- Mỹ bàn giao căn cứ quân sự cuối cùng tại Niger
- Nga đưa huấn luyện viên quân sự và thiết bị tới Niger
- Pháp tính đóng cửa vô thời hạn Đại sứ quán tại Niger
 |
Trại tị nạn ở Ouallam, Niger dành cho những người phải di dời, sơ tán tránh bạo lực từ các nhóm thánh chiến |
Giữa tháng 12-2024, Hadjara Zibo và 3 cô con gái nhỏ đã chạy vội lên đồi trốn tránh khi những kẻ thánh chiến có vũ trang tấn công ngôi làng của họ ở vùng Tillabéri của Niger, gần biên giới với Burkina Faso và Mali. “Nếu bắt được, chúng có thể hãm hiếp và giết chúng tôi”, cô Zibo, 39 tuổi nói.
Cuộc tấn công vào ngôi làng khiến 21 người thiệt mạng, nhà cửa bị đốt cháy và tài sản có giá trị bị cướp bóc. Chưa đầy 48 giờ sau, 18 người khác đã thiệt mạng, lần này là ở Kokorou, một khu định cư khác ở Tillabéri.
Trước đó hồi năm 2021, những chiến binh Hồi giáo tương tự đã giết chồng của Zibo tại trang trại của họ, khiến cô phải một mình vật lộn với khó khăn tài chính khi nuôi 3 con. Nhiều phụ nữ sau đó đã bị ép trở thành vợ hoặc nô lệ tình dục của những kẻ thánh chiến. Em gái Zibo cũng đã bị những kẻ tình nghi là thánh chiến bắt cóc vào tháng 6 năm ngoái.
Chính quyền quân sự Niger đang phải vật lộn để ngăn chặn làn sóng tấn công thánh chiến đang gia tăng ở khu vực biên giới 3 nước. Chính quyền quân sự mới, do Tướng Abdourahamane Tchiani lãnh đạo, có xu hướng bài phương Tây, tuyên bố rằng họ có thể giải quyết tốt hơn các mối đe dọa cực đoan.
Tuy nhiên, bạo lực thánh chiến đã leo thang trong 18 tháng kể từ cuộc đảo chính, với khoảng 1.599 người thiệt mạng, gấp đôi so với 770 người được ghi nhận dưới chế độ dân chủ của chính quyền tiền nhiệm của Tổng thống Mohamed Bazoum.
Nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tỉnh Sahel, một chi nhánh của tổ chức khét tiếng IS trước đây, đã nhận trách nhiệm về các cuộc tấn công gần đây vào dân thường và tiền đồn quân sự ở Tillabéri, một khu vực nơi các nhóm có liên hệ với cả IS và al-Qaeda đang hoạt động.
 |
Chiến lược của chính quyền quân sự Niger hiện nay đã làm tăng thương vong cho dân thường |
Theo một nhà phân tích cấp cao của Niger tại Thủ đô Niamey, việc chính quyền quân sự không thể chống lại các hoạt động thánh chiến, cùng với việc trục xuất các phương tiện truyền thông phương Tây khiến cuộc xung đột ở Niger sẽ sớm trở thành một cuộc chiến bị lãng quên, nhiều phụ nữ và trẻ em sẽ phải chịu đau khổ vì sự bất tài của chính quyền đương nhiệm.
Vào năm 2023, gần 42% trong số 26 triệu người dân Niger sống trong cảnh nghèo đói, với 4,4 triệu người cần viện trợ nhân đạo ngay lập tức. Quốc gia này xếp hạng thấp thứ tư trong số 193 quốc gia trong Chỉ số phát triển con người mới nhất của Liên hợp quốc. Viện trợ nước ngoài chiếm gần 40% ngân sách của quốc gia này, nhưng cuộc đảo chính đã khiến viện trợ quốc tế bị cắt giảm.
Áp lực kinh tế từ các lệnh trừng phạt và cắt giảm viện trợ đã ảnh hưởng nặng nề đến những phụ nữ phải di dời ở Niger, những người phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực cũng như nỗi sợ bị tấn công và bạo lực tình dục.
Hơn một chục phụ nữ phải di dời ở Tillabéri cho biết, việc cố ý giết hại những người thân là nam giới và những người chống cự là một chiến thuật nhằm thắt chặt quyền kiểm soát đối với phụ nữ, khiến họ dễ bị khuất phục hơn nữa dưới sự cai trị của các nhóm thánh chiến.
“Chiến lược của Tổng thống Bazoum đã làm suy yếu việc tuyển dụng chiến binh thánh chiến ở Tillabéri bằng cách đưa ra các con đường giải ngũ. Còn chính quyền quân sự Niger tập trung vào các giải pháp quân sự đối với các mối đe dọa của chiến binh thánh chiến, từ chối các nỗ lực ngoại giao”, ông Nathaniel Powell, nhà nghiên cứu tại Oxford Analytica, một công ty tư vấn rủi ro toàn cầu nói và cho biết thêm, chiến lược của chính quyền quân sự hiện nay đã làm tăng thương vong cho dân thường.
