"Điểm danh" những vụ vận chuyển thuốc nổ trên xe khách bị phát hiện

ANTD.VN - Việc vận chuyển trái phép sản phẩm nổ hay chất nổ mặc dù được các cơ quan chức năng ra sức ngăn chặn, cảnh báo nhưng nhiều người vẫn phớt lờ. 

Qua nhiều vụ vận chuyển chất nổ trên xe khách gây nổ kinh hoàng, đặt ra những câu hỏi về việc quản lý đối với các phương tiện công cộng như thế nào?

Những vụ vận chuyển chất nổ bị phát hiện

*Phát hiện 50kg thuốc nổ, 30 kíp nổ trên xe khách: Ngày 24-1-2017, thông tin từ Phòng CSGT Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, quá trình làm nhiệm vụ trên QL 47 đoạn chạy qua địa phận xã Đông Hoàng, huyện Đông Sơn (Thanh Hóa) đã phát hiện xe khách mang BKS 36B - 020.70 do tài xế Trịnh Huy Hiếu (SN 1983) trú thị trấn Giắt, huyện Triệu Sơn (Thanh Hóa) điều khiển vi phạm luật giao thông đường bộ nên đã yêu cầu dừng phương tiện kiểm tra hành chính.

Qua kiểm tra, lực lượng CSGT phát hiện trên xe có chứa 50kg thuốc nổ, 30 kíp nổ, 3kg dây cháy chậm được đựng trong các bao tải. Tài xế khai nhận có nhận số hàng này là của một hành khách từ xã Đông Anh, huyện Đông Sơn lên thị trấn Giắt, huyện Triệu Sơn, Thanh Hóa.

Ngay sau đó, vụ việc "vận chuyển chất nổ trên xe khách" trên được bàn giao cho Công an huyện Đông Sơn xử lý theo quy định pháp luật.

Số thuốc nổ bị phát hiện.

*Gần 1 tạ  pháo nổ trên xe khách Bắc - Nam: Vào lúc 13h30 phút, ngày 18-12-2016, lực lượng CSGT (Bộ công an) phối hợp với Trạm CSGT Diễn Châu (phòng CSGT Công an tỉnh Nghệ An) bắt giữ vụ vận chuyển trái phép pháo nổ nổ trên xe khách.

Trước đó, nhận được tin báo từ quần chúng nhân dân, Trạm CSGT Diễn Châu phối hợp với lực lượng của Cục CSGT lên phương án chốt chặn, đồng thời bố trí lực lượng bám theo phương tiện. Khi xe khách BKS 34B - 013.84 do anh Đàm Văn Khang (SN 1977, trú tại xã Thạch Khôi, thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương) chạy đến Km 430 Quốc lộ 1A (thuộc địa phận xã Diễn An, huyện Diễn Châu), lực lượng chức năng ra lệnh dừng xe để kiểm tra.

Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe chở 3 thùng xốp màu trắng, bên trong chứa 1.142 quả pháo nổ có in hình "ông sư" và 24 bánh pháo nổ loại 36 quả. Tổng trọng lượng gần 100 kg pháo. Gần 100 kg pháo nổ các loại này được bàn giao cho cơ quan điều tra, công an tỉnh Nghệ An hoàn tất hồ sơ, xử lý theo quy định của pháp luật.

*Người phụ nữ giấu 130kg thuốc nổ trong bao tải chuối trên xe khách: 9h30 ngày 10-11-2014, tại Km 754 + 100 trên Quốc lộ 1A đoạn qua thôn Phổ Lại, xã Cam An (huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị). Lực lượng phòng chống tội phạm ma túy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị đã bắt quả tang Nguyễn Thị Dư (SN 1957, quê quán huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh), hiện trú tại thôn Tà Rụt 3, xã Tà Rụt (huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị) đang vận chuyển hơn 130 kg thuốc nổ trên xe khách. Số thuốc nổ này được cất giấu và ngụy trang một cách tinh vi bên trong các bao tải đựng bắp và chuối đặt trên xe khách.

Tại cơ quan điều tra, Nguyễn Thị Dư khai nhận đã mua gom số thuốc nổ nói trên của một số người dân ở Tà Rụt, sau đó vận chuyển về thành phố Đông Hà để đưa ra địa bàn tỉnh Hà Tĩnh tiêu thụ.

Người phụ nữ giấu thuốc nổ trong bao tải đựng chuối.

*Phát hiện đường dây buôn bản thuốc nổ BNT liên tỉnh: Ngày 16-7-2014, lực lượng Đặc nhiệm Bộ đội biên phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đã bắt giữ 2 nghi can trong đường dây vận chuyển thuốc nổ TNT có tổ chức khi nhóm này “nhận hàng” từ một xe khách Bắc- Nam.

