Sống ở Hà Nội

ANTD.VN - “Bố ơi, tuần tới có đi học không?”. Đó là câu hỏi mà tôi luôn được nghe mỗi cuối tuần từ lũ trẻ nhà mình, suốt thời gian qua. Và tôi thật sự chưa hình dung ra trạng thái cảm xúc của chúng khi nghe câu trả lời: “Vẫn nghỉ, con à!”. Kỳ nghỉ dài ngoài dự kiến vì dịch bệnh khiến bọn trẻ kiệt sức là điều mà tôi đã không thể hình dung ra trước đó. 

ANTD.VN - Đầu thế kỷ 20, dù đã có chữ quốc ngữ nhưng con gái Hà Nội vẫn không được cha mẹ cho đi học vì quan niệm “con gái học chữ chỉ để cãi chồng”. Nhà tư sản yêu nước Hoàng Thị Minh Hồ kể rằng, trước khi lấy ông Trịnh Văn Bô, bà đã phải trốn cha mẹ đi học chỉ vì muốn biết  chữ.

ANTD.VN - Chả cuốn lá lốt, lá xương sông vốn là món ăn quen thuộc của mùa đông ở miền Bắc. Đây là hai loại rau gia vị có mùi thơm đặc trưng và còn là vị thuốc trong vườn nhà.

ANTD.VN - Điệp khúc… “giải cứu” dường như chưa bao giờ cũ, chỉ khác ở đối tượng cần được giải cứu. Từ những thứ trồng trên đất cho đến những thứ nuôi dưới nước, ít nhiều đều đã phải vận dụng hai từ giải cứu để thoát cảnh ê hề, rớt giá. 

ANTD.VN - Thời bao cấp đã trôi qua hơn 30 năm, nhưng ký ức những ngày gian khó ấy vẫn cứ hiện diện trong từng câu chuyện của thế hệ đi trước. Thế rồi một ngày Hà Nội bỗng dưng xuất hiện quán ăn với toàn món đúng… chuẩn “tem phiếu”. Mọi thứ trong đó đều được thiết kế để trở về quá khứ. Khách đến ăn đông, phần nhiều vì tò mò, và cũng là để so sánh xem giống hay không giống. Những món ăn dân dã nhất, giản dị nhất, rẻ tiền nhất bỗng chốc thành mốt…

ANTD.VN - Năm 1888, Hà Nội xảy ra một trận dịch tả lớn khiến nhiều người chết và lây lan sang cả binh lính thực dân Pháp đóng quân trong  khu vực Đồn Thủy. Để ngăn chặn dịch, chỉ huy quân đội Pháp đã cách ly số binh lính bị bệnh, đưa họ vào khu vực trường thi Hương (nay là Thư viện Quốc gia ở phố Tràng Thi) để chữa trị.

ANTD.VN - Chẳng hiểu sao lại có tin đồn siêu thị ở đâu đó hết sạch hàng do dân “vét” để tích trữ trong mùa dịch bệnh. Tôi đoán người viết tin không đi chợ, cũng chẳng đi siêu thị. Cũng có hôm siêu thị khan hàng, nhưng ở Hà Nội chẳng mấy khi xảy ra việc đó. Tích trữ hàng vào thời này vô ích cũng như nhiều việc vô ích người ta cuống lên vì dịch.

ANTD.VN - Cá kho là món ăn có từ rất lâu đời, mỗi vùng miền đều có cách kho khác nhau, cơ bản dễ ăn, đưa cơm, chẳng thế mà ca dao xưa có câu là “có cá đổ vạ cho cơm”. Có rất nhiều kiểu kho cá cùng nhiều loại nguyên liệu, tuy không “thành văn” nhưng cũng là những nguyên tắc bất di bất dịch. Ví dụ cá diếc, cá mè thì kho thế nào, cá trắm, cá quả, cá chép kho ra sao, cá biển cũng có một kiểu kho riêng. Miền Bắc cũng kho khác miền Trung và miền Nam…

ANTD.VN - Xa xưa, nỗi lo sợ lớn nhất đối với dân chúng ở kinh đô Thăng Long và nước Đại Việt là bệnh tật và dịch. Có những bệnh ngày nay chỉ uống vài viên thuốc là khỏi, nhưng ngày xưa lại là nan y không thể chữa trị được. Ám ảnh lớn nhất với họ là bệnh đậu mùa và tả bùng phát thành dịch. 

