Chạm tới trái tim người Việt Nam

ANTĐ - Ăn bún chả, uống bia hơi, lảy Kiều, trích dẫn thơ thần “Nam Quốc Sơn Hà”,  trích dẫn nhạc Văn Cao… hình ảnh Tổng thống Mỹ, Barack Obama hiện lên trong mắt người dân Việt Nam gần gũi và thân thiện. Quá khứ thương đau của cả hai dân tộc đã được khép lại, mở ra một trang mới cho quan hệ giữa hai quốc gia.

Có ai đó đã nói rằng, để tìm hiểu một thành phố như Hà Nội, chẳng có gì hay bằng cách, xuống xe, đi bộ, ngồi đâu đó một quán hàng ven đường, ăn một vài món ăn đường phố… Và Obama, vị Tổng thống thứ 44 của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ đã chọn cách giản dị này để hiểu Hà Nội, hiểu Việt Nam hơn. Xuống xe, dừng chân ở một quán nước ven đường trong chiều Hà Nội mưa để mua cốm, món quà đặc trưng của Hà Nội, hay cách ông giao lưu thân thiện với người dân đã chạm tới trái tim người Việt Nam. 

Cũng là bất ngờ, bởi lẽ, một vị Tổng thống từ xa đến đã kịp tìm hiểu rất kỹ văn hóa Việt Nam để rồi “nhập gia tùy tục” với lý do: “Tôi trân trọng quá khứ lịch sử rất huy hoàng của Việt Nam. Hàng nghìn năm, Việt Nam đã trồng cấy ở những mảnh đất này. Lịch sử được viết lên những chiếc trống đồng Đông Sơn. Hà Nội đã đứng vững trên dòng sông Hồng hơn một nghìn năm. Thế giới đều biết đến lụa và những bức tranh của Việt Nam và Văn Miếu là bằng chứng kiến thức của Việt Nam. Tuy nhiên cũng có nhiều thế kỷ, vận mệnh của các bạn lại bị quyết định bởi người khác, đất nước thân yêu của các bạn có lúc không trong tay các bạn. Nhưng cũng như những cây tre, tinh thần bất khuất của người Việt Nam như Lý Thường Kiệt đã ghi lại: “Sông núi nước Nam vua Nam ở/Rành rành đã định tại sách trời” - trích bài diễn văn của Tổng thống Obama trước hàng nghìn sinh viên tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia ngày 24-5 vừa qua.

Nhà văn hóa Phạm Quỳnh từng có câu nói nổi tiếng rằng: “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn. Tiếng ta còn, nước ta còn”… Cũng không phải bỗng dưng, năm 2000 khi Bill Clinton, vị Tổng thống đầu tiên của Mỹ sang Việt Nam, kể từ sau năm 1975, đã lảy Kiều rằng: “Sen tàn cúc lại nở hoa/Sầu dài ngày ngắn đông đà sang xuân”. Tổng thống Clinton khi đó đã mượn hình ảnh “sen tàn” để nói về những băng giá trong quá khứ và hình ảnh “cúc nở hoa” để mong mở ra một trang mới, hàn gắn những đổ vỡ trong quá khứ. Năm đó, phở là món ăn Việt được vị Tổng thống thứ 42 của Hoa Kỳ lựa chọn. Ông đã ăn món này ở một nhà hàng gần chợ Bến Thành (TP.HCM). 16 năm sau, không phải là phở, Tổng thống Obama đã ăn tối bằng bún chả trên phố Lê Văn Hưu. Sáng hôm sau, ông cũng dùng 2 câu Kiều của Nguyễn Du để kết thúc bài diễn văn: “Rằng trăm năm nữa từ đây/Của tin gọi một chút này làm ghi”.

Không chỉ có thế, Tổng thống Mỹ còn khiến nhiều người Việt Nam bất ngờ và thích thú bởi trích dẫn tục ngữ Việt Nam “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” khi nhắc tới những người đã vun đắp mối quan hệ Việt - Mỹ để có được ngày hôm nay. Nói về triển vọng mối quan hệ giữa hai nước, Tổng thống Obama dẫn lời bài hát “Mùa xuân đầu tiên” của nhạc sỹ Văn Cao: “Từ đây người biết quê người/Từ đây người biết thương người/Từ đây người biết yêu người”.

Có lẽ không cần phải nói thêm về tình cảm nồng ấm của người dân Việt Nam dành cho vị Tổng thống đương nhiệm của nước Mỹ. Cứ nhìn cách người Việt hồ hởi ra đường đón chào là rõ.