- Cuộc sống xa hoa của trùm ma túy trong tù
- Bạo lực trở lại quê hương trùm ma túy Escobar
- Tội phạm ma túy thao túng nền bóng đá Colombia
Pablo Escobar và các thành viên gia đình tội phạm lũng đoạn chính trường Colombia
Một số bức điện mật trong ngành Ngoại giao Mỹ được National Security Archive, một tổ chức phi Chính phủ thu thập và phát hành ngày 25-5 cho thấy, ông Alvaro Uribe cũng như các đời Tổng thống khác của Colombia đều dính đến những cáo buộc liên quan tới các băng đảng tội phạm buôn bán ma túy.
Trớ trêu là ông Alvaro Uribe trở thành Tổng thống một phần do được người Mỹ ủng hộ với mong muốn Colombia sẽ cương quyết đấu tranh với ma túy, vấn đề có thể đe dọa an ninh nước Mỹ.
Cựu Tổng thống Colombia Alvaro Uribe thời còn đương nhiệm
Bí mật được tiết lộ trước thềm bầu cử năm 2018
Các bức điện giải mật mô tả nhiều cuộc họp từ năm 1992 đến 1995 giữa các quan chức Mỹ với ông Uribe cũng như các chính trị gia Colombia khác trong Đảng Tự do. Trong tài liệu vào năm 1993, Thượng nghị sĩ Colombia Luis Velez nói với một quan chức của Đại sứ quán Mỹ rằng ông Uribe là “anh em họ” của gia đình tội phạm Ochoa hợp tác với Escobar và gia đình này đã tài trợ cho các hoạt động chính trị, kể cả chiến dịch tranh cử Tổng thống của ông Uribe.
Ba anh em nhà Ochoa gồm Jorge Luis, Juan David và Fabio Ochoa. Ba người này là thành viên của tập đoàn tội phạm Medellin do Escobar cầm đầu ở Colombia và hàng năm thu được khoảng 6 tỉ USD bằng các hoạt động phi pháp.
Ông Luis Velez, một đồng minh thân cận của ông Uribe giải thích rằng vì những mối quan hệ đó, Escobar đề nghị để vợ mình gặp ông Uribe, nhờ ông tạo điều kiện thuận lợi cho Escobar trong việc ra đầu thú. Vào thời điểm đó, Escobar là trùm tội phạm bị truy lùng số 1 thế giới. “Escobar, thông qua gia đình Ochoa yêu cầu ông Uribe trả ơn những khoản tư đầu chính trị”, một nhân viên Đại sứ quán Mỹ viết trong bức điện mật.
Ngay từ khi bắt đầu sự nghiệp chính trị vào đầu những năm 1980, ông Uribe đã có điều tiếng về mối liên hệ với các nhóm ma túy và nhóm vũ trang. Khi đó cơ quan hàng không dân sự mà ông lãnh đạo bị buộc tội cấp giấy phép cho những kẻ buôn ma túy nhưng ông Uribe luôn phủ nhận những điều này.
Trong thời gian làm Tổng thống từ 2002-2010, ông luôn là đồng minh trung thành của Mỹ trong cuộc chiến chống ma túy. Ông tích cực dẫn độ các trùm ma túy tới Mỹ và tích cực mở rộng chương trình phun thuốc diệt cỏ vào những cánh đồng cocain bất hợp pháp.
Trong một đoạn video đăng trên mạng xã hội mới đây, ông Uribe đã bác bỏ những cáo buộc và cho rằng đó chỉ là những tin tức giả mạo hay tin thất thiệt ngay trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống Colombia diễn ra vào ngày 27-5-2018.
Fabio Ochoa (trái) - người sáng lập băng đảng Medellin, cũng là cánh tay phải của “ông trùm” ma túy Pablo Escobar
Bằng chứng từ các quan chức ngoại giao
Trong những năm 1980 và 1990, tình hình Colombia hỗn loạn khi các băng đảng ma túy Medellin hoành hành. Hầu như tất cả các chính trị gia Colombia trong mắt các quan chức Mỹ đều bị nghi ngờ dính líu đến nhóm quyền lực này.
Các tài liệu mới được giải mật cung cấp cái nhìn sắc sảo hơn về một số bằng chứng cho thấy sự ghi nhận và thậm chí một số lời khen ngợi của người Mỹ đối với chính trị gia Uribe, người đã đánh bại phiến quân FARC trên chiến trường, mở đường cho giải giáp hòa bình theo thỏa thuận năm 2016.
