Cá cược bóng đá: Món lợi kếch xù và mặt trái của “đỏ đen”

ANTĐ - Trong Chiến lược phát triển bóng đá VN đến năm 2020, tầm nhìn 2030 vừa được phê duyệt, Thủ tướng yêu cầu các bộ có liên quan nghiên cứu đề xuất thí điểm triển khai hoạt động đặt cược bóng đá hoặc dự báo tỷ số để tạo nguồn thu, phục vụ triển khai các dự án của chiến lược. 

Tình trạng kinh tế khó khăn, bóng đá Việt Nam ( BĐVN), đang rất “khát” tiền để phát triển, thế nên chuyện cá cược (trong đó có cá cược V.League) được hợp pháp sớm ngày nào thì có thể  BĐVN sớm được “nhờ” ngày đó. Nhất là từ bao năm qua, rất nhiều tiền từ Việt Nam đã “chảy” ra nước ngoài theo con đường cá độ bất hợp pháp. Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn thấy mặt lợi, mà không nhận thức rõ hàng loạt mặt trái của chuyện “đỏ đen” thì rất có thể chúng ta phải đối mặt với... thảm họa xã hội.

Cá cược bóng đá: Món lợi kếch xù?

Theo một tính toán của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), hoạt động đặt cược, mỗi năm ước tính thu từ 150 - 200 tỷ đồng. Một quan chức từng tham gia việc xây dựng đề án cá cược bóng đá tại Việt Nam (VN) cho biết mỗi năm tiền cá cược bóng đá bất hợp pháp tại nước ta bị "trôi" vào túi các nhà cái ở nước ngoài lên đến 1 - 1,5 tỷ USD. 

Phó Chủ tịch VFF Lê Hùng Dũng đã mơ tới một tương lai xán lạn về tiền và thành tích: “Theo đề án đặt cược bóng đá đã trình Chính phủ thì chỉ sau 4 năm tổ chức đặt cược bóng đá, chúng ta đã có thể thu lợi hơn 4 triệu USD, đến năm thứ 15 lợi nhuận thu được sẽ hơn 100 triệu USD. Với số tiền lợi nhuận khổng lồ này, chúng ta có thể đầu tư mạnh vào bóng đá với mục tiêu đưa bóng đá Việt Nam lọt vào tốp 10 châu Á”. Và những người ủng hộ cho cá cược bóng đá hợp pháp còn cho rằng nếu công ty cá cược sớm ra đời, thì ngoài việc thu lợi nhuận để tái đầu tư vào thể thao còn giải quyết được đầu ra về công ăn việc làm cho những VĐV, cầu thủ có nhiều đóng góp khi từ giã sự nghiệp TDTT. Hợp pháp hóa cá cược bóng đá không chỉ mang lại nguồn thu cho ngân sách, mà quan trọng hơn có thể giúp Nhà nước quản lý được hoạt động đánh bạc vốn đang diễn ra vô cùng phức tạp thời gian qua... Biết rằng lợi nhuận là khổng lồ, song nếu không quản lý được thì hệ lụy từ cá cược sẽ là một gánh nặng khổng lồ cho xã hội.

Rất khó ngăn chặn cá độ bất hợp pháp

Mới đây, từ trước khi bóng lăn Ban tư vấn Đạo đức nhận được tin nhắn về thông tin các trang cá độ quốc tế ra kèo trận SHB.Đà Nẵng gặp XMXT.Sài Gòn ở Siêu Cup. Điều kỳ lạ là kết quả trận đấu đã chính xác một cách khó tin. Cho đến nay dù cơ quan công an đã vào cuộc, nhưng vẫn chưa có kết luận cuối cùng.  

Còn nhớ đầu năm 2013, Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (C50) đã phối hợp cùng C45 triệt phá đường dây đánh bạc thông qua trang web M**.com với số tiền đánh bạc chuyển ra nước ngoài lên đến hàng nghìn tỷ đồng, cùng những thủ đoạn rất tinh vi.

Dù đã bị triệt phá ở Việt Nam, nhưng trên M**.com hiện vẫn đang có những lời mời hấp dẫn sẽ tặng ngay cho những người đam mê cá độ một khoản tiền 4 triệu đồng khi đăng ký thành viên mới và vẫn tuyên bố: “Có độ tất cả các giải đấu kể cả V.League của Việt Nam!”.

Không chỉ trang M**.com mà còn vô số các trang web cá độ sb*bet, Ib*t được cho là “phổ thông” ở Việt Nam với mạng lưới chân rết đầu nậu “cầm bảng” rộng lớn khắp nơi sẵn sàng “phục vụ” người chơi có nhu cầu khiến các con bạc dễ dàng tham gia cá cược một cách trực tiếp, chỉ một cái click chuột là có thể một giao dịch đã diễn ra. 

Bên cạnh đó, hoạt động cá cược hợp pháp ở nhiều nước cũng rất đơn giản. Để thu hút đông đảo người chơi, các hãng cá cược đưa ra rất nhiều hình thức cá độ. Ngoài bóng đá, người chơi có thể tham gia đặt cược rất nhiều môn thể thao khác nhau, từ quần vợt, cầu lông, bóng rổ đến quyền Anh hay đua xe như trang web bw*n.com có đến hơn 90 môn thể thao cộng với vài chục hình thức cá cược khác nhau để khách hàng thỏa mãn máu đỏ đen.

