Nợ thuế vẫn tăng chóng mặt

ANTĐ - Dù cơ quan chức năng đã áp dụng nhiều biện pháp mạnh tay nhưng đến hết tháng 4-2016, tổng số tiền nợ thuế trên địa bàn cả nước vẫn tăng lên mức 76.000 tỷ đồng, cao hơn 3.000 tỷ đồng so với cuối năm 2015. Nhiều doanh nghiệp bị truy thu đã trốn tránh bằng cách bỏ khỏi địa điểm kinh doanh, sau đó thành lập công ty mới.

Tính đến hết ngày 30-4, tổng số tiền nợ thuế của cả nước là 76.000 tỷ đồng

Tổng nợ thuế lên tới 76.000 tỷ đồng

Theo thông tin từ Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính), tổng nợ thuế của cả nước tính tới hết 30-4 là 76.000 tỷ đồng, tăng 3.123 tỷ đồng (4,3%) so với cuối năm 2015. Trong đó, số tiền nợ thuế đến 90 ngày và trên 90 ngày là 36.729 tỷ đồng, chiếm 48,3% tổng số nợ. Các khoản phạt và tiền chậm nộp hiện ở mức 23.921 tỷ đồng, tương đương 31,5% tổng số tiền nợ thuế, con số này cũng tăng khoảng 5,4% so với cuối năm 2015. 

Trước đó, việc truy thu đối với các doanh nghiệp nợ thuế được ngành thuế tiến hành tích cực. Năm 2015, Bộ Tài chính đã đưa ra biện pháp mạnh là tổng hợp danh sách các doanh nghiệp nợ thuế lớn và công bố danh sách 600 doanh nghiệp nợ thuế thuộc 63 Cục Thuế địa phương.

Riêng tại Hà Nội, trong năm 2015, Cục Thuế thành phố Hà Nội đã triển khai 7 đợt công khai tổng số 587 đơn vị nợ thuế lớn với số tiền nợ hơn 5.459 tỷ đồng và 40 dự án nợ tiền sử dụng đất lớn với số tiền nợ 2.340 tỷ đồng. Kết quả năm 2015 đã thu nợ được 9.758 tỷ đồng. Đối với những đơn vị chây ỳ, cơ quan thuế đã áp dụng quyết liệt các biện pháp cưỡng chế tài khoản, cưỡng chế thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng...

Hiện nay, Tổng cục Thuế đang tiến hành rà soát, tổng hợp báo cáo danh sách 500 doanh nghiệp nợ thuế lớn nhất toàn quốc đến thời điểm 31-12-2015 và dự kiến sẽ công khai danh sách này trên phương tiện thông tin đại chúng.

Đánh giá về tình trạng nợ thuế tiếp tục gia tăng trong thời gian qua, lãnh đạo ngành thuế cho rằng, nguyên nhân do nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính, sản xuất kinh doanh thua lỗ, rơi vào tình trạng giải thể nên không có nguồn thanh toán nghĩa vụ thuế đúng hạn. Tuy nhiên, cũng có nhiều doanh nghiệp chưa chấp hành tốt các quy định của pháp luật về thuế. 

Đủ chiêu trốn nghĩa vụ

Trên thực tế, ngành thuế gặp rất nhiều khó khăn trong việc truy thu tiền nợ thuế của các doanh nghiệp. Đáng chú ý, một số doanh nghiệp có nợ thuế hoặc bị truy thu số tiền lớn đã dùng “chiêu” bỏ khỏi địa điểm kinh doanh, sau đó thành lập công ty mới.

Một kẽ hở khác cũng đã được cơ quan thuế nhận diện, đó là Luật Doanh nghiệp hay Luật Quản lý thuế không quy định đối với các chủ thể nợ tiền thuế thì không được phép thành lập công ty mới hay trở thành thành viên góp vốn trong công ty mới thành lập.

Bên cạnh đó, biện pháp cưỡng chế bằng cách trích tiền từ tài khoản ngân hàng cũng đang gặp khó khăn do người nộp thuế kê khai thông tin về tài khoản không đầy đủ. Cụ thể, người nộp thuế cung cấp cho cơ quan thuế không khai báo đủ các tài khoản có dòng tiền mà chỉ cung cấp những tài khoản không có số dư hoặc số dư nhỏ không đủ để thực hiện cưỡng chế.

Từ phía cơ quan thuế, việc thu thập thông tin tài khoản của người nợ thuế cũng không mấy dễ dàng bởi người nộp thuế có thể mở nhiều tài khoản tại nhiều ngân hàng đóng trên các địa bàn khác nhau. Để khắc phục, lãnh đạo ngành thuế cho biết sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại cung cấp đầy đủ thông tin tài khoản cho cơ quan thuế để phục vụ công tác xác minh và cưỡng chế nợ.

Một giải pháp nữa được đề xuất là cơ quan thuế sẽ gửi thông báo về số nợ phải cưỡng chế của người nộp thuế đến Ngân hàng Nhà nước, khi các doanh nghiệp nợ thuế phát sinh dòng tiền tại bất kỳ ngân hàng nào thì Ngân hàng Nhà nước có thể chỉ đạo các ngân hàng tự động trích tiền để nộp vào ngân sách Nhà nước đến khi hết nợ...