Cần kiểm soát khả năng "nghiện" xổ số điện toán

ANTD.VN - Dù mới chỉ đưa vào vận hành chưa đầy nửa năm, nhưng xổ số điện toán Vietlott đã đạt mức doanh thu đáng kinh ngạc - 1.600 tỷ đồng. 

Bên cạnh những mặt tích cực như đóng góp cho ngân sách Nhà nước, tạo công ăn việc làm cho nhiều người lao động thì dường như vẫn thiếu những cảnh báo cần thiết cũng như những cơ chế để kiểm soát khả năng gây… “nghiện”. 

Thật khập khiễng khi so sánh giữa cờ bạc và xổ số bởi một bên là hoạt động trái phép còn một bên là hoạt động được cấp phép. Tuy nhiên, cũng giống như “nghiện” cờ bạc, khả năng “nghiện” xổ số là có thực. Ở Trung Quốc cách đây khoảng chục năm, lần đầu tiên một trung tâm trợ giúp những người “nghiện” xổ số đã được thành lập. Và dù chơi cờ bạc hay xổ số thì cũng xuất phát từ mong muốn đổi đời khi vận may tìm đến.

Càng nghèo khó thì giấc mơ đổi đời càng mãnh liệt, không ít người phải chạy ăn từng bữa nhưng vẫn nuôi giấc mơ ấy mỗi ngày. Có người tham gia cuộc chơi bằng những đồng tiền ít ỏi kiếm được, có người sẵn sàng lấy ngôi nhà của mình ra làm vật thế chấp, hay có những người “giật nóng”, vay mượn để nướng vào trò đỏ đen.

Nhiều người tìm tới cờ bạc với giấc mơ đổi đời và từ đó kéo theo những hệ lụy không mong muốn. Không chỉ đơn giản là “bác thằng bần” mà cờ bạc còn sản sinh ra những loại tội phạm nguy hiểm cho xã hội như trộm cắp, giết người, cho vay nặng lãi…  

Nghiêm cấm hoàn toàn nạn cờ bạc là điều không thể thực hiện được bởi mong muốn giàu sang là nhu cầu cơ bản của mỗi người. Để hạn chế nạn cờ bạc bất hợp pháp, những hình thức hợp pháp được Nhà nước cấp phép với cách thức tham gia văn minh hơn đã ra đời. Và xổ số điện toán là một trong những loại hình được đưa ra nhằm đáp ứng những giấc mơ đổi đời của người dân với những cơ chế kiểm soát không để người chơi bị “nghiện” - đây cũng được xem là một công cụ để kiểm soát xã hội. 

Theo nguyên tắc được nhiều nước trên thế giới áp dụng, hoạt động kinh doanh xổ số điện toán phải tuân thủ những nguyên tắc chơi có trách nhiệm như cam kết hạn chế trẻ em tiếp cận và áp dụng trần tối đa cho người chơi nhằm hạn chế khả năng gây “nghiện”. Tuy nhiên, trong cơn cuồng xổ số điện toán hiện nay ở Việt Nam, những nguyên tắc trên vẫn đang bị bỏ ngỏ. Không có một biện pháp nào được áp dụng nhằm kiểm soát khả năng gây “nghiện”.

Bàn về việc chơi có trách nhiệm, Vietlott cũng đưa ra những lời khuyên đối với người chơi trên website của mình như: “Trước khi chơi, hãy đặt giới hạn số tiền và thời gian mà bạn sẽ tham gia”. Tuy nhiên, người chơi vẫn dễ dàng mua cả triệu hay thậm chí cả chục triệu đồng tiền vé số mà không phải trình bất cứ loại giấy tờ tùy thân nào. Ngoài các điểm bán vé chính thức thì vé số còn được bày bán dạo khắp nơi và việc ngăn trẻ em tiếp cận có lẽ ít người nghĩ tới. 

Lợi ích kinh tế mà Vietlott đóng góp cho Nhà nước là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, nếu các cơ quan có trách nhiệm không có những biện pháp buộc doanh nghiệp đưa ra những cam kết trách nhiệm xã hội thì có lẽ cũng phải nghĩ đến thành lập trung tâm trợ giúp người “nghiện” xổ số như một số quốc gia khác.