- Lớp học làm bánh Trung thu miễn phí dành cho các em nhỏ
- Lễ hội Trung thu phố cổ
- Nhà nhiếp ảnh Lê Bích: Níu giữ ký ức Trung thu xưa
Tất nhiên, ở một cách hiểu rộng rãi, khái niệm “mùa” trong tiếng Việt không cố định hẳn ở số 4. Bởi nhiều khi, nó không đơn thuần chỉ đo chiều dài mà còn đo cả chiều sâu và bề rộng hồn cốt thời gian. Mùa nhãn mùa bưởi rồi mùa gặt mùa thi, thậm chí có cả một bộ phim nổi tiếng thời bao cấp lấy tên là “Hà Nội mùa chim làm tổ”.
Đặc biệt có những chữ khi được đứng cùng với “mùa”, thì lúc đọc lên thấy nao nao cả một khoảng không gian bao la bát ngát. Mùa mưa, mùa khô, mùa gió chướng. Nói chung, trong ngôn ngữ Việt, bất cứ chữ nào có dính dáng đến “mùa” thì đều long lanh hay đều thăm thẳm sâu sắc.
Tuy nhiên, theo cách hiểu thông thường nhất thì “mùa” ở phố là đoạn thời gian của ba tháng trong một năm. Chính vì thế mà mỗi một mùa ở Hà Nội miên viễn chất chứa sâu trong mình một đặc tính đặc thù độc đáo riêng biệt. Mưa Xuân, nắng Hè, gió Thu, lạnh Đông, mùa nào cũng làm nhan sắc của phố thêm diễm lệ.
Có phải vậy chăng mà ám ảnh “mùa” đã thăng hoa xúc động tâm hồn của không biết bao nhiêu thế hệ tao nhân mặc khách. Những tác phẩm lừng danh của thơ của văn của nhạc của họa của điện ảnh… ở đất Hà thành này đều đẫm đầy chủ đề về “mùa”.
Và không hiểu sao đối với nhiều người cũ kỹ Hà Nội, mùa Thu luôn đem lại một xúc cảm nghẹn ngào khác biệt. Nắng Thu trên phố nhẹ vàng không bị dại nhạt, gió Thu qua cao ốc bê tông vẫn không bị lạnh khô. Cây ven đường gầy guộc tao nhã lấm chấm chút lá vàng làm lòng phố như mảnh mai sẫm hơn, mái phố như lãng mạn nâu hơn.
Có lẽ vì thế mà nỗi nhớ mùa Thu luôn nồng nàn da diết ở những người Hà Nội tha hương. Chẳng ai có thể quên nổi cái hoang mang của gió Thu đầu mùa, nó làm cho chiều muộn khe khẽ tím, bảng lảng trên từng góc phố. Rồi những cơn mưa rào muộn màng giăng mờ ngõ nhỏ. Quả thật, tiết lập Thu ở Hà Nội độc đáo đẹp vô chừng.
Hà Nội vẫn có những không gian riêng cho ánh trăng Rằm
Mây lững lờ nhẹ xám như không muốn trôi neo lại trên mặt nước hồ Tây, hồ Hoàn Kiếm. Loanh quanh các vỉa hè là từng xấp lá vàng bị gió loay hoay đẩy chấp chới xuống đùa mặt phố. Có phải vậy chăng mà người Tây thích gọi mùa Thu là mùa lá rụng. Ghế đá thưa người làm những cặp tình nhân ôm nhau lâu hơn, hôn nhau chân thành hơn.
Cơn gió mơn man Thu làm những quán phở đêm thêm đông người. Cái se lạnh mới mẻ giục người ta thong thả với chén rượu bên bếp lò nhỏ than hoa nhấm nháp chả cá. Hình như tiết Thu chuyển sang Đông đã đem đến Hà Nội hẳn một phố mang tên món ẩm thực tinh tế thượng thặng này.
Ký ức mùa Thu thời bao cấp còn tặng riêng cho nhiều phố nhỏ những dáng thấp thoáng phụ nữ ngồi đan. Mấy ngón tay mềm mại như có mắt, thoắt lên thoắt xuống. Hoặc ngồi một mình hoặc ngồi cả đám, quây quần linh tinh buôn chuyện. Thỉnh thoảng cũng có nàng cậy giọng trong, thầm thì tự hát. Có điều, phố cổ bây giờ đã tuyệt hết những kiểu dáng dịu dàng tần tảo ấy.
Những mùa Thu chưa xa còn đem đến cho Hà Nội một nhan diện khác. Hồi đất nước còn đang gian lao vất vả “sáng chắn bão giông, chiều ngăn nắng lửa” thì cả thành phố vào mùa tuyển quân. Chỉ còn vài tuần nữa là tới ngày khai giảng năm học mới, nhưng cả trường, trừ vài đứa hiếm hoi được đi du học nước ngoài (chủ yếu là các nước XHCN ở Đông Âu), thì đông đảo nhất vẫn là những thằng con giai mà chỉ chừng khoảng mươi ngày nữa thôi là lên đường nhập ngũ.
Trời Thu Hà Nội thăm thẳm nhiều mây, và bọn trẻ liên miên liên hoan chia tay. Quanh hồ Tây, hồ Bẩy Mẫu, núi Nùng Bách Thảo, hầu như chỗ nào cũng ngập đầy đám học sinh tốt nghiệp cấp 3. Một hai thằng tập tọng hút trộm thuốc, đã diện kịp bộ quân phục mượn từ bố hay anh trai, trông chững chạc lạ kỳ.
Bọn nó trải báo cũ trên mặt cỏ xanh đã thoang thoáng có sắc Thu vàng, tú ụ những bưởi, những hồng, rồi khoai lang luộc. Kinh hoàng sang trọng là thêm túi bánh kẹo Hữu Nghị. Chúng nó ngồi xen kẽ nam nữ như ở lớp, khe khẽ cầm tay nhau rưng rưng hát những bài tráng ca. “Khi Tổ quốc cần thì ta phải xa nhau”.
Vài đứa con gái có tình riêng, rụt rè dấm dúi đưa cho thằng bé bạn cái mùi soa hay tờ thư liều lĩnh viết những điều khó nói. Tít tắp trên đầu bọn trẻ là rười rượi nắng Thu chiếu xuống những tia lung linh trong veo.
Mùa Thu của phố cổ còn tuyệt vời ở những đêm trăng, cho dù hôm nay ánh trăng đã bị ánh đèn cao áp thủy ngân bắt nạt. Trăng trên phố trong trắng huyền ảo nhất là những ngày sát Rằm. Đó là lý do để chợ Trung Thu ở phố Hàng Lược Hàng Mã đông nghịt người vào những ngày mười ba mười bốn.
Ánh trăng thong thả nhân hậu sâu xa làm dịu đi những gay gắt thị dân tính toán mưu sinh. Có phải vậy chăng mà khi mùa Thu xuống phố thì số lượng thi sĩ trên facebook bỗng đột ngột tăng. Có điều khá khó hiểu là ngoài lác đác vài thiếu nữ thì đa phần đều là thiếu phụ, mẫu thân của thế hệ trăng Rằm.
Hà Nội ơi, hạnh phúc làm sao khi mùa Thu vào phố.
