Anh và EU: Bên nào thực sự muốn một Brexit không thỏa thuận?

ANTD.VN - Thủ tướng Anh Boris Johnson dường như đã từ bỏ hy vọng về một thỏa thuận Brexit rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) sau cuộc điện đàm với Thủ tướng Đức Angela Merkel. Việc này khiến Brussels tức giận và cho rằng ông Johnson đang cố tình “chơi một trò đổ lỗi ngu ngốc” sau khi các cuộc đàm phán suýt sụp đổ. 

Anh và EU: Bên nào thực sự muốn một Brexit không thỏa thuận? ảnh 1Thủ tướng Anh Boris Johnson và Thủ tướng Đức Angela Merkel tại Thủ đô Berlin, Đức

Thực hư việc Đức muốn hủy bỏ “Thỏa thuận Thứ Sáu Tốt lành”

Chuyện lùm xùm trên xảy ra khi Thủ tướng Anh Boris Johnson hội ý với Thủ tướng Đức Angela Merkel với một nguồn tin từ số 10 phố Downing tóm tắt rằng những yêu sách của Thủ tướng Đức về việc phần lãnh thổ Bắc Ireland phải ở lại trong liên minh thuế quan khiến thỏa thuận trở nên “bất khả thì không chỉ bây giờ mà còn không bao giờ”.

Trong một dòng Tweet gửi đến ông Johnson, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk thể hiện rõ thái độ bất bình của mình: “Điều đang lâm nguy không phải là thắng một trò đổ lỗi ngu ngốc. Đang lâm nguy là tương lai của châu Âu và cả Anh cũng như an ninh và lợi ích của người dân chúng ta. Ông không muốn một thỏa thuận? Ông không muốn xin gia hạn? Ông không muốn thu hồi lệnh? Ông đang đi đâu vậy?”…

Chủ nhân ngôi nhà số 10 phố Downing vẫn khẳng định Chính phủ Anh đang tập trung để đạt được một thỏa thuận với EU, với nhiều cuộc đàm phán sơ bộ về các đề xuất liên quan đến Brexit của ông Johnson vẫn đang tiếp diễn. Tuy nhiên, một nguồn tin giấu tên nói rằng bà Merkel “nói rõ rằng một thỏa thuận là vô cùng khó có thể xảy ra và bà nghĩ rằng EU có thể phủ quyết việc chúng tôi rời khỏi liên minh thuế quan”. 

“Bà Merkel nói nếu như Đức muốn rời khỏi EU họ có thể làm vậy mà không có vấn đề gì nhưng Anh thì không thể làm vậy nếu như không để Bắc Ireland lại trong một liên minh thuế quan mãi mãi” - nguồn tin cho hay - “Bà còn nói Ireland là vấn đề đặc biệt của Chính phủ và Ireland ít nhất cũng phải có quyền phủ quyết đối với việc Bắc Ireland rời khỏi EU. Bà Merkel nói Thủ tướng Anh cần bảo Bắc Ireland rằng lãnh thổ này phải ở lại mãi mãi và rằng dù có như vậy cũng không thể xóa bỏ những vấn đề về thuế quan khác”. 

“Đó là một khoảnh khắc làm sáng tỏ rất hữu dụng theo nhiều cách. Nếu điều này thể hiện một quan điểm mới được thiết lập thì nó có nghĩa rằng một thỏa thuận là bất khả không chỉ bây giờ mà còn không bao giờ. Nó cũng làm rõ việc họ sẵn sàng hủy bỏ “Thỏa thuận Thứ Sáu Tốt lành”. 

Phát ngôn viên của Chính phủ Đức cho biết: “Tôi có thể xác nhận rằng Thủ tướng Đức và Thủ tướng Anh đã có cuộc điện đàm vào sáng 9-10. Như thông thường, chúng tôi không thuật lại những cuộc hội thoại mật như vậy”. 

EU khẳng định muốn có một thỏa thuận

Nội dung bản tóm tắt cuộc họp về buổi hội đàm từ Chính phủ Anh mâu thuẫn với một nguồn tin Chính phủ cao cấp trước đó rằng không có sự chuyển dịch nào về phía không thỏa thuận và rằng Chính phủ Anh vẫn có mong muốn mạnh mẽ được rời khỏi khối với một thỏa thuận.

Tuy nhiên, nếu Chính phủ Anh quyết định từ bỏ các cuộc đàm phán, Thủ tướng Johnson có thể sẽ phải đối mặt với một cuộc bầu cử vào cuối tháng 11 hoặc đầu tháng 12. Đảng Lao động Anh đã nói họ sẽ đồng ý tổ chức bầu cử chỉ khi ông Johnson xin được một gia hạn 3 tháng từ EU, loại bỏ trường hợp một Brexit không thỏa thuận vào ngày 31-10. 

Các nguồn tin từ Brussels cũng nói rằng họ không công nhận những lời bình luận được cho là của bà Merkel thể hiện đúng chính sách được chấp nhận bởi khối EU. Phát ngôn viên của Ủy ban châu Âu khẳng định rằng EU vẫn đang bảo toàn “Thỏa thuận Thứ Sáu Tốt lành” trên mọi phương diện. Bà cũng cho biết EU vẫn đang cố gắng đạt được thỏa thuận với Anh. 

Trong khi cuộc “bút chiến” với ông Tusk nổ ra, Chính phủ Anh công bố một tài liệu dài 150 trang về “Sự sẵn sàng cho Brexit”. Thay vì đưa ra những lời cảnh báo về những thâm hụt và lạm phát giá như được viết trong tài liệu mật “Chiến dịch Búa Vàng” vào đầu năm nay, báo cáo nhấn mạnh sự chuẩn bị sát sao mà chính phủ đã thi hành như tăng cường nhân viên biên giới và cập nhật tình hình cho hơn 800 doanh nghiệp qua các hội thảo về Brexit không thỏa thuận. 

Văn phòng Thủ tướng Anh cho biết: Thủ tướng Đức Angela Merkel cảnh báo Anh và EU sẽ không thể đạt thỏa thuận Brexit nếu Anh không nhượng bộ thêm trong vấn đề biên giới trên đảo Ireland. Trong cuộc điện đàm diễn ra sáng 9-10, bà Merkel đã nói với người đồng cấp Anh Boris Johnson rằng London và Brussels “hầu như không thể” tiến tới một thỏa thuận, trừ khi London nhất trí cho phép vùng Bắc Ireland ở lại liên minh thuế quan EU. Nguồn tin này cho biết ông Johnson đã nhấn mạnh với bà Merkel rằng Anh tin tưởng đã đưa ra một kế hoạch hợp lý nhưng EU không có dấu hiệu muốn tham gia.