- Giới thiệu các tác phẩm xuất sắc của nhà văn Tô Hoài
- Nhà văn được tôn trọng bởi tác phẩm
- Tưởng nhớ nhà văn Nguyễn Huy Tưởng
Nhà văn Kim Lân
Trước khi tổ chức cuộc họp mặt đông vui này, tôi và các em đã đi đi về về tỉnh Bắc Ninh nhiều lần, gặp gỡ UBND tỉnh, UBND TP, báo chí, đoàn quan họ thân thiết với bố mẹ gia đình chúng tôi, bạn văn của ông ở đây để cám ơn sự quan tâm của tỉnh, thành phố và chia vui cùng gia đình.
Các anh ở tỉnh và thành phố đều nói: Gia đình không phải cảm ơn, đây là trách nhiệm của chúng tôi và tỉnh với TP Bắc Ninh phải cảm ơn và hãnh diện vì có nhà văn Kim Lân của tỉnh nhà, đã đóng góp cho tỉnh Bắc Ninh một nhà văn tài năng và đức độ, ông xứng đáng được đặt tên đường phố để chúng ta và thế hệ mai sau mãi mãi nhớ nhà văn với những tác phẩm để đời - Làng, Vợ nhặt, Anh chàng hiệp sĩ gỗ, Ông Cản Ngũ… và những áng văn đặc sắc về phong tục, văn hóa lâu đời của đồng bằng Bắc bộ. Mấy chị em chúng tôi ngồi im lắng nghe những lời thốt ra tự đáy lòng của các nhà lãnh đạo tỉnh và TP Bắc Ninh nói với chúng tôi - chúng tôi thật sự xúc động, cám ơn và tự hào về cha mình.
Sáng thứ bảy ngày 22-11-2014, chúng tôi chuẩn bị ôtô đón khách là bạn bè, bạn vong niên của ông ở Cung Văn hóa Hữu nghị Hà Nội, 9 giờ sáng xuất phát, xe kín đặc bạn bè. Trên đường từ Hà Nội lên Bắc Ninh, một loạt xe riêng của bạn bè cũng đang phăm phăm trên đường thẳng tiến, vẫy chào nhau. Điện thoại của tôi nóng ran bên tai, các cuộc gọi không ngừng để chỉ đường.
Xe ôtô của họa sĩ Lê Thiết Cương, của diễn viên Minh Châu cùng vợ chồng đạo diễn Thanh Vân - Nhuệ Giang, vợ chồng đạo diễn Phạm Việt Thanh - Lê Khanh, xe của vợ chồng đạo diễn Nguyễn Văn Lượng từ Hải Phòng đi lên, xe nào cũng kín 7 chỗ ngồi, cùng một loạt taxi thong dong thẳng tiến. Mấy bạn nhà báo gọi điện nói bọn em sẽ đi xe Honda lên thẳng; ôtô Đài Truyền hình Hà Nội, Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC, ANTV, TTXVN, VTV3, Đài Truyền hình Bắc Ninh… cũng đang trên đường cùng tới Bắc Ninh - tới phố Kim Lân.
Chương trình khai mạc đột ngột thay đổi, vì lý do đặc biệt nên thay vì gặp mặt tại trường Văn hóa nghệ thuật, sau đó tham quan phố Kim Lân rồi về liên hoan. Tất cả chúng tôi tiến thẳng đến phố Kim Lân, điện thoại liên tục từ khắp nơi gọi về, tất cả con, cháu, bạn bè đã tụ hội đông đủ. Phố Kim Lân, đối góc với phố Tô Ngọc Vân đều nhìn ra hai công viên yên tĩnh, thanh bình bỗng náo nhiệt, tưng bừng nào ôtô, honda, nào lẵng hoa, máy quay phim, chụp hình, tiếng gọi nhau, tiếng cười nói râm ran, cả hơn hai trăm người đổ về đây chia vui cùng gia đình chúng tôi.
Các vị lãnh đạo của tỉnh, của TP Bắc Ninh, của phường Kinh Bắc, của làng Phù Lưu… cùng rất nhiều các văn nghệ sĩ, các nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, họa sĩ… Rồi bạn bè của các con, các cháu của cha tôi, rồi đến con của các nhà văn bạn của cha tôi Nguyễn Huy Thắng, con nhà văn Nguyễn Huy Tưởng - Nhã Nam, con nhà văn Nguyên Hồng; Nguyễn Phương Vũ, con nhà văn Tô Hoài đông vui rộn ràng cả một góc phố, tấp nập người, hoa, những bắt tay, ôm hôn, thấp thoáng những tà áo dài quan họ mớ ba mớ bảy. Tất cả chúng tôi đều vui mừng, hớn hở chụp ảnh chung với nhau dưới tên phố Kim Lân.
