- Tăng giá điện: Hộ tiêu dùng hơn 400kWh điện/tháng phải tính toán kỹ
- Chủ nhà trọ tìm mọi cách "chặt chém" để đối phó quy định mới về tính giá điện sinh hoạt
Chính sách hỗ trợ tiền điện giúp người nghèo bớt khó khăn
Chính sách hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo theo biểu giá ưu đãi được Chính phủ ban hành từ tháng 2-2011. Theo đó, từ 1-3-2011 đến ngày 31-5-2014, các hộ nghèo được hỗ trợ giá điện 50kWh/tháng, tương ứng với 30.000 đồng một hộ mỗi tháng.
Qua các đợt điều chỉnh giá điện thì từ ngày 1-12-2017 đến nay, mức hỗ trợ được nâng lên thành 51.000 đồng/hộ/tháng.
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, từ khi thực hiện chính sách này (2011-2017), khoảng 2.342 nghìn hộ nghèo, hộ chính sách xã hội đã được Nhà nước đã hỗ trợ tiền điện. Trong đó, hộ nghèo chiếm khoảng 87% với kinh phí từ ngân sách Nhà nước hơn 8.000 tỷ đồng.
Năm 2018, Ngân hàng Nhà nước dự tính bố trí hơn 1.000 tỷ đồng để thực hiện hỗ trợ cho khoảng 1.800 nghìn hộ nghèo, chính sách xã hội.
Cùng với các chính sách an sinh xã hội khác, chính sách hỗ trợ hộ nghèo tiền điện đã góp phần giải quyết khó khăn cho không ít người dân, giảm bớt tác động của các đợt điều chỉnh giá điện.
Tuy nhiên, thực tế cũng phát sinh nhiều vấn đề bất hợp lý. Cụ thể là: phạm vi đối tượng hỗ trợ rộng, thay đổi thường xuyên do quy định hộ chính sách xã hội phải có lượng điện sử dụng dưới 50kWh/tháng, hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng chưa có điện lưới… không phân biệt giàu nghèo, điều này đã tạo ra sự bất cập nhất định.
Đáng chú ý, "việc hỗ trợ đối tượng thụ hưởng bằng tiền mặt nên về mặt lâu dài bền vững đã không mang lại hiệu quả. Chưa kể, các hộ gia đình thanh toán tiền điện theo thông báo của cơ quan điện lực qua điện thoại, tin nhắn nên không có hóa đơn nên muốn lấy hóa đơn phải đến cơ quan Điện lực yêu cầu"- Bộ Tài chính nêu quan điểm.
Bên cạnh đó, điều kiện hỗ trợ chính sách đối với đối tượng hộ chính sách xã hội (không thuộc hộ nghèo) không còn phù hợp; chính sách hỗ trợ chỉ mang tính ngắn hạn, không bền vững và một số vấn đề khác.
Do vậy, Bộ Tài chính kiến nghị, giai đoạn tiếp theo 2019-2020, Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án hỗ trợ.
Phương án một là bãi bỏ chính sách hỗ trợ điện cho không hiện nay, lý do là mức hỗ trợ thấp 51.000 đồng/tháng không còn phù hợp với định hướng giảm nghèo giai đoạn đến năm 2020.
Ưu điểm của phương án này là sẽ đảm bảo được nghuyên tắc hạn chế các chính sách hỗ trợ cho không, tăng chính sách hỗ trợ có điều kiện. Qua đó, người nghèo sẽ chủ động tích cực tự thoát nghèo, hạn chế sự ỉ lại, trông chờ vào tiền hỗ trợ của nhà nước… dần tiến tới mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Mặt khác, việc bãi bỏ chính sách hỗ trợ cho không kể trên còn giúp Nhà nước tiết kiệm được nguồn kinh phí sự nghiệp hằng năm. Trên cơ sở đó ngân sách Nhà nước có thêm nguồn lực để bố trí vốn, kinh phí thực hiện các chính sách giảm nghèo và an sinh xã hội khác.
Phương án 2 được cơ quan này tính đến là tích hợp chính sách hỗ trợ giá điện hiện hành với chủ trương giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020 và bổ sung nguồn lực năm 2019-2020 để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững từ chính nguồn kinh phí thực hiện chính sách hỗ trợ tiền điện.
Theo Bộ Tài chính, việc tích hợp này sẽ tập trung được đầu mối quản lý nhà nước về các chính sách giảm nghèo. Đồng thời các chính sách an sinh xã hội được lồng ghép sẽ góp phần đẩy nhanh mục tiêu giảm nghèo.
Với các phương án này, Bộ Tài chính đã lấy ý kiến đóng góp từ các bộ, ngành và khoảng 53 địa phương. Kết quả cho thấy, đa số đồng tình với phương án 1.
Vì vậy, Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ bãi bỏ chính sách hỗ trợ cho không tiền điện đối với các hộ nghèo với thời điểm thi hành dự kiến từ 1-1-2019.
