- "Nóng" tranh luận có nên cho phép tố cáo qua điện thoại?
- Chưa thống nhất có tiếp nhận tố cáo qua điện thoại, thư điện tử hay không
- ĐBQH: Chưa có quy định nào bảo vệ người xử lý tố cáo
Tăng thuế phí dồn dập, tận thu khiến dân bức xúc
Mở đầu bài phát biểu, Đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình) nhận định, hai năm qua dưới sự điều hành của Chính phủ, tình hình kinh tế xã hội có nhiều biến chuyển tích cực. Tốc độ tăng trưởng trung bình đạt 6,5%/năm, xuất khẩu đạt tốc độ tăng trưởng cao, nền kinh tế đã xuất siêu trở lại, lạm phát được kiềm chế vững chắc ở mức dưới 4%, tỷ giá gần như nằm trong tầm kiểm soát của ngân hàng Nhà nước…Số lượng doanh nghiệp thành lập mới cũng tăng nhanh, trung bình mỗi ngày có 300 doanh nghiệp mới được thành lập, lãi suất ổn định, áp lực nợ công giảm đáng kể, tỷ lệ thất nghiệp trong khu vực thành thị dưới 4%. Mỗi năm có trên 1,5 triệu lao động có việc làm mới, đời sống của nhân dân được cải thiện…
Mặc dù vậy, theo Đại biểu Lộc, đây mới là thành công bước đầu, chủ yếu nhờ những giải pháp mang tính ngắn hạn. Do đó, cần có sự quyết liệt hơn nữa trong điều hành của Chính phủ. Nhiều vấn đề mang tính cơ cấu của nền kinh tế chưa được giải quyết mang tính căn cơ.
Đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình) phát biểu thảo luận
Chẳng hạn, trong lĩnh vực chuyển đổi mô hình tăng trưởng, chúng ta là một trong những quốc gia nói nhiều nhất về cách mạng công nghệ 4.0 nhưng tư duy quản lý chính sách về giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ không có những thay đổi căn bản thì lấy đâu ra nguồn lực để phát minh, sáng chế, khởi nghiệp để ứng dụng vào sản xuất kinh doanh - Đại biểu Lộc đặt câu hỏi.
Về tài khóa, trong những năm qua chúng ta đã cố gắn cân bằng ngân sách, khống chế nợ công bằng các nguồn thu một lần như bán đất, bán tài sản công hay thu từ cổ tức của các doanh nghiệp Nhà nước. Khi các nguồn này cạn kiệt chúng ta phải chuyển sang tăng thu từ thuế nhưng nếu chủ trương tinh giản bộ máy, biên chế để giảm chi thường xuyên, lấy nguồn cho đầu tư phát triển được thực hiện một cách tốt hơn thì chúng ta đã không phải tăng thuế phí dồn dập và tận thu khiến người dân bức xúc.
Đại biểu Lộc lưu ý, tăng thuế quá mức sẽ tạo ra sự dịch chuyển nguồn lực từ khu vực tư đang hoạt động hiệu quả sang khu vực công kém hiệu quả hơn. Điều này không có lợi cho tăng trưởng kinh tế về dài hạn. Có một nghịch lý là, trong khi Chính phủ và các bộ ngành đang ra sức tìm các biện pháp để tăng huy động vốn thì tốc độ giải ngân đầu tư công lại ngày càng chậm, gây lãng phí lớn.
Một thỏi socola cõng 13 giấy phép!
Cho ví dụ về quỹ bảo hiểm xã hội, Đại biểu Lộc phân tích, tăng tuổi nghỉ hưu là xu hướng tất yếu trên thế giới để đối phó với tình trạng già hóa dân số, nhưng đây chỉ là một khía cạnh về vấn đề cân đối thu chi của quỹ này. Do vậy, cần quan tâm đến hiệu quả hoạt động của quỹ, nếu khả năng sinh lời của quỹ này không bù đắp được trần lạm phát cũng như tốc độ tăng của lương cơ bản, lương tối thiểu thì tăng tuổi nghỉ hưu cũng không giải quyết được vấn đề thu chi.
Về cải cách thể chế, chúng ta đã đạt nhiều kết quả quan trọng, đạt được nhiều tiến bộ trong cắt giảm thủ tục hành chính, Chính phủ điện tử cũng đang được triển khai tích cực, thứ hạng môi trường kinh doanh tăng 14 bậc, cạnh tranh quốc gia tăng 5 bậc…Song những thành quả này còn khiêm tốn so với kỳ vọng và chuẩn mực hàng đầu của các nước ASEAN.
"Những chuyện cười ra nước mắt chỉ có ở Việt Nam như chuyện một thỏi socola phải cõng 13 giấy phép, thời gian nuôi gà ngắn hơn thời gian xin cấp phép bán gà còn diễn ra ở một số nơi…Một số bộ ngành mới cắt giảm thủ tục hành chính ở những khu vực chịu sức ép lớn từ Chính phủ, chạy theo vụ việc, nhiều tư lệnh ngành còn lơ là với cải cách thể chế" - Đại biểu Lộc nói.
Bên cạnh đó, một kế hoạch tổng thể để giải quyết tận gốc rễ các vấn đề của cơ chế xin cho vẫn chưa được phác thảo. Nếu các Bộ luật vẫn được thiết kế theo kiểu luật đóng, luật khung và cần có các nghị định, thông tư hướng dẫn thì những giấy phép "con", "cháu" của các thủ tục hành chính rườm rà chẳng những không biến mất mà còn có nguy cơ biến tướng, phục hồi, chuyển từ hình thái này sang hình thái khác và vẫn đè nặng lên doanh nghiệp.
Cải cách thể chế là động lực của sự phát triển. Để tập trung vào nhiệm vụ này các cơ quan Chính phủ phải được giải phóng khỏi những việc mà xã hội, thị trường, cấp dưới có thể làm. Do vậy, cần đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, đẩy mạnh xã hội hóa và chuyển giao dịch vụ công, phân cấp phân quyền cho địa phương, cơ sở.
Kết thúc bài phát biểu, Đại biểu Lộc nhấn mạnh, “một người lo bằng một kho người làm”, để đạt được nhiều thành tựu hơn nữa trong phát triển kinh tế xã hội, các bộ ngành phải thực sự là kiến trúc sư trưởng trong cải cách thể chế ở từng lĩnh vực chứ không chỉ hành xử như những đốc công!
