- Việt Nam ngày càng hấp dẫn với nhà đầu tư Mỹ
- Hợp tác với Việt Nam giúp nâng cao khả năng của quân đội Mỹ
- Việt Nam có thể ưu tiên mua sắm, trang bị vũ khí nào của Mỹ?
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken (bên trái) và Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius quen nhau từ thời đại học
Vì những khát vọng chung của cả hai dân tộc
Năm ngoái, chúng ta kỷ niệm 20 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Hoa Kỳ. Mùa hè năm ngoái, Tổng thống Obama đã tiếp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm đầu tiên của một vị Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tới thủ đô của chúng tôi. Chúng ta đang vun đắp cho mối quan hệ mang tính xây dựng dựa trên sự tôn trọng, tin tưởng lẫn nhau, và những khát vọng chung của cả hai dân tộc.
Hiện nay, Hoa Kỳ và Việt Nam đang làm sâu sắc thêm và mở rộng mối quan hệ trong những lĩnh vực mà chỉ cách đây vài năm thậm chí ngay cả chúng tôi cũng không thể tưởng tượng nổi, thậm chí không thể đề cập tới - nói gì đến cùng làm việc. An ninh khu vực. Hợp tác quân sự. Thương mại và kinh tế. Nhân quyền. Giáo dục. Biến đổi khí hậu. Y tế toàn cầu. An ninh năng lượng. Ứng phó thiên tai. Gìn giữ hòa bình. Mối quan hệ đối tác của chúng ta trong tất cả các lĩnh vực này đang lớn mạnh từng ngày.
Gia tăng tốc độ, mức độ và phạm vi hợp tác không phải là quên đi lịch sử. Điều đó có nghĩa là học hỏi từ lịch sử.
Khi Tổng thống Obama nhậm chức cách đây bảy năm, ông đã nêu rõ rằng ông không để xung đột và thù nghịch trong quá khứ chi phối tương lai của chúng ta. Ông đã tin, và ông vẫn tin rằng, không có hai quốc gia nào định mệnh là thù nghịch của nhau. Và ngoại giao đã có thể khai thông những kênh hợp tác mới. Đó chính là những gì đã diễn ra.
Khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm Nhà Trắng vào tháng 7-2015, ông đã nói với Tổng thống Obama: “Quá khứ thì không thể thay đổi, nhưng tương lai lại tùy thuộc vào hành động của chúng ta, và chúng ta phải có trách nhiệm đảm bảo một tương lai sáng lạn”...
Cùng chung lợi ích trong khu vực
Quá trình đổi mới kinh tế của Việt Nam từ nền kinh tế nông nghiệp, đóng cửa trở thành một câu chuyện thành công về hội nhập quốc tế giúp hàng triệu người thoát nghèo trong vòng hai thập niên là cả một hành trình đầy ấn tượng.
Nhiệm vụ bây giờ là củng cố những thành quả nêu trên và đảm bảo rằng tất cả mọi người đều được hưởng lợi trên cơ sở tạo lập một môi trường kinh doanh rộng mở, cạnh tranh, khả đoán để mở đường cho khởi nghiệp và các doanh nghiệp phát triển. Giờ đây, tương lai càng gần sát tầm tay hơn bao giờ hết nhờ Hiệp định Quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) của thế kỷ 21…
Các cơ hội mà trật tự quốc tế dựa trên luật lệ vì sự tiến bộ cho tất cả mọi quốc gia đem lại - thực ra đó chính là sự thịnh vượng và ổn định mà các nền kinh tế và xã hội của chúng ta được hưởng - đòi hỏi mỗi chúng ta phải có trách nhiệm đề cao các nguyên tắc, bảo vệ các chuẩn mực của nó. Đó chính là lý do tại sao Hoa Kỳ và Việt Nam đang ngày càng hợp tác với nhau nhiều hơn trong những vấn đề quan trọng toàn cầu như gìn giữ hòa bình quốc tế, phòng chống buôn bán động vật hoang dã, an ninh hàng hải, biến đổi khí hậu, năng lượng hạt nhân dân sự, y tế toàn cầu.
Chúng tôi biểu dương cam kết triển khai bệnh viện quân y dã chiến và công binh để ủng hộ các phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc trên toàn thế giới của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh về gìn giữ hòa bình của Tổng thống Obama năm ngoái.
Mỹ cũng mong muốn Việt Nam có khả năng tốt hơn để ứng phó với thiên tai ngay tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Năm ngoái, tàu USNS Mercy - một trong hai tàu bệnh viện trong hạm đội của Mỹ - đã đến Đà Nẵng và lần đầu tiên tham gia diễn tập ứng phó thảm họa dân sự-quân sự và lập kế hoạch với các cơ quan chức năng của trung ương và địa phương. Chương trình này đã rất thành công.
Đồng thời chúng ta có mối quan hệ ngày càng hiệu quả trong lĩnh vực an ninh hàng hải. Hải quân hai nước đã tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như tìm kiếm, cứu nạn và an toàn trên biển, và cũng đã cung cấp tàu, đào tạo và trang thiết bị cho Cảnh sát Biển Việt Nam để có thể duy trì luật pháp quốc tế và phòng chống tội phạm xuyên biên giới.