Điển hình của suy nghĩ trên là của Phó Chánh văn phòng David L. Hobbs trong cuộc họp với các quan chức Đại sứ quán Mỹ vào năm 1992. Ông đã ca ngợi ông Uribe như một nhà lãnh đạo tiềm năng, người đối thoại nghiêm túc và muốn thân với chính phủ Mỹ.
Tuy nhiên, trong suốt thời gian của thập niên 90, các quan chức Đại sứ quán Mỹ dường như có đôi chút dao động. Trong một tài liệu mật khác từ tháng 3-1993, Đại sứ Morris Busby tuyên bố ông tin rằng phải có “thứ gì đó gây ra tin đồn”, nếu không thì tại sao ông Uribe và Tổng thống tương lai Ernesto Samper lại bị dư luận cho rằng có quan hệ với các băng đảng Medellin.
Các công tố viên sau đó đã xác định lời nói của Đại sứ Morris Busby là đúng khi các nhân viên pháp luật này chứng minh băng nhóm ma túy Cali đã chi hàng triệu đô la cho chiến dịch tranh cử của ông Samper. Ngày 4-11-2004, tòa án Tối cao Colombia ra phán quyết cho phép dẫn độ sang Mỹ tên Gilberto Rodríguez Orejuela, “ông trùm” tập đoàn ma túy Cali và là một trong những ông trùm ma túy sừng sỏ nhất thế giới.
Hai anh em Orejuela còn dính líu đến vụ tài trợ 6 triệu USD trong chiến dịch tranh cử Tổng thống của ông Ernesto Samper. Trong những năm 1980, tập đoàn ma túy Cali được xem là một trong những tổ chức buôn lậu ma tuý lớn nhất thế giới.
Một đoạn hồ sơ được giải mật
Không phải lần đầu dính cáo buộc
Trong tài liệu tình báo quân sự Mỹ thu thập năm 1991 đã được giải mật và công bố, cựu Tổng thống Uribe từng được xếp ở vị trí thứ 82 trong danh sách 104 “trùm ma túy nguy hiểm nhất của Colombia”. Tài liệu cũng cho biết, ông Uribe có quan hệ rất thân thiết với băng đảng mafia Medellin. “Ông Uribe làm việc cho tổ chức mafia Medellin và có quan hệ cá nhân vô cùng thân thiết với “ông trùm” Pablo Escobar”, báo cáo nêu rõ.
Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao Mỹ và Lầu Năm Góc đã đưa ra những tuyên bố quyết liệt, một cách bất bình thường, nhằm biện hộ cho ông Uribe - đồng minh thân cận của Washington trong cuộc chiến chống buôn lậu ma túy. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Robert Zimmerman khi ấy cho biết: “Chúng tôi không thừa nhận những lời cáo buộc ông Uribe. Đó là những thông tin vô căn cứ” và khẳng định ông Uribe từng có công trong chiến dịch chống buôn lậu ma túy. Còn Đại tá Chris Conway, Phát ngôn viên của Lầu Năm Góc, cho biết đánh giá những thông tin đưa ra không xác thực, lấy nguồn từ một phía.
Tài liệu trên được thu thập bởi Cục Tình báo quân sự gần 30 năm trước khi ông Uribe còn là Thượng nghị sĩ. Bản báo cáo đã được một nhóm nghiên cứu tại Washington công bố tháng 8-2004. Ông Luis Alberto Moreno, Đại sứ Colombia tại Mỹ cho biết, bản báo cáo chỉ là bản thảo đầu tiên được các nhân viên cấp dưới thực hiện và chưa từng được nhân viên cao cấp của Bộ Quốc phòng đánh giá chính xác. “Những công lao của cựu Tổng thống Uribe trong công cuộc chống buôn lậu ma túy đã tự nói lên tất cả”, ông Moreno nói.
Thực tế là, kể từ khi Tổng thống Uribe nhậm chức vào tháng 8-2002, nạn buôn lậu ma túy đã có xu hướng giảm. Ông Uribe đã hợp tác chặt chẽ với Washington trong một chương trình xóa bỏ ma túy từ trên không. Mỹ cung cấp trực thăng bay qua các cánh đồng ma túy, tiêu diệt các cây này bằng thuốc chống mọc mầm. Tổng thống Colombia còn ủy quyền dẫn độ 170 nghi phạm tới nhiều nước khác nhau, chủ yếu là do tội buôn lậu ma túy.
