm – Hiệu trưởng nhà trường, đến thời điểm hiện tại, trong kỳ thi vào ĐH vừa qua, trường đã có 3 học sinh đỗ Thủ khoa và 2 học sinh đỗ Á khoa. Đây là kết quả cao nhất mà nhà trường đạt được trong những năm gần đây.

Cũng theo thầy Năm, sở dĩ có kết quả như vậy là nhờ việc trường đã thực hiện nghiêm túc chủ trương của ngành trong công tác đổi mới, quản lý nâng cao chất lượng giáo dục. Đó là việc triển khai đồng bộ các giải pháp như: Tiến hành phân loại, phân nhóm học sinh, trên cơ sở đó phân công những giáo viên có năng lực, phương pháp giảng dạy phù hợp với từng nhóm đối tượng.

Bên cạnh đó, nhà trường còn tích cực đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất, tạo môi trường sư phạm tốt nhất cho việc dạy và học, để các em học sinh có thời gian nghiên cứu, đi sâu tìm hiểu các chuyên đề, các thầy cô cũng có thời gian để bồi dưỡng thêm về chuyên môn. Ngoài ra, nhà trường còn tạo ra bầu không khí thân thiện giữa thầy và trò để mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui, sử dụng phương pháp sư phạm hợp tác thay cho quyền uy, thầy trò cùng nhau giải quyết các vấn đề trong đó thầy giữ vai trò dẫn dắt.

Bên cạnh đó, nhà trường luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với những học sinh có hoàn cảnh khó khăn như miễn giảm học phí, tặng quần áo sách vở. Vào đầu mỗi năm học, trường luôn triển khai, phát động các chương trình đóng góp từ thiện để gây quỹ ủng hộ học sinh nghèo đồng thời thường xuyên động viên, giúp đỡ, thăm hỏi để các em có đủ tự tin và nghị lực vươn lên trong học tập.

Nhận xét về các trường hợp đỗ Thủ khoa vào các trường ĐH năm nay, PGS. Văn Như Cương cho rằng, những năm gần đây tỉ lệ đỗ vào ĐH của các em học sinh ở nông thôn tăng lên. Hầu hết ngoài giờ học ở trường, các em đều tự học là chính, không chạy đua học thêm tại các lò luyện thi. Có những em do không có điều kiện phải đi mượn từng quyển sách hay đến nhà bạn vào mạng internet nhờ để tìm tài liệu tham khảo. Sở dĩ các em này đạt điểm cao là do đề thi ĐH đều nằm trong chương trình sách giáo khoa nên chỉ cần ôn luyện kỹ trong sách cộng với sự hướng dẫn đúng hướng của các thầy cô, các em sẽ thành công.

Trong khi đó, nhiều học sinh thành phố hàng ngày phải quay cuồng với lò luyện và học thêm sẽ bất lợi về nhiều mặt: Các em hầu như không có thời gian hoàn thiện bài tập ở trên lớp mà phải chạy theo “lò”, khiến đầu óc ì trệ, triệt tiêu khả năng sáng tạo. Mặt khác, khi học ở lò luyện, do số lượng học sinh đông, thầy chỉ nói đến những kiến thức chung nhất nên rất dễ rơi vào trường hợp điều mình cần thì không được nghe, chỗ mình đã quá rõ lại phải nghe đi nghe lại. Do vậy, cách học tốt nhất là các em nên tự học hoặc học theo nhóm để cùng nhau trao đổi thông tin. Nếu có thắc mắc, các em có thể trao đổi trực tiếp với thầy cô bộ môn. Cách học này không chỉ giúp các em đào sâu suy nghĩ mà còn có thể biết bản thân mình đang yếu ở chỗ nào để bổ sung kiến thức kịp thời. 

Học cho mình, học để phục vụ xã hội

Cũng theo PGS. Văn Như Cương, trên thực tế, có nhiều bậc phụ huynh dù biết con em mình có học lực khá nhưng vẫn đề nghị thầy cho học thêm, gây tốn kém không cần thiết. Thời gian qua, tình hình tội phạm vị thành niên diễn biến phức tạp. Hầu hết các đối tượng này đều sinh ra và lớn lên trong gia đình có hoàn cảnh gia đình éo le, không được học tập, giáo dục đến nơi đến chốn. Trong khi đó, ở độ tuổi này, các em rất nhạy cảm với lượng thông tin được tiếp nhận. Do vậy, cha mẹ cần kiểm tra thường xuyên việc học ở nhà của con em mình, không nên giao phó toàn bộ máy tính có nối mạng internet cho con mà không kiểm soát.

Với kinh nghiệm trên nửa thế kỷ tham gia vào công tác giảng dạy ở bậc đại học GS.NGND Nguyễn Lân Dũng - Phó chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Khoa học-Giáo dục của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chia sẻ, ông còn biết rất nhiều tấm gương sinh viên hiếu học, biết vươn lên trong hoàn cảnh khó khăn.

Thực tế, có nhiều bậc phụ huynh không tiếc tiền đầu tư tìm thầy, tìm lò luyện thi để con em mình được luyện những bài “tủ”, nếu may mắn “trúng tủ” sẽ có cơ hội đỗ đạt cao. Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm của các bậc phụ huynh và ngay cả nhiều em học sinh, bởi việc học thêm phải xuất phát từ nhu cầu thực sự của mỗi cá nhân. Nó chỉ nên áp dụng với những học sinh mất căn bản, nếu không học thêm thì không hiểu bài và ngày càng đuối sức, hoặc những học sinh có sức học khá, giỏi muốn thi vào các trường khó, đòi hỏi điểm cao. 

Cũng theo GS. Nguyễn Lân Dũng, có thể thấy phần lớn các em đỗ thủ khoa vào những trường ĐH trong đợt thi ĐH-CĐ vừa rồi không có điều kiện để luyện thi bên ngoài mà chỉ tự học ôn theo những bài tập trong bộ đề nhưng vẫn đạt kết quả cao. Như vậy, không nhất thiết phải ôn luyện quá nhiều, học ngày, học đêm, ôn ngày, ôn đêm thì mới thi đỗ ĐH, bởi về căn bản yêu cầu của mọi đề thi là phải nằm trong chương trình sách giáo khoa.

Để làm được những câu hỏi khó, có tính phân loại cao, các em cần nắm vững những phương pháp cơ bản. Tuy nhiên, đối với những câu hỏi “mở” thì không chỉ là những kiến thức học thuộc lòng mà còn phụ thuộc vào khả năng tư duy, áp dụng kiến thức linh hoạt, thông minh của mỗi học sinh. 

Trong giáo dục song song với việc học chữ thì học để làm người không kém phần quan trọng. Do đó, để các em đi đúng hướng, bên cạnh việc giáo dục của gia đình và nhà trường, các cơ quan thông tin truyền thông cần thường xuyên đăng tải những thông tin về những tấm gương học sinh vượt khó đạt kết quả cao trong học tập, dũng cảm cứu bạn hay trả lại tài sản cho người đánh rơi... Có như vậy những tấm gương tốt mới được nhân rộng, trở thành nhân tố tích cực trong việc ươm mầm những học sinh vừa giỏi về kiến thức nhưng cũng đẹp về nhân cách.