ANTD.VN - Mấy ngày nay, tôi liên tục nhận được các tin nhắn e ngại và động viên của bạn bè về việc làm việc tuyến đầu nguy hiểm quá, vụ dịch virus Corona (nCoV) này nguy hiểm quá! 

ANTD.VN - So với các vùng miền trên cả nước, số cây nhiều trăm năm tuổi khu vực nội đô Hà Nội chắc chắn ít hơn, bởi trong quá trình đô thị hóa để trở thành kinh đô Thăng Long và Thủ đô của Liên bang Đông Dương năm 1902, nhiều cây đã bị chặt hạ. Thế nhưng nếu tính số cây trên trăm tuổi thì không nơi nào nhiều bằng Hà Nội.

ANTD.VN - Để gìn giữ quá khứ, con người ta thường nhờ vào những nỗi nhớ. Nếu đó chỉ là những ám ảnh nhỏ nhẹ tinh tế thì gọi là kỷ niệm. Còn nếu là một nỗi niềm cuồn cuộn thăm thẳm rộng dài không thể quên, thì đấy gọi là ký ức. Tất cả các đô thị lớn đều có ký ức của riêng mình, đặc biệt là Hà Nội. Bởi đơn giản nó đã là một thành phố lồng lộng rêu phong, là nơi địa linh nhân kiệt. Hoặc đơn giản hơn, nó là trái tim của cả nước mà ở sâu xa từng trang lịch sử đều nghẹn ngào đẫm đầy máu và hoa.

ANTD.VN -  Xưa, vùng miền nào trên đất Việt cũng có chợ, nhưng chợ quê hầu hết là  nhỏ, hàng hóa ít, chỉ  phục vụ dân một xã hay một vùng. Cuối năm, các chợ này bán thêm hàng hóa phục vụ dân chúng ăn Tết. Tuy nhiên, chợ Tết ở Thăng Long - Hà Nội có nhiều khác lạ vì là đây là kinh đô, thủ đô, có tầng lớp trung lưu và giới tinh hoa sinh sống. Đất này cũng không có người làm nông, chỉ sản xuất hàng hóa và buôn bán nên các sản phẩm cho ngày Tết ở chợ Kinh kỳ cũng khác mọi nơi. 

ANTD.VN - “Trẻ muối cà, già muối dưa” câu tục ngữ cả mấy trăm năm đã kết luận như vậy bởi lẽ, muối được một vại dưa ngon là rất khó, không phải cứ công thức chằn chặn là thành công. Ngoài nguyên liệu ngon, sạch còn phải nhìn vào thời tiết mà gia giảm muối, đường, nước…cho hợp lý, tức là phải có kinh nghiệm mà để có được kinh nghiệm đương nhiên cũng phải thất bại nhiều….

ANTD.VN - Năm 2020, cho tôi một liên tưởng dùng phép trừ và phép chia để trở về thời 20 tuổi. Ngày ấy, tôi từng thấy cuộc sống lớn ngoài kia như một sân khấu, người ta diễn nhiều quá. Mỗi ngày, mỗi đời, mỗi chúng ta phải sắm nhiều vai. Thật lạ lùng vào lúc cao điểm bận nhất năm, ta lại được trải nghiệm sự phức cảm ý nghĩa đa tầng hơn cả những bộ phim công nghệ 4D cuốn hút khắp các màn ảnh rộng.

ANTD.VN - Ngày 1-11-1886, Tổng trú sứ tại Hà Nội Paul Bert qua đời tại bệnh viện. Nguyên nhân được các bác sỹ xác định là do bệnh kiết lỵ bắt nguồn từ việc uống nước chưa đun sôi kỹ. Từ lý do này chính quyền Pháp bắt đầu tính chuyện xây dựng nhà máy nước sạch để cung cấp cho binh lính, công chức và kiều dân Pháp sống trong thành phố.