Hoa Kỳ và Việt Nam cùng chung lợi ích trong việc duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực. Trung Quốc cũng vậy. Song các hoạt động bồi đắp đảo quy mô lớn của Trung Quốc trên Biển Đông và việc họ tăng cường quân sự hóa các địa điểm này càng làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về ý đồ của nước này.
Biển Đông là một trong những tuyến đường thương mại quan trọng bậc nhất trên thế giới, và tuyến đường này thành công bởi vì luật pháp quốc tế thúc đẩy quyền và quyền tự do của tất cả mọi quốc gia, bất kể quy mô, bất kể sức mạnh của họ như thế nào… Đồng thời, Hoa Kỳ sẽ bảo vệ lợi ích quốc gia của mình và hỗ trợ cho các đồng minh và đối tác của chúng tôi trong khu vực. Chúng tôi không tìm kiếm các căn cứ quân sự. Nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện quyền tự do hàng hải, hàng không và hoạt động ở bất kỳ nơi nào mà luật pháp quốc tế cho phép.
Quan hệ đối tác hiển nhiên như những lợi ích và giá trị chung
Vào tháng 5 này, khi chiếc chuyên cơ Không lực Một hạ cánh ở Việt Nam và Tổng thống Obama sẽ vẫy chào người dân Việt Nam, một lần nữa ông sẽ chứng minh rằng các cựu thù có thể trở thành những đối tác bền chặt nhất.
Tổng thống Mỹ chắc chắn sẽ không phải là người duy nhất trong chuyến công du đó. Bên cạnh Tổng thống chắc chắn sẽ có một người lính mà tính cách đã được rèn giũa qua một cuộc chiến đắng cay nhất giữa hai quốc gia, và những trải nghiệm đau đớn đã giúp ông trở thành một trong những nhà ngoại giao hòa bình, một trong những Ngoại trưởng xuất sắc nhất của chúng tôi - ngài John Kerry.
Được khơi nguồn cảm hứng qua vai trò lãnh đạo của Tổng thống Obama, Ngoại trưởng Kerry và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, chúng ta có thể mường tượng được tương lai trong 20 năm tới khi mà mối quan hệ đối tác của chúng ta sẽ hiển nhiên như những lợi ích và giá trị chung giữa hai bên.
Khi đó sẽ không chỉ có 19.000 sinh viên Việt Nam học tập ở Hoa Kỳ - mà là 90.000 người, hoặc thậm chí còn nhiều hơn. Khi đó nền kinh tế của chúng ta đan xen lẫn nhau và các thành phố được kết nối trực tiếp. Khi đó chúng ta cùng hợp tác để đưa ra những giải pháp mới cho những thách thức vốn có từ lâu như nghèo đói và đại dịch. Và khi đó, chúng ta sẽ sát cánh bên nhau để thúc đẩy hòa bình và một trật tự vững chắc, dựa trên luật lệ. Tôi biết rằng, các bạn sẽ làm nhiều điều hơn là chỉ thừa hưởng tương lai này.
“Cảm ơn người bạn thân của tôi”
Tôi cũng muốn cảm ơn người bạn thân của tôi, Ngài Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius, người có thể đã lập kỷ lục về việc đi bộ, đi xe đạp, leo núi và trekking để gặp gỡ càng nhiều người càng tốt ở Việt Nam - một đất nước tươi đẹp, năng động và giàu sức sống.
Thực ra Đại sứ Ted và tôi đã quen nhau từ hồi chúng tôi cùng học đại học ở Hoa Kỳ - nhưng tôi sẽ không tiết lộ là đã biết nhau được bao nhiêu năm rồi. Cả hai chúng tôi lần đầu tiên gặp nhau trên giảng đường đại học, và có lẽ đây cũng là lời nhắc nhở với tất cả các bạn sinh viên, rằng tình bạn thời sinh viên, được gây dựng ở giảng đường sẽ đi theo chúng ta suốt cả cuộc đời.
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken
* “Chúng tôi rất vui khi Trường Đại học Fulbright Việt Nam chính thức đi vào hoạt động tại thành phố Hồ Chí Minh vào cuối năm 2016” - Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cho biết. Mỹ cũng ưu tiên tăng cường các cơ hội cho sinh viên Việt Nam được học tập ở nước ngoài và kết nối với giới trẻ trong khu vực và trên toàn thế giới. Hiện nay, có khoảng 19.000 sinh viên Việt Nam đang học tập tại Mỹ. Con số đó đã tăng 40% chỉ trong vòng bảy năm. Việt Nam nằm trong tốp 10 quốc gia hàng đầu có sinh viên sang Mỹ học tập.
*Một trong những nội dung trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama là thúc đẩy mạng lưới Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á (YSEALI). Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cho biết: “Chúng tôi đang cấp học bổng, tổ chức hội thảo, cấp vốn ban đầu cho các dự án cộng đồng để giúp các bạn trẻ biến ý tưởng của mình thành hiện thực”. Kể từ khi Tổng thống Obama khởi động YSEALI cách đây ba năm, đã có hơn 67.000 thành viên tham gia mạng lưới này, trong đó có khoảng 11.000 thanh niên Việt Nam.
