Khó kiểm soát hàng vi phạm sở hữu trí tuệ trên mạng

ANTD.VN - Tăng trưởng chóng mặt với tốc độ 20% mỗi năm, thương mại điện tử trong nước đạt quy mô 4 tỷ USD; đi cùng với đó là tình trạng khó kiểm soát hàng giá rẻ, vi phạm thương hiệu, mẫu mã… 

Hàng fake các nhãn hiệu nổi tiếng được rao bán công khai trên mạng

Theo Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (SHTT), Bộ KH-CN Lê Ngọc Lâm, việc sử dụng các thiết bị điện tử thông minh đang tăng rất nhanh trong thời gian qua đã đưa tốc độ tăng trưởng thị trường TMĐT đạt khoảng hơn 20%, đạt quy mô khoảng 4 tỷ USD. Tốc độ tăng trưởng thị trường của TMĐT ở Việt Nam sẽ lên tới 22% hàng năm và kỳ vọng đạt 10 tỷ USD trong 5 năm tới.

“Những giao dịch trên mạng càng ngày càng đa dạng. Do đó, vi phạm quyền SHTT cũng phức tạp, tinh vi hơn. Các sản phẩm giá rẻ vi phạm thương hiệu, sáng chế, mẫu mã được bảo hộ... được rao bán công khai trên các website. Bên cạnh đó, sự bùng nổ của Internet khiến cho cho những tên miền càng ngày càng có giá trị. Việc chiếm đoạt tên miền cũng vì thế mà phổ biến hơn. Hành vi vi phạm quyền SHTT ngày càng nhiều, tuy nhiên việc xử lý lại gặp nhiều khó khăn vướng mắc” - ông Lê Ngọc Lâm cho biết.

Ông Trần Hùng, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 quốc gia cho rằng các hành vi xâm phạm quyền SHTT trên mạng trực tuyến ngày càng tăng về số lượng, độ phức tạp và liên quan đến tất cả các đối tượng của quyền SHTT làm cho vấn đề bảo hộ quyền SHTT trong môi trường mới này đang gặp phải những thách thức mới. Hành vi xâm phạm nổi bật được phát hiện trên mạng Internet thời gian qua là hành vi xâm phạm nhãn hiệu trên các trang TMĐT thông qua hệ thống trao đổi mua bán, giao dịch trên mạng Internet.

Tất cả các thông tin về người bán và người mua gần như được ẩn danh và bảo mật bởi các đơn vị chủ trang TMĐT. Bên cạnh đó, các thông tin về việc giao dịch hàng hóa giả mạo nhãn hiệu trên các trang TMĐT này được mã hóa hoặc được trao đổi trực tiếp giữa các bên mua và bán, dẫn đến việc xác minh hành vi xâm phạm gặp khó khăn.

Đề xuất nguyên tắc xử lý vi phạm, ông Lê Ngọc Lâm cho rằng, các trang web giao dịch trực tuyến phải áp dụng một hệ thống đăng ký đối với những người đăng ký bán hàng hoá hoặc dịch vụ thông qua các trang web để đảm bảo rằng thông tin nhận dạng về người đó là chính xác và có thể truy xuất được (địa chỉ, số điện thoại, mã số thuế…). Các sàn giao dịch trực tuyến cũng phải thiết lập các quy định nội bộ để giải quyết khiếu nại liên quan đến xâm phạm quyền SHTT và hàng giả mạo.

Trong trường hợp xác nhận rằng đơn khiếu nại vi phạm là có cơ sở, nội dung vi phạm trên trang web phải được xóa ngay lập tức; các trang web và các sàn giao dịch trực tuyến nơi có việc bán hàng giả mạo tràn lan có thể bị đóng bởi nhà cung cấp dịch vụ Internet liên quan (ISP).

Trường hợp người sử dụng mạng có hành vi vi phạm thông qua dịch vụ mạng, chủ sở hữu quyền có quyền thông báo cho nhà cung cấp dịch vụ Internet và đề xuất các biện pháp khắc phục cần thiết như xóa bỏ, hạn chế truy cập hoặc ngắt kết nối. Nếu không thực hiện các biện pháp cần thiết một cách kịp thời, thì nhà cung cấp dịch vụ Internet phải chịu trách nhiệm đối với những thiệt hại bổ sung.