Bạo lực và án mạng - lời cảnh tỉnh đối với các nhà quản lý giáo dục Mỹ

ANTD.VN - Một học sinh năm cuối trường trung học Wildlife Conservation, New York, Mỹ lên mạng Internet đặt mua một con dao loại có nút bấm bằng lò xo, lưỡi dao đủ mỏng để khi gập lại có thế giấu kín dưới đáy túi. Con dao có giá 30 USD nhưng đã cướp đi sinh mạng một người.

Abel Cedeno (18 tuổi), tâm sự với một người bạn rằng bản thân cảm thấy bị khủng hoảng tâm lý. Các bạn cùng lớp ngày nào cũng nhạo báng Abel Cedeno bằng những lời lẽ miệt thị giới tính. Trong một đoạn video trên Facebook ngày 16-9-2017, Abel Cedeno bấm nút mở mũi dao và hỏi mọi người tại sao lại nghĩ cậu ta là kẻ mềm yếu. Cảnh sát tin rằng Abel Cedeno bắt đầu mang dao đến trường - là tòa nhà 5 tầng nằm trên đại lộ Mohegan Avenue - từ thời điểm đó. 

Bạo lực và án mạng - lời cảnh tỉnh đối với các nhà quản lý giáo dục Mỹ ảnh 1Sử dụng máy dò kim loại kiểm tra ba lô của học sinh tại trường trung học Wildlife Conservation

Những nhát đâm từ sự dồn nén

Đó là thời khắc cho những gì xảy ra vào ngày 27-9, vụ đâm người trở thành án mạng đầu tiên trong một lớp học công lập ở thành phố New York trong hai thập kỷ qua. Một án mạng là lời cảnh tỉnh cho công tác phòng, chống tội phạm học đường, để lộ ra những lỗ hổng giáo dục con người dẫn đến tình trạng phân biệt, bắt nạt và bạo lực ở học sinh. 

Cảnh sát cho biết, trong tiết học lịch sử, hai bạn cùng lớp bắt đầu chọc bút chì vào người Abel Cedeno từ phía sau và ném những nắm giấy về phía cậu. Đây không phải lần đầu tiên hai bạn này gây chuyện lộn xộn trong lớp. Cảnh sát nhấn mạnh rằng tình trạng stress đến với Cedeno do bị quấy rối kéo dài và những lần như thế, Cedeno thường đứng dậy và đi vào phòng vệ sinh.

Nhưng lần này thì khác, khi cậu trở lại, sự tra tấn vẫn tiếp diễn. Cedeno đứng lên, quay lại và nói điều gì đó trước ánh mắt của giáo viên và hơn 20 học sinh của lớp. “Cậu gọi tôi là gì?” - Matthew McCree (15 tuổi), thốt lên một cách tức giận, sải bước về phía Cedeno rồi đấm vào mặt cậu. Cedeno lập tức rút dao và đâm hai nhát vào lưng và ngực khiến McCree tử vong tại chỗ. Ariane Laboy, cũng là bạn cùng lớp bước đến, trong cơn giận dữ Cedeno đã dùng dao cắt sâu vào bắp tay Laboy khiến máu chảy lênh láng làm Laboy ngất đi.

Khủng hoảng tâm lý kéo dài

Sau sự việc, các nhà điều tra xây dựng một bức tranh về cuộc sống của Cedeno trước cuộc đối đầu dẫn đến cái chết của McCree. Họ khẳng định chắc chắn sự chế giễu và bắt nạt của các bạn vô tình gây ra hậu quả này. Tại phòng thẩm vấn của cảnh sát, Cedeno đã không nhắc đến tên những học sinh thường quấy rối cậu. Mẹ của Cedeno đang hết sức khó khăn tại Puerto Rico sau cơn bão Maria và rắc rối ở trường học cũng đủ gây nên tình trạng phẫn uất cho cậu học sinh lớn tuổi hơn các bạn cùng lớp này.

Vụ giết người dường như xảy ra do chứng kỳ thị người đồng tính ngày càng lan truyền, gây nên tình trạng hỗn loạn trong trường học. Nó tích tụ trong thời gian dài mà không có sự kiểm soát của các nhà quản lý. “Cedeno tiết lộ với một nhóm bạn rằng mình là người đồng tính. Từ sau lần đó, Cedeno phải vật lộn với các vấn đề về sức khỏe tâm thần”, Savannah Hornback - một người bạn lâu năm của gia đình Cedeno cho biết thêm thông tin nhưng từ chối đi sâu vào chi tiết.

Cedeno yêu thích các trò chơi điện tử và luôn kín đáo. Hàng xóm mô tả cậu là đứa trẻ luôn ở trong nhà. Họ đến gõ cửa để hỏi xem liệu có chuyện gì xảy ra với cậu vì đã lâu không thấy Cedeno xuất hiện bên ngoài khu nhà. Cedeno mở cánh cửa và nói mẹ cậu đến Puerto Rico thăm bà con một tháng trước, bị kẹt lại do bão Maria. 

Cedeno là người Mỹ gốc Tây Ban Nha và là người đồng tính thế nên cậu trở thành mục tiêu của các bạn học cùng lớp. “Cedeno liên tục bị chế giễu ở trường” - Savannah Hornback nói - “Tôi đoán cậu ấy cảm thấy đó là cách duy nhất để thoát khỏi khủng hoảng”. Gia đình Cedeno cũng cố gắng giải quyết tình trạng của cậu. Mẹ của Cedeno xin các thành viên ban quản lý của trường giúp đỡ bảo vệ con bà và họ cũng cho bà một số lời khuyên nhưng rồi không có hành động nào từ phía trường học.

