- Phát triển trí tuệ nhân tạo an toàn và lấy con người làm trung tâm
- Trí tuệ nhân tạo sẽ 'hủy diệt' hệ thống năng lượng toàn cầu
Thị trường giàu tiềm năng, hấp dẫn
Đại diện của 61 quốc gia, trong đó có các quốc gia như Pháp, Ấn Độ và Trung Quốc… vào ngày 11-2 đã thông qua tuyên bố chung về nhu cầu trí tuệ nhân tạo (AI) “mở, toàn diện và đạo đức” tại Hội nghị thượng đỉnh AI Paris diễn ra tại Pháp. Tuyên bố nhấn mạnh, các vấn đề liên quan đến AI và năng lượng đã “lần đầu tiên” được giải quyết trong bối cảnh đa phương.
 |
Các quốc gia và ông lớn công nghệ trên thế giới đang đua nhau đầu tư phát triển AI |
Tuyên bố chung nêu bật nhu cầu nâng cao nhận thức về tác động của AI với thị trường lao động và thúc đẩy các công nghệ định hình tích cực tương lai của ngành. Đặc biệt, các bên ký kết nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường phối hợp trong quản lý AI và ngăn chặn tình trạng độc quyền thị trường để AI dễ tiếp cận hơn, nhấn mạnh nhu cầu phải đạt tiến triển trong đảm bảo tính bảo mật và độ tin cậy của AI, đồng thời khẳng định AI “bền vững” với xã hội và thế giới phải là ưu tiên hàng đầu.
Hội nghị thượng đỉnh AI Paris diễn ra trong bối cảnh AI đang phát triển mang tính bùng nổ trên thế giới, lan tỏa hầu như tới mọi “ngõ ngách” trên toàn cầu với những tiềm năng to lớn, song hành với đó là không ít nguy cơ, đe dọa. Trong đó có những lo ngại AI dù vừa phát triển song chịu nhiều kiểm soát, ràng buộc, hạn chế mà có thể cản trở sự phát triển của công nghệ mới này.
Năm 2024 vừa qua đánh dấu bước ngoặt lịch sử của AI khi công nghệ này không còn là tiềm năng tương lai mà trở thành động lực chủ đạo thay đổi nền tảng xã hội và kinh tế toàn cầu. AI len lỏi vào mọi lĩnh vực trên thế giới, từ an ninh, quốc phòng cho tới kinh doanh, giáo dục, y tế đến nông nghiệp… buộc con người phải nhanh chóng thích nghi với một thế giới do công nghệ dẫn dắt. Đây không chỉ là sự tiến hóa mà còn là một cuộc cách mạng toàn diện, mở ra chương mới đầy triển vọng và cả thách thức cho nhân loại.
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ, AI hứa hẹn là thị trường đầy tiềm năng, hấp dẫn. Theo Báo cáo công nghệ toàn cầu thường niên lần thứ năm của hãng phân tích Bain & Company, thị trường phần cứng và phần mềm liên quan đến trí tuệ nhân tạo sau khi ước đạt 185 tỷ USD vào năm 2023 sẽ dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ chóng mặt từ 40% đến 55% mỗi năm để đạt giá trị từ 780-990 tỷ USD vào 2027 khi việc áp dụng nhanh chóng công nghệ này làm thay đổi các công ty và nền kinh tế toàn cầu.
Bain & Company ước tính rằng, khối lượng công việc mà trí tuệ nhân tạo xử lý trên toàn cầu có thể tăng 25 - 35% mỗi năm cho đến năm 2027. Điều này đồng nghĩa với việc nhu cầu về sức mạnh điện toán và các trung tâm dữ liệu công suất lớn sẽ bùng nổ, với chi phí đầu tư tăng lên 10 - 25 tỷ USD trong 5 năm tới.
Đua nhau “rót tiền” vào AI
Động lực chính cho sự bùng nổ của thị trường AI đến từ việc các công ty và Chính phủ ngày càng nhận ra tiềm năng to lớn của AI trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động. Nhu cầu ngày càng tăng đối với các hệ thống AI lớn hơn và các trung tâm dữ liệu công suất cao để đào tạo và vận hành chúng đang tạo ra một làn sóng đầu tư mạnh mẽ trong lĩnh vực này.
Thời gian qua, các quốc gia cùng các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới đã đua nhau đâu tư phát triển AI. Mới đây nhất, ngày 11-2, ngay tại Hội nghị thượng đỉnh về AI ở Paris, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã chính thức công bố sáng kiến InvestAI nhằm huy động 200 tỷ euro (hơn 206 tỷ USD) đầu tư vào AI, trong đó bao gồm một quỹ châu Âu mới trị giá 20 tỷ euro để phát triển các nhà máy AI quy mô lớn. InvestAI được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng vững chắc để châu Âu trở thành trung tâm phát triển AI hàng đầu thế giới.
InvestAI sẽ huy động một nguồn vốn chưa từng có nhằm xây dựng các nhà máy AI quy mô lớn, tạo điều kiện cho tất cả các nhà khoa học và doanh nghiệp, không chỉ các tập đoàn lớn, có cơ hội phát triển các mô hình AI tiên tiến nhất. Quỹ InvestAI sẽ tài trợ cho 4 nhà máy AI khổng lồ trên khắp Liên minh châu Âu (EU). Những nhà máy này sẽ chuyên đào tạo các mô hình AI rất lớn và phức tạp nhất, đòi hỏi cơ sở hạ tầng điện toán tiên tiến để thúc đẩy các đột phá trong các lĩnh vực như y học và khoa học. Mỗi nhà máy sẽ được trang bị khoảng 100.000 chip AI thế hệ mới nhất, gấp 4 lần so với các nhà máy AI hiện nay.
Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây sau khi công bố sáng kiến Stargate đầy tham vọng trị giá 500 tỷ USD đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp nhằm loại bỏ các rào cản pháp lý, qua đó tạo điều kiện cho sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI tại Mỹ. Cuộc đua AI hiện không còn chỉ xoay quanh việc công ty hay quốc gia nào phát triển các mô hình tiên tiến nhất, mà ngày càng phụ thuộc vào việc ai khai thác AI hiệu quả nhất. Điều này dựa trên 3 yếu tố chính là sức mạnh tính toán để triển khai AI, đổi mới và chuyển đổi doanh nghiệp để ứng dụng AI tốt hơn, và nhân tài để thúc đẩy sáng tạo. Trong khi đó, Mỹ đang vượt trội ở cả ba lĩnh vực, thiết lập chuẩn mực cho các đối thủ cạnh tranh toàn cầu.
Cùng với quốc gia, các “ông lớn” công nghệ toàn cầu đã gia tăng mạnh mẽ đầu từ vào AI. Được thúc đẩy bởi nhu cầu không ngừng và sự trỗi dậy của các đối thủ mới như DeepSeek của Trung Quốc, các tập đoàn công nghệ khổng lồ đang chuẩn bị đẩy mạnh đầu tư vào AI và cơ sở hạ tầng dữ liệu, với dự kiến chi tổng cộng 320 tỷ USD đầu tư cho sản xuất trong năm 2025.
Amazon đang dẫn đầu cuộc đua đầu tư cho AI khi dự kiến chi hơn 100 tỷ USD trong năm 2025, tăng đáng kể so với 83 tỷ USD trong năm ngoái. Con số này thể hiện sự tăng trưởng đáng kể so với 230 tỷ USD mà Meta, Amazon, Alphabet và Microsoft đã chi trong năm 2024, cho thấy cam kết tiếp tục đối với lĩnh vực AI đang phát triển mạnh mẽ.
Một “ông lớn” khác là Microsoft cũng có kế hoạch phân bổ 80 tỷ USD trong năm tài chính 2025 mà theo Chủ tịch Tập đoàn Brad Smith, hơn một nửa số tiền đầu tư này sẽ được chuyển vào các trung tâm dữ liệu xử lý khối lượng công việc AI ở Mỹ. Alphabet - công ty mẹ của Google cũng đặt mục tiêu đầu tư 75 tỷ USD cho AI. Giám đốc Tài chính Anat Ashkenazi tuyên bố rằng phần lớn khoản tiền sẽ được dành cho cơ sở hạ tầng kỹ thuật, chủ yếu là máy chủ, tiếp theo là trung tâm dữ liệu và mạng lưới.
Meta - tập đoàn mẹ của các gã khồng lồ mạng xã hội Facebook, Instagram, Threads và WhatsApp - dưới sự lãnh đạo của CEO Mark Zuckerberg dành từ 60 - 65 tỷ USD cho AI trong năm 2025. Tập đoàn này coi đây là một “năm định hình cho AI” và với mục tiêu “khai phá sự đổi mới mang tính lịch sử và mở rộng vị thế dẫn đầu công nghệ của Mỹ”. Với sự đầu tư mạnh mẽ, AI được cho còn phát triển bùng nổ hơn nữa, tác động sâu sắc tới mọi mặt của thế giới trong tương lai.
