Cháy văn phòng, chung cư - chạy đằng trời

ANTĐ - Lắp cửa sắt khóa trái hành lang thoát nạn; hóa vàng mã trong buồng thang; tận dụng buồng kỹ thuật điện làm kho chứa hàng - là những vi phạm PCCC phổ biến tại nhiều chung cư, tòa nhà văn phòng trên địa bàn Hà Nội hiện nay.

Chết người vẫn không sợ

Các hộ dân chung cư 18 Yên Ninh lắp cửa sắt khóa trái hành lang thoát nạn

Hơn 1 năm sau vụ cháy chung cư 18 tầng JSC 34 - ngõ 164 đường Khuất Duy Tiến, khiến 2 người thiệt mạng, trung tuần tháng 8-2011, phóng viên ANTĐ đã trở lại khu nhà này để quan sát thực tế tiến độ khắc phục những bất cập trong công tác PCCC. Thật bất ngờ, những vi phạm tại đây không hề biến chuyển. Tại 2 đơn nguyên của chung cư, cầu thang bộ dẫn xuống tầng hầm để xe được thiết kế thông với các tầng trên, không lắp khoang đệm ngăn cháy. Trường hợp hỏa hoạn xảy ra, việc không có vách ngăn cháy chịu nhiệt sẽ làm khói độc lan tỏa lên các tầng, khiến cả tòa nhà nhiễm khói, người dân không thể thoát nạn.

Ghi nhận của PV ANTĐ, nhiều căn hộ tại chung cư JSC 34 đang được người dân cho thuê mở văn phòng làm việc. Những cơ quan, đơn vị đến thuê ngang nhiên lắp đặt hệ thống cửa cuốn, cửa kính, cửa gỗ… bịt kín hành lang chung với cầu thang thoát nạn. Những vi phạm về lối thoát nạn tại chung cư này diễn ra trước vụ cháy đầu năm 2010, đã được báo chí phản ánh từ lâu, song không hiểu vì lý do gì, Ban quản lý chung cư không  có biện pháp khắc phục, tháo dỡ. 

Được sự hướng dẫn của cán bộ Đội Hướng dẫn về PCCC - Phòng Cảnh sát PCCC Đống Đa, PV ANTĐ tiếp tục khảo sát chung cư 18 Yên Ninh - một trong những tòa nhà tồn tại nhiều vi phạm về PCCC nhất hiện nay ở Hà Nội. Chung cư gồm 11 tầng, 2 đơn nguyên. Những bất cập về PCCC tồn tại chủ yếu ở đơn nguyên do Công ty Cổ phần Tập đoàn đầu tư Ba Đình quản lý.

Tại đơn nguyên này, nhiều tầng nhà được người dân tự ý lắp đặt cửa sắt, khóa trái hành lang chung với cầu thang thoát nạn. Buồng kỹ thuật điện  được các hộ dân triệt để tận dụng làm kho chứa hàng, chất kín toàn vật liệu dễ cháy. Thang bộ xuống tầng hầm để xe thiết kế hở, thông với các tầng của tòa nhà. Tầng hầm để xe  luôn quá tải phương tiện, cản trở lối thoát nạn... Nói về những vi phạm này, cán bộ Sở Cảnh sát PCCC quản lý địa bàn lắc đầu: Những bất cập về PCCC, thoát nạn tại chung cư này được cơ quan PCCC kiến nghị nhiều lần đến đơn vị quản lý chung cư, UBND quận Ba Đình…, song bao năm nay, vi phạm vẫn cứ tồn tại. Dù khánh thành, sử dụng gần 10 năm nay, chung cư 18 Yên Ninh vẫn không được cơ quan Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn PCCC.

Nguy cơ ngạt khói

Thang bộ xuống tầng hầm để xe chung cư JSC 34 thiết kế hở, không đảm bảo an toàn PCCC

Trở lại vụ hỏa hoạn tại “tòa nhà kính” 273 Kim Mã, quận Ba Đình cách đây hơn 1 tháng. Kết quả khám nghiệm hiện trường, điều tra nguyên nhân vụ cháy cho thấy, hỏa hoạn bắt nguồn từ hộp kỹ thuật điện tại tầng 4  tòa nhà, được lắp đặt trong buồng thang bộ. Do không được thiết kế đúng tiêu chuẩn, nắp hộp kỹ thuật không phải vật liệu chống cháy nên hỏa hoạn xảy ra, khói từ đây dễ dàng thoát ra ngoài theo đường ống kỹ thuật tỏa đi khắp tòa nhà. Trong khi đó, tòa nhà 273 Kim Mã không được lắp đặt hệ thống hút khói tự động khiến khói độc tích tụ dày đặc. Rất may, sự cố cháy xảy ra vào ngày nghỉ, có ít nhân viên làm việc tại đây nên không xảy ra tai nạn đáng tiếc.

Những bất cập, vi phạm các quy định về PCCC ở các tòa nhà văn phòng cao tầng, ngoài nguyên nhân từ phía chủ đầu tư, còn do công tác thẩm duyệt, nghiệm thu PCCC còn nhiều “kẽ hở”. Thực tế hiện nay, việc nghiệm thu, thẩm duyệt PCCC các tòa nhà văn phòng thường được thực hiện khi tòa nhà vừa hoàn thiện, mặt sàn trống, chưa có người đến thuê. Sau khi được nghiệm thu PCCC, đi vào hoạt động, các tòa nhà trống rỗng này lập tức được ngăn chia thành hàng chục văn phòng to nhỏ, với các vách ngăn bằng kính, tường thạch cao hay vách ngăn nhẹ… để cho thuê. Việc tự ý chia vách ngăn đã vi phạm các quy định về PCCC. Hỏa hoạn xảy ra, những “bức tường” tạm này sẽ ngăn khói thoát ra ngoài, khiến các tầng nhà nhiễm khói nặng. Những người làm việc trên cao, không kịp thoát ra ngoài rất dễ bị ngạt khói, hôn mê… 

Hành lang chung tòa nhà JSC 34 bị bịt kín, cản trở lối thoát nạn 

Nguy cơ trên có thể thấy qua buổi diễn tập phương án PCCC, cứu nạn cứu hộ tại một tòa nhà văn phòng trên phố Trần Quốc Toản, quận Hoàn Kiếm cách đây chưa lâu. Theo tình huống giả định, hỏa hoạn xảy ra tại tầng hầm để xe tòa nhà, khi có trên 200 cán bộ văn phòng đang làm việc. Để buổi diễn tập sát với thực tế, cán bộ PCCC đã đốt 2 quả khói ở tầng hầm và phát lệnh triển khai phương án. Khói tỏa nghi ngút, lan theo cầu thang bộ hở của tầng hầm lên các tầng cao. Chuông báo cháy kêu inh ỏi, hàng trăm cán bộ văn phòng theo phương án thoát chạy theo cầu thang bộ... Song do tòa nhà không được lắp đặt hệ thống hút khói tự động, nên khói ngưng tụ bên trong, len lỏi vào các phòng làm việc. Hơn 30 phút sau khi phương án diễn tập kết thúc, hàng trăm cán bộ văn phòng vẫn không thể trở lại làm việc do tòa nhà mù mịt khói...