Trả lời câu hỏi của ĐBQH Chu Sơn Hà (đoàn Hà Nội) và ĐB Trương Minh Hoàng (đoàn Cà Mau) về chuyện bác sĩ nhận phong bì, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh, đây là vấn đề không chỉ riêng ngành y tế mà tất cả các ngành nghề khác đều tồn tại. Với riêng ngành y thì y đức càng phải cao hơn. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến bất ngờ tiết lộ một thông tin khiến rất nhiều ĐBQH ngạc nhiên, bà không phải là “tác giả” cuộc vận động phong trào “nói không với phong bì trong BV” đã được ngành y tế triển khai năm 2011. Thậm chí bà còn “không biết” khi cuộc vận động này được phát động. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nói: “Công đoàn ngành y tế Việt Nam đã phát động phong trào “nói không với phong bì” mà không xin ý kiến của Bộ, lúc đó tôi đang đi công tác. Sau đó, nhiều ý kiến trong Bộ nói lại nhưng tôi nói rằng cứ để cho Công đoàn làm vì họ nói lên sự thật, tuy là một sự thật đau lòng”.
Đi cụ thể vào vấn đề y đức, Bộ trưởng Bộ Y tế ví “đây là cuộc đấu tranh giữa thiện và ác”. Thái độ của nhân viên y tế với người bệnh không thân thiện, cáu gắt, khiến người bệnh bức xúc. Nhận phong bì của bệnh nhân là hình ảnh càng khó chấp nhận. “Chúng tôi nhận được nhiều phản ánh của cử tri rằng khi đi viện, nếu có phong bì thì y bác sĩ nhiệt tình hơn, không có phong bì thì mặt lạnh như tiền. Chúng tôi cũng từng đóng vai người bệnh xếp hàng tại một BV và tận mắt chứng kiến cảnh người bệnh kẹp tờ 50.000 đồng vào sổ khám bệnh đưa cho nhân viên y tế, để được xếp khám trước. Tình trạng này tuy chỉ là hiện tượng, không phổ biến nhưng một con sâu đủ làm rầu nồi canh” – Bộ trưởng trần tình.
Bộ trưởng Bộ Y tế giải thích thêm, trường hợp bác sĩ nhận phong bì có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan. Có trường hợp vì tư lợi cá nhân. Cũng có một số bác sĩ sau khi điều trị thành công cho người bệnh được người nhà bệnh nhân cảm kích, đến tặng quà cảm ơn. Còn một vấn đề nữa là lương của cán bộ y tế quá thấp. Nhiều bác sĩ đứng ca mổ suốt 8 giờ liền, căng thẳng như vậy nhưng chỉ được chi trả 25.000 đồng/ca. Có y bác sĩ ngoài giờ hành chính còn đi làm ruộng vì đời sống quá khó khăn, thậm chí có những người đã hy sinh nhưng không ai ghi nhận. Nguyên nhân khách quan khác là quá tải BV, cơ sở của các BV quá chật chội…
Cách giải trình có phần đi chệch nội dung ĐBQH chất vấn của Bộ trưởng Bộ Y tế bị Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu “cần khái quát lại, nói thẳng vào giải pháp tháo gỡ”. Bộ trưởng Bộ Y tế tiếp thu nhưng vẫn nói thêm “xin phép đoàn Chủ tịch vì chẳng mấy khi có dịp được chia sẻ, phân trần để cử tri cả nước hiểu về nỗi vất vả của ngành y…”.
Nói về giải pháp, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, Bộ Y tế đã ban hành rất nhiều văn bản, quy chế, cuộc vận động, siết chặt các biện pháp thanh kiểm tra, giám sát và xử lý… Đặc biệt, bà kêu gọi tất cả người nhà bệnh nhân dứt khoát không đưa phong bì cho y bác sĩ và cần hợp tác, tố cáo các hành vi trên để Bộ có hướng xử lý. Bộ trưởng cũng thừa nhận “đây là việc không thể giải quyết trong một sớm, một chiều”.