Vậy khi cá cược bóng đá được công nhận là hợp pháp ở Việt Nam ai dám chắc dân cá cược dân độ từ bỏ thói quen để tham gia cá độ hợp pháp ở Việt Nam. Khi thí điểm mô hình đặt cược thể thao, các cơ quan chức năng cũng cần phải xem xét kỹ càng, thấu đáo, xây dựng hệ thống quản lý và giảm sát chặt chẽ. Đừng vội suy nghĩ cá cược là biện pháp cứu rỗi nền bóng đá nước nhà đang giậm chân tại chỗ, sa sút thành tích và trong khủng hoảng tiền bạc,  niềm tin. Cũng đừng vội nghĩ rằng dân độ sẽ đổ tiền  để “đóng góp” cho bóng đá Việt Nam như một vị chức sắc bóng đá đã nói: "Nếu người dân VN có ý thức đóng góp cho bóng đá Việt thì sẽ đặt cược nhiều"!

Xổ số hay đặt cược bóng đá?

Theo ông Lê Hùng Dũng có 2 hình thức để lựa chọn, nhưng nếu chúng ta liên doanh với những công ty nước ngoài có kinh nghiệm thì sẽ khả thi hơn. Vì lúc đó, chúng ta chỉ bỏ vốn đầu tư là tờ giấy phép, còn đối tác sẽ đầu tư vốn và cơ sở vật chất. Hơn nữa, việc công ty cá cược với 100% vốn Nhà nước rất khó thực hiện bởi vốn đầu tư ban đầu rất lớn và rủi ro rất cao. 

Hiện, giữa ngành thể thao và Bộ Tài chính vẫn đang tồn tại những quan điểm khác nhau. Bộ Tài chính chỉ muốn dừng ở hình thức xổ số bóng đá như dự báo tỷ số giữa hiệp, chung cuộc; đội nào thắng, thua; đội nào vào, bị loại... Nhưng ngành thể thao muốn thực hiện đặt cược bóng đá phong phú hơn, bao gồm cả dự đoán kết quả và tất cả những hoạt động liên quan đến một trận đấu, ví dụ như kể cả dự đoán quả ném biên, phạt góc… 

Những đơn vị được Thủ tướng giao cho việc nghiên cứu thực hiện như Bộ VH-TT&DL, Bộ Tài chính, Tổng cục TDTT… cũng chưa thể thống nhất sẽ mời nhà cái nước ngoài hay thành lập doanh nghiệp nhà nước kinh doanh “sản phẩm” mới mẻ này.

Nếu để tập đoàn nước ngoài vào cuộc sẽ có mặt lợi là họ có tiềm lực tài chính, có kinh nghiệm và nghệ thuật quản lý cá cược bóng đá nên cỗ máy sẽ vận hành trơn tru. Nhưng lại dễ phát sinh nguy cơ, vì mục tiêu tối thượng là lợi nhuận và nếu không được VN kiểm soát, các tệ nạn cũng như hệ lụy xã hội khác lại có dịp bùng phát, kết cục là họ sẽ là người “ăn ốc”, còn chúng ta sẽ đi “đổ vỏ”. Còn nếu để đơn vị trong nước thì cũng có nguy cơ dễ thua lỗ vì thiếu từng trải. Do đó, theo gợi ý của ngành thể thao, nên chọn giải pháp “hỗn hợp”, nghĩa là mời công ty nước ngoài cùng tham gia điều hành, hỗ trợ cho công ty do VN thành lập. “Đôi bên sẽ phải cùng nhau chịu trách nhiệm và quyết định sự tồn vong của doanh nghiệp. Cỗ máy được hoạt động công khai, minh bạch, nhưng không khai thác nguồn lợi ích bằng mọi giá, không bị thả nổi và phải có sự quản lý, giám sát chặt chẽ của Nhà nước”, một quan chức tài chính nói.

Như vậy, khó khăn hiện tại không chỉ chưa rõ cách thức quản lý và điều hành cá cược mà cũng còn vì một bộ phận trong xã hội chưa đồng ý với việc đặt cược bóng đá được hợp pháp hóa, vì lo ngại sẽ có một số người “nghiện” cá cược. 

Hơn nữa, còn phải tạo ra một sân chơi công khai, minh bạch để kiểm soát tốt người chơi, tạo sự ổn định về mặt trật tự xã hội. Sự trung thực của các trận bóng đá tại Việt Nam lại là yếu tố kém nhất. BĐVN hiện nay tiếng là bóng đá chuyên nghiệp nhưng thực chất lại rất nghiệp dư từ đó rất khó khăn để kiểm tra một trận bóng có minh bạch hay đã bị dàn xếp tỷ số. Mà đã không có chất lượng chuyên môn cao, lại thiếu minh bạch, khó nói đến việc bóng đá nội địa sẽ thu hút người chơi cá cược thể thao.

Chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Minh Phong Sẽ phát sinh nhiều hệ quả ngoài ý muốn

Nếu hợp pháp hóa sẽ mang lại nguồn thu không hề nhỏ cho ngân sách, góp phần đầu tư ngược lại cho thể thao, thúc đẩy bóng đá phát triển. Nhưng nếu không có khung pháp lý chặt chẽ, không kiểm soát được hoạt động này một cách triệt để, sẽ để lại nhiều hệ lụy cho xã hội. Các nước có một hệ thống kế toán, kiểm soát thu nhập hiện đại cùng hệ thống luật pháp đầy đủ, sau đó mới triển khai. Hiện nay VN chưa có hạ tầng đầy đủ, phát sinh nhiều hệ quả ngoài ý muốn. Nhưng xu hướng lâu dài chắc chắn phải có kinh doanh cá cược bóng đá vì đó là nhu cầu tất yếu của người dân, nhưng phải có hạ tầng pháp lý, nhận thức cao mới áp dụng được.