Nhóm cựu cán bộ HTX La Nội tại phiên tòa
Tại phiên tòa hôm qua (24-11), Đặng Đình Kiều (SN 1971, trú ở phường Dương Nội, quận Hà Đông) - nguyên Chủ nhiệm Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp La Nội (HTX La Nội) bị đưa ra xét xử về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Cũng với tội danh theo Điều 165-BLHS, Dương Văn Đoàn (SN 1970) - cựu Phó Chủ nhiệm HTX La Nội; Nguyễn Hữu Long (SN 1983) - cựu Thủ quỹ HTX La Nội; Nguyễn Tài Tiếp (SN 1948) - nguyên Kế toán trưởng HTX La Nội; Đặng Đình Vĩnh (SN 1960) - cựu Kiểm soát viên HTX La Nội và Lưu Thị Thu Thủy (SN 1986) - cựu Kế toán viên HTX La Nội lần lượt bị xem xét về tính chất, mức độ phạm tội cụ thể khác nhau.
Cáo trạng truy tố cùng lời khai của các bị cáo tại phiên tòa cho thấy, tháng 8-2011, HTX La Nội chính thức được chuyển đổi mô hình hoạt động sang cung ứng các dịch vụ sản xuất trên cơ sở hợp tác xã nông nghiệp. Để ổn định tổ chức và đẩy mạnh việc kinh doanh, Đặng Đình Kiều cùng các bị cáo nêu trên cũng được xã viên bầu giữ các chức danh tương ứng.
Vào thời điểm nhận chuyển giao chức trách nhiệm vụ (tháng 12-2010), bộ máy HTX La Nội mới do Kiều đứng đầu đã tiếp nhận hơn 19 triệu đồng tiền mặt, hơn 800 triệu đồng trong tài khoản, 6,1 tỷ đồng gửi tiết kiệm tại Quỹ tín dụng nhân dân Dương Nội và 115 triệu đồng nợ phải thu. Do cần tiền làm ăn, tháng 8-2011, Dương Văn Đoàn đặt vấn đề vay của tập thể 2 tỷ đồng với Chủ nhiệm HTX La Nội. Nhận lời cấp phó, Kiều nhanh chóng tổ chức cuộc họp đầy đủ thành phần cán bộ chủ chốt của HTX để cùng nhất trí cho Đoàn vay 2 tỷ đồng, lãi suất bằng lãi suất tiền gửi tại tổ chức tín dụng địa phương.
Ngày 30-8-2011, Kiều đưa cho Đoàn và Nguyễn Hữu Long sổ tiết kiệm của HTX La Nội để làm thủ tục rút hơn 3,7 tỷ đồng gửi tại Qũy tín dụng nhân dân Dương Nội. Sau đó Kiều cùng các bị cáo liên quan không nhập vào sổ sách tài chính của HTX theo quy định mà lại cho Đoàn vay 2 tỷ đồng và tự mình đứng tên lập một sổ tiết kiệm mới trị giá 1,7 tỷ đồng. Để không bị ai thắc mắc, Kiều giao cho Long cầm 70 triệu đồng và Đoàn giữ 377 triệu đồng tiền lãi đối với khoản tiền hơn 3,7 tỷ đồng vừa rút về. Do gặp khó khăn trong làm ăn, đầu tháng 11-2011,
Đoàn lại gạ gẫm Chủ nhiệm HTX La Nội cho vay thêm 1 tỷ đồng nữa và cũng lấy từ nguồn tiền của tập thể. Tuy nhiên, lần vay mượn thứ hai này hoàn toàn do Kiều tự ý quyết định. Sau khi biết việc, Đoàn vay thêm 1 tỷ đồng của tập thể, những người có trách nhiệm trong HTX La Nội đã yêu cầu “con nợ” phải lập bản cam kết thời hạn thanh toán, lãi suất và buộc Phó chủ nhiệm HTX phải thế chấp sổ đỏ gắn với mảnh đất hơn 142m2 làm tài sản bảo đảm cho cả 2 khoản vay với tổng số tiền 3 tỷ đồng.
Mặc dù đã lập giấy cam kết, song thực tế Đoàn lại không giao giấy tờ nhà đất cho HTX quản lý và cũng không có tiền để trả nợ khi đến hạn thanh toán. Quản lý tài sản và dùng tiền của tập thể cho vay tùy tiện như vậy, nhưng tại các kỳ đại hội đồng xã viên, Kiều cùng đồng phạm không hề báo cáo tình trạng tài chính cho xã viên biết. Hành vi tự tung, tự tác và “kinh doanh tiền tệ” trái pháp luật của Kiều và đồng phạm chỉ bị phát hiện khi tổ công tác của UBND quận Hà Đông tiến hành kiểm tra mọi hoạt động của HTX La Nội.
Sự việc bị bại lộ, Kiều liên tục thúc ép cấp phó phải hoàn trả lại tiền vốn cho HTX, song Đoàn đã hoàn toàn mất khả năng thanh toán. Nguy cơ ra tòa hiện hữu, Kiều, Long và Đặng Đình Vĩnh cuống cuồng giao nộp tổng cộng 1,4 tỷ đồng để khắc phục hậu quả thay cho “con nợ”. Về phía Đoàn, sau khi vụ án bị khởi tố, gia đình đối tượng cũng đã khắc phục hậu quả thay cho bị cáo số tiền 500 triệu đồng. Và hiện Đoàn còn phải tiếp tục trả lại HTX La Nội 780 triệu đồng tiền gốc và gần 500 triệu đồng tiền lãi phát sinh.
Tương tự giai đoạn điều tra, trước tòa, cựu Phó chủ nhiệm HTX La Nội trình bày toàn bộ số tiền 3 tỷ đồng vay mượn trái phép của tập thể đã được bị cáo đầu tư hết vào bất động sản và trả nợ những khoản vay từ trước. Cũng tỏ rõ thái độ hối cải và ân hận, Đặng Đình Kiều cùng các bị cáo liên quan đều cho rằng do thiếu hiểu biết pháp luật, đồng thời tin tưởng vào khả năng trả nợ của Đoàn nên mới vi phạm pháp luật.
Thế nhưng trước đó ở giai đoạn điều tra, Đoàn từng khai để vay được 3 tỷ đồng của tập thể, cựu Phó chủ nhiệm HTX La Nội đã phải bỏ ra một khoản tiền khá lớn để “bôi trơn” cho hầu hết các đối tượng liên quan đến vụ án… Nội tình của vụ án là vậy, tuy nhiên sau nửa ngày mở tòa, nhận thấy cần phải làm rõ thêm một số tình tiết của vụ án cũng như hành vi vay mượn tiền của Đoàn rồi chiếm đoạt nên HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội đã quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
