- Vì sao một số ĐBQH không đồng tình rút Dự án Luật Đất đai tại kỳ họp thứ 9?
- Luật sư, chuyên gia phải có đạo đức tốt, ít nhất 10 năm kinh nghiệm mới được làm Hòa giải viên
- Bà Nguyễn Thanh Hải làm Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên
Cần tăng cường năng lực pháp lý cho ĐBQH
Cũng theo Đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau), Đoàn ĐBQH không phải cơ cấu tổ chức của Quốc hội, bởi trong Hiến pháp không quy định. Đoàn ĐBQH thực chất là hình thức sinh hoạt của Quốc hội, các ĐBQH, là bộ máy hành chính bảo đảm cho ĐBQH hoạt động độc lập tại các địa phương.
Về một số ý kiến cho rằng, cần tăng cường ĐBQH là chuyên gia, Đại biểu Lê Thanh Vân nêu quan điểm, điều này không đúng. Bởi ĐBQH là chính trị gia, phải nắm chắc được nguyên lý vận hành của các thiết chế quyền lực nhà nước, các nguyên lý vận hành của thể chế chính trị, kinh tế, xã hội để khởi xướng chính sách.
“Nếu ĐBQH là chuyên gia, am hiểu sâu từng lĩnh vực cụ thể là không đúng nguyên lý tổ chức vận hành của thiết chế quyền lực cao nhất đó là Quốc hội” – Đại biểu Vân nhấn mạnh.
Đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) phát biểu
Bên cạnh đó, hạt nhân vận hành của Quốc hội là ĐBQH. Chúng ta đang dần chuyển Quốc hội sang hoạt động thực chất, thực quyền thì phải tăng cường năng lực cho ĐBQH mà trước hết là năng lực pháp lý, các điều kiện bảo đảm cho hoạt động của ĐBQH, trong đó đáng chú ý nhất là năng lực lập pháp của ĐBQH.
Cũng theo Đại biểu Vân, quyền trình dự án luật, quyền sáng kiến pháp luật của ĐBQH nếu không được bảo đảm thì quyền khởi xướng chính sách chỉ thiên về Chính phủ mà thôi. Lúc đó Quốc hội không còn nắm giữ được vai trò chủ đạo là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến lập pháp.
Về tính chuyên nghiệp của ĐBQH, theo Đại biểu Vân, chúng ta đừng nhấn mạnh tới số lượng 100% ĐBQH là chuyên trách mà không chuyên nghiệp thì hoạt động của Quốc hội sẽ không bảo đảm được thực chất…
“Cần xây dựng cơ cấu QH ổn định, đừng vì đề án phải đảm bảo tính chất linh hoạt mà dẫn đến hệ quả là các Đoàn ĐBQH có biến động lớn. Đặc biệt, phải quy định tiêu chuẩn Tổng Thư ký Quốc hội, đó không phải nhân vật chính trị mà là nhân vật hành chính, là người am tường trình tự thủ tục hoạt động của QH,cơ cấu hoạt động của QH, điều hành QH hoạt động thực chất, hiệu quả” – Đại biểu Vân kiến nghị.
Đoàn ĐBQH đang lơ lửng, không thuộc về ai
Tham gia phát biểu thảo luận, Đại biểu Bùi Văn Phương (đoàn Ninh Bình) cho rằng, chúng ta đang coi Đoàn ĐBQH là tổ chức của các ĐBQH tại địa phương nhưng tổ chức này đang lơ lửng vì không thuộc cơ cấu của địa phương, cũng không thuộc cơ cấu Quốc hội.
Phản bác quan điểm nếu thay đổi vị trí pháp lý của đoàn Đại biểu Quốc hội(ĐBQH) sẽ làm lu mờ vai trò của các ĐBQH vì ĐBQH mới là trung tâm, theo Đại biểu Bùi Văn Phương, điều này không đúng vì việc nâng cao địa vị pháp lý của Đoàn ĐBQH không những không làm lu mờ ĐBQH mà còn làm cho họ hoạt động tốt hơn vì hiện nay đa số các đại biểu thực hiện nhiệm vụ của mình đều thông qua Đoàn ĐBQH.
“Đoàn ĐBQH cần được chỉnh lý về địa vị pháp lý vì hiện nay chúng ta coi Đoàn ĐBQH là tổ chức của các ĐBQH tại địa phương nhưng tổ chức này đang lơ lửng vì không thuộc cơ cấu của địa phương, cũng không thuộc cơ cấu Quốc hội. Bên cạnh đó, dù Đoàn ĐBQH đang được coi là tổ chức nhưng hiện không có văn bản nào quy định nguyên tắc hoạt động của tổ chức này là gì, trưởng phó đoàn hoạt động theo quy định nào, chế độ đại diện hay thủ trưởng” – Đại biểu Phương nói.
Ngoài ra, việc Đoàn ĐBQH trực thuộc ai cũng chưa rõ. Nếu Đoàn thuộc cơ cấu địa phương thì về khoa học, tổ chức nghe ra không hợp lý, vì địa phương không giao nhiệm vụ gì cho Đoàn ĐBQH, mà toàn bộ nhiệm vụ của Đoàn ĐBQH do Quốc hội và Thường vụ QH giao, từ tiếp xúc cử tri, tiếp dân, giám sát đến tiếp nhận đơn thư. Nếu quy định Đoàn ĐBQH là cơ cấu của Quốc hội thì chỉ làm cho hoạt động của Đoàn tốt hơn.
“Đoàn ĐBQH ở địa phương sẽ trở thành tai, mắt, cánh tay nối dài của Quốc hội, thực hiện nhiệm vụ quan trọng nhất là đại diện tiếng nói của người dân, thực hiện việc giám sát, thực thi chính sách pháp luật, xem xét tất cả kiến nghị của người dân.
Chúng ta mong muốn, kỳ vọng Đoàn ĐBQH có địa vị pháp lý vững chắc các địa phương, là người nói tiếng nói của người dân, người bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân và nhân dân rất mong muốn điều đó. Quy định Đoàn ĐBQH là cơ cấu của Quốc hội cũng không thay đổi thêm về tổ chức, biên chế bộ máy mà chỉ làm Đoàn ĐBQH hoạt động ngày càng hiệu quả hơn” – Đại biểu Phương nhấn mạnh.