Theo thông tin ban đầu, khoảng 10h30’ cùng ngày, lực lượng đặc nhiệm phát hiện 2 người đang tiếp cận một thùng hàng lớn có dấu hiệu nghi vấn trước nhà số 1.641 đường 30/4, phường 12, TP. Vũng Tàu. Vào thời điểm này, xe khách Bắc- Nam bỏ hàng xuống cũng đã chuyển bánh.

Sau khi kiểm tra, lực lượng Đặc nhiệm phát hiện số hàng được đóng gói trong thùng là vật liệu nổ gồm: 3.000 kíp nổ, 150 mét dây cháy chậm và 26 kg thuốc nổ công nghiệp. Hai nghi can bị tạm giữ gồm: Lê Xuân Tuyết (SN 1968, ở phường 12, TP. Vũng Tàu) và Nguyễn Yên Viên (SN 1957, quê ở huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An).

Khai thác nhanh, lực lượng Đặc nhiệm tiếp tục khám xét nhà số 145/3C đường Chi Lăng, phường 12, TP. Vũng Tàu mà Lê Xuân An (SN 1978, quê Hà Tĩnh) cư trú. Tại đây, có thêm 1,75kg thuốc nổ nữa bị phát hiện.

Theo nhận định của cơ quan chức năng, đây là một đường dây buôn bán thuốc nổ liên tỉnh có tổ chức và đặc biệt nguy hiểm đến tính mạng nhiều người do thuốc nổ được cất giấu trên các xe khách Bắc - Nam.

Luật pháp quy định như thế nào về việc quản lý chất nổ?

Điều 232 - Bộ luật hình sự đã quy định rõ về tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ:  

1. Người nào chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ, thì bị phạt tù từ một năm đến năm năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm:

a) Có tổ chức;

b) Vật phạm pháp có số lượng lớn;

c) Vận chuyển, mua bán qua biên giới;

d) Gây hậu qủa nghiêm trọng;

đ) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:

a) Vật phạm pháp có số lượng rất lớn;

b) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười lăm năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân:

a) Vật phạm pháp có số lượng đặc biệt lớn;

b) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ một năm đến năm năm.

Tại mục B điểm 2 Thông tư liên ngành số 01/TTLN ngày 07/01/1995 quy định:

“Người nào chế tạo, tàng trữ sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất nổ với số lượng sau đây và được coi là vật phạm pháp có số lượng lớn…

a) Thuốc nổ các loại từ trên 15kg đến 75 kg” ...

Luật sư nói gì về công tác quản lý chất nổ trên các phương tiện công cộng?

Luật sư Bùi Sinh Quyền, Trưởng Văn phòng luật sư Phúc Thọ cho biết, các hành vi vận chuyển chất nổ trên xe khách nói riêng, các phương tiện công cộng nói chung vẫn diễn ra lâu nay. Pháp luật có những quy định rõ ràng về việc này nhưng người dân có thực hiện hay không lại là việc khác.

“Nếu như cơ quan chức năng phát hiện hành vi cất giấu, vận chuyển chất nổ trên xe khách dù đó là của hành khách đi xe hay chủ xe thì người chịu trách nhiệm đầu tiên vẫn là chủ phương tiện” - luật sư Quyền nói rõ.

Vụ nổ xe khách do pháo khiến 8 người tử vong.

Luật sư Hà Đăng, Trưởng Văn phòng luật sư Hà Đăng chia sẻ: "Hậu quả của những vụ nổ do chất nổ gây ra đều rất thương tâm. Nhiều người bị chết oan vì lợi ích các nhân của một số người. Việc quản lý sản phẩm nổ hay chất nổ trên những phương tiện công cộng như xe khách, taxi, tàu hỏa… là rất khó khăn, khi mà không ít những chủ xe vì lợi ích kinh tế trước mắt mà bất chấp sự nguy hiểm đến tính mạng của nhiều người, mua bán vận chuyển trái phép hoặc nhận vận chuyển thuê sản phẩm nổ, chất nổ cho người khác, cụ thể, nhiều vụ vận chuyển pháo nổ mà cơ quan chức năng đã phát hiện, thông tin trên báo chí như chúng ta đã thấy. Những vụ việc cơ quan chức năng đã phát hiện chỉ là con số rất nhỏ so với thực tế".

Vậy, liệu có thể quản lý triệt để được những hành vi vận chuyển trái phép chất nổ trên các phương tiện công cộng hay không? Luật sư Bùi Sinh Quyền cho rằng, việc này không hề dễ dàng, xong vẫn có thể làm được và cần có sự vào cuộc đồng bộ và chặt chẽ của các cơ quan chức năng.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của lái xe, hành khách. Nếu như chủ các phương tiện cố tình vận chuyển trái phép chất nổ thì chủ xe phải chịu trách nhiệm. Còn đối với hành khách thì các chủ xe cần có sự chủ động trong việc kiểm tra hành lý của họ trước khi lên xe, thậm chí là sự đầu tư máy móc thiết bị để kiểm tra, phát hiện chất nổ. Có như vậy mới tránh được rủi ro.