Bạo lực và án mạng - lời cảnh tỉnh đối với các nhà quản lý giáo dục Mỹ ảnh 2Abel Cedeno (18 tuổi), bị cáo buộc tội giết người

Cáo buộc tội giết người 

Tại buổi họp báo vào sáng 28-9, người đứng đầu cơ quan điều tra thuộc Sở Cảnh sát New York, ông Robert K. Boyce cho biết: “Cedeno không nói cụ thể nhận thức về xu hướng giới tính của mình cũng như lý do cậu bị quấy rối hay mục đích chính xác việc mua con dao là gì. Cedeno không than phiền gì về cách ứng xử của các nhà quản lý trường học”. Toya Holness, phát ngôn viên của Bộ Giáo dục, đã trích dẫn một điều luật về quyền riêng tư của sinh viên liên bang trong việc từ chối bình luận về việc liệu trường có biết Cedeno bị quấy rối hay không, nhưng bà này nói rằng Bộ đang tiến hành một cuộc điều tra.

Frankie Santiago (16 tuổi), bạn thân của Cedeno chứng kiến vụ án mạng cho biết: “Lúc đó McCree không xúc phạm Cedeno, cuộc nói chuyện trở nên dữ dội khi Cedeno có lời lẽ thách thức McCree. 

Cedeno phản ứng có phần thái quá và có dự định trước việc tấn công hai bạn cùng lớp”. Trong một tuyên bố, Hiệu trưởng trường học, ông Carmen Fariña nói: “Chúng tôi sẽ đưa ra các biện pháp đảm bảo an toàn, xoa dịu nỗi đau và sẽ tiếp tục hỗ trợ cộng đồng trường học”. 

Tại tòa án, sáng 28-9, Cedeno chính thức bị cáo buộc tội giết người, cố ý giết người và ngộ sát. Luật sư của Cedeno, Deborah Rush, đề nghị tòa cho thân chủ được theo dõi đặc biệt để tránh tự sát và giám định tâm thần. Cedeno đồng ý ký một lệnh của tòa yêu cầu tránh tiếp xúc với Laboy, hiện đang điều trị tại bệnh viện vì vết rạch ở tay. Cedeno bị giam giữ và không có bảo lãnh. Công tố viên Nancy Borko cho biết: “Cedeno đã thú nhận cuộc tấn công và mua con dao”.

Không chỉ là lỗi của Cedeno

Vụ việc gây tâm lý hoang mang, lo sợ trong cha mẹ học sinh, họ phản đối các quan chức thành phố vì không bố trí máy dò kim loại trong trường học. Chính quyền đã vận động học sinh quay lại trường thế nhưng tâm lý lo ngại vẫn bao trùm làm cho 1/3 số học sinh không đến lớp. Các bậc phụ huynh cho biết nỗi sợ hãi của họ là do ban quản lý nhà trường thất bại trong việc giải quyết các khiếu nại về tình trạng quấy rối. Họ mô tả tình trạng học sinh nguyền rủa, chế giễu các giáo viên công khai ở hành lang, đôi chỗ còn để lại bao cao su và vài mẩu cần sa.

Kayesha McIntosh (32 tuổi), một phụ huynh học sinh cho biết cô đã từng nói với ban quản lý nhà trường rằng một số học sinh kéo tóc con gái của cô. “Chúng nghĩ ra trò nghịch ngầm lấy tóc làm nhân bánh bao. Nhân viên nhà trường biết chuyện này nhưng họ không làm gì cả”, McIntosh nói. Cảm thấy bị giáo viên nhà trường bỏ rơi, McIntosh đã đến gặp cha mẹ của một trong những học sinh quấy rối con mình và tự giải quyết vấn đề. Thế nhưng việc đó kém hiệu quả là vì không phải ai cũng hiểu chuyện tưởng chừng nhỏ nhặt đó dễ gây hậu quả nghiêm trọng.

Jovana Russell, cựu Chủ tịch Hội cha mẹ học sinh nói cách đây vài năm cô phải kéo tay con gái mình, khi ấy đang học bậc tiểu học, ra khỏi gầm cầu thang vì bị nam học sinh bậc trung học dụ dỗ. Sau khi yêu cầu của cha mẹ học sinh về vấn đề an ninh bị từ chối, họ đã tự thay phiên nhau tuần tra dọc các hành lang. Những học sinh ngoan luôn trong tâm trạng phải tự vệ. Một số cha mẹ nói rằng tình trạng trêu chọc cứ lặp đi lặp lại làm cho con họ có biểu hiện tức giận và bắt đầu quay sang đe dọa học sinh khác. 

Có rất ít dấu hiệu cho thấy Wildlife Conservation là một trong những trường nguy hiểm nhất trong thành phố. Tuy nhiên, cũng như các bà mẹ khác khi chứng kiến cảnh học sinh chế giễu, quấy rối bạn, Uneek Valentin (37 tuổi), đã gặp và nói chuyện với Hiệu trưởng, tranh luận lại nổ ra nhưng rồi chuyện đâu lại vào đấy. Con trai của Valentin, Dwhy Hoyt (17 tuổi), học sinh nhiều năm của trường nói rằng những kẻ chuyên gây rắc rối có lời lẽ không tốt với giáo viên, thường xuyên bỏ học và dùng sách đánh vào người các bạn khác. Hoyt học được cách tự bảo vệ mình bằng cách chống trả lại những kẻ phá rối và cũng chỉ bị quản lý nhà trường khiển trách, sự việc rắc rối không được báo cáo lên trên.

“Tôi đã phải chiến đấu cho chính những rắc rối của mình và biến mọi người thành bạn”, Hoyt nói. Và đó là cách giải quyết vấn đề của Hoyt, còn đối với Abel edeno dường như không còn lựa chọn nào khác.