Các đồng chí lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh và rất nhiều văn nghệ sĩ đã đến chúc mừng gia đình nhà văn Kim Lân
Phố Kim Lân nằm trong khu Kinh Bắc cũ, một khu phố cổ, yên tĩnh, có công viên cây xanh. Phố Kim Lân nối với góc phố Tô Ngọc Vân, phố Tản Đà, phố Nam Cao, Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng, Hàn Mặc Tử, Bùi Xuân Phái, Văn Cao… - những nhà văn, họa sĩ, nhạc sĩ một thời là bạn của cha tôi, giờ các cụ quần tụ nhau tại đây, cứ như là các cụ chưa hề đi xa vậy. Tôi cũng cảm thấy như mình được gặp lại bố mình và các bạn của bố như thuở nào ở đây.
Gặp gỡ nhau, cùng chụp chung với nhau tấm ảnh, đi dạo dưới phố Kim Lân xong, chúng tôi cùng kéo về hội trường - Đoàn Quan họ: Thúy Hường, Thúy Cải, Khánh Hạ, Hoài Xuân lên hát, các nghệ sĩ trẻ quan họ lên hát, một ca sĩ đặc biệt nữa là họa sĩ Quách Đông Phương lên hát. Rồi lên phát biểu nhà văn Trung Trung Đỉnh, Phạm Xuân Nguyên, chị Bích Hồng, anh Thúy Toàn, họa sĩ Đào Hải Phong, Lê Khanh, Thúy Hường, đại biểu làng Chợ Giầu, Phù Lưu, rồi chú Sinh chú họ của chúng tôi ở làng cũng lên phát biểu, tất cả chúng tôi ai cũng vui và đều tưởng nhớ đến bố tôi - nhà văn Kim Lân.
Một không khí đặc kín bạn bè, tôi cùng các em tôi đi gặp gỡ mọi người, bắt tay, ôm nhau, cụng ly, nhắc lại những kỷ niệm về bố tôi, thật chẳng có niềm vui nào vui bằng. Mọi người đều nói yêu quý trân trọng cụ Kim Lân lắm nên không quản ngại đường xa, dứt khoát phải lên chia vui với gia đình. Tôi nhớ bố mà lòng rưng rưng cảm động trước tấm lòng chân thành và tình cảm trân quý của bạn bè dành cho bố tôi và cho chúng tôi, những người con của cụ.
Giờ bố tôi mất đã được 8 năm, ngày 22-7-2015 tức ngày 7-6 âm lịch là giỗ, rồi ngày 1-8-2015 ngày sinh bố tôi tròn 95 tuổi. Lại nhớ lời dặn của bố: Nếu thầy sống được 90 tuổi các con tập trung lại làm chung một cuộc triển lãm tranh mừng thọ thầy nhé. Vậy mà bố tôi đã ra đi trước đó 3 năm, cuộc triển lãm tranh của tất cả các con không thành. Năm 2010, khi bố tôi tròn 90 tuổi, nhớ lời hứa với bố, tôi làm triển lãm cá nhân “Dòng chảy V - Những con chữ”, triển lãm ở Phủ Thành Chương và Hội Mỹ thuật TP.HCM, lấy ký tự viết tay của các nhà văn, nhà thơ, họa sĩ, hầu hết là bạn của bố đưa vào tranh của mình để kỷ niệm 90 năm ngày sinh của bố và kỷ niệm nghìn năm Thăng Long văn hiến.
Dù sống xa Hà Nội đã hơn 30 năm, lòng tôi lúc nào cũng nhớ về Hà Nội, nơi có những năm tháng gắn bó cùng cha mẹ, các em, bạn bè. Giờ cha mẹ đã mất, mộ hai cụ nằm ở làng, ông bà đã đưa chúng tôi lại gần với quê cha đất tổ của mình, nhớ Hà Nội, giờ có thêm nỗi nhớ làng nơi bố mẹ tôi yên nghỉ ở đó và nhớ một con phố yên tĩnh, thanh bạch, xinh xắn, bé mọn không bon chen ồn ào, nhìn sang một công viên với những hàng cây tĩnh lặng, yên bình, sạch sẽ - đó là phố Kim Lân, ở khu Kinh Bắc cổ, tại TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh quê tôi.
