Bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh - kỷ vật thiêng liêng của các chiến sĩ nhà tù Côn Đảo

ANTD.VN - Tại trưng bày chuyên đề "Hồ Chí Minh - Những phác họa chân dung", bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở nhà tù Côn Đảo lần đầu tiên ra mắt đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của người xem. Bức tượng từng có thời gian lưu lạc ở Pháp rồi sau đó trở về Việt Nam qua con đường ngoại giao một cách đầy trân trọng và mang nhiều tình cảm tốt đẹp đối với vị lãnh tụ kính yêu của nhân dân Việt Nam. 

 

 

Bức tượng nhỏ nhắn, tái hiện gương mặt Chủ tịch Hồ Chí Minh với vầng trán cao, chòm râu bạc, là minh chứng điển hình cho những giá trị tốt đẹp nhất, ngời sáng nhất trong chốn ngục tù tối tăm. 

Pho tượng do các chiến sĩ cộng sản bị thực dân Pháp bắt, đã bí mật mang theo ra nhà tù Côn Đảo những năm 1940. Bằng một cách thần kỳ nào đó, bức tượng đã vượt qua nhiều vòng kiểm soát gắt gao của chính quyền Pháp và có mặt tại các phòng giam. 

Trong chốn ngục tù, hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh là nguồn cổ vũ, động viên lớn lao đối với những chiến sỹ cách mạng, giúp họ vượt qua nhiều khó khăn, khó khăn, thậm chí là hy sinh tính mạng để giữ vững khí tiết người cộng sản. Để có tấm hình của Người khi bí mật chào cờ, kết nạp Đảng, các chiến sỹ tù Côn Đảo đã vẽ, thêu hình Chủ tịch Hồ Chí Minh theo trí tưởng tượng của mình và tìm mọi cách cất giữ trước sự kiểm soát gắt gao của kẻ thù.

Chính vì thế, sự xuất hiện của bức tượng tạc gương mặt Bác tại nơi địa ngục trần gian có ý nghĩa đặc biệt thiêng liêng và được các chiến sĩ lưu giữ như một báu vật. 

Giám ngục Paul Atoine Miniconi sinh năm 1897 tại Bocognano, thuộc đảo Corse, Cộng hòa Pháp. Ông được cử sang Việt Nam làm việc tại Nhà tù Côn Đảo từ năm 1920 đến 1952. Với vai trò giám ngục, ông được giao giữ chìa khóa các khám, banh, canh gác, đi tuần và quản lý tù nhân tại một số banh của Nhà tù Côn Đảo

Trong khi làm việc nhận thấy những dấu hiệu bất thường từ những người tù, khi cho kiểm tra một phòng giam trong hệ thống trại giam, ông đã phát hiện các chiến sỹ cộng sản dường như đang cố cất giấu một vật mà ông nghi có thể là vũ khí. Từ nghi ngờ đó, ông cho tổ chức khám xét và thu được bức tượng bán thân của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ mà những người cộng sản yêu mến, kính trọng và tôn thờ. 

Thay vì đập bỏ bức tượng, viên cai ngục này đã giữ bức tượng lại như một kỷ niệm của riêng mình về những năm tháng làm việc tại Côn Đảo. Năm 1952, sau khi hết thời gian công tác tại Việt Nam, ông trở về sinh sống và làm việc tại Đảo Corse, Cộng hòa Pháp. Bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh được ông trân trọng, gìn giữ trong gia đình. Trước khi mất, ông đã để lại bức tượng cho người con trai Paul Miniconi, người đã từng sống ở nơi làm việc của cha mình tại Côn Đảo vào thế kỷ trước.

Ngày 1/12/2019, người con trai của viên cai ngục năm xưa cùng với nhà sử học Pháp Frank Senateur đã trao bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh cho ông Nguyễn Thiệp, đại sứ Việt Nam tại Cộng hòa Pháp. 

Một điều hết sức thú vị và trùng hợp là đại sứ Nguyễn Thiệp lại chính là con trai của người tù cộng sản từng bị giam giữ tại nhà tù Côn Đảo trong giai đoạn ông Paul Antoine Miniconi làm giám ngục tại đây.

Với ông Paul Miniconi, việc trao lại bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh cho Chính phủ và nhân dân Việt Nam chính là thực hiện di nguyện thiêng liêng của người cha thân yêu trước lúc qua đời.

Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng và các vị đại biểu dừng chân khá lâu trước kỷ vật thiêng liêng của các chiến sĩ nhà tù Côn Đảo những năm 1940, bức tượng chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh

Trong khuôn khổ Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện các hoạt động “Tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam, Nhà văn hóa kiệt xuất, ở nước ngoài” diễn ra ngày 25/2/2020 tại trụ sở Bộ Ngoại giao, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã trao kỷ vật quý giá của các chiến sỹ Nhà tù Côn Đảo, bức tượng bán thân của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Tiếp nhận kỷ vật thiêng liêng, ông Vũ Mạnh Hà, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh khẳng định giá trị lịch sử vô cùng quý giá của bức tượng. Đặc biệt, bức tượng này đã được gia đình ông Paul Atoine Miniconi trân trọng, gìn giữ trong suốt nhiều năm qua. Với tất cả trách nhiệm và lòng kính yêu đối với Đảng và Bác Hồ, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã bảo quản,  phát huy hiện vật và ra mắt người xem tại trưng bày năm 2020 - Kỷ niệm 130 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh.