Bệnh viêm màng não mủ dễ để lại di chứng nặng
(ANTĐ) - Thời tiết chuyển mùa tại các tỉnh phía Bắc thời điểm này là điều kiện thuận lợi cho nhiều loại vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển, trong đó đặc biệt nguy hiểm là vi khuẩn Hib gây bệnh viêm màng não mủ. Tại BV Nhi Trung ương hơn một tuần nay đã tiếp nhận khá nhiều bệnh nhi bị viêm màng não mủ đến từ các tỉnh lân cận Hà Nội, trong đó có những bệnh nhi mới chỉ vài ba tháng tuổi.
 |
| Bệnh nhi A Cư bị viêm màng não mủ điển hình do nhập viện muộn |
Nhiều ca biến chứng nguy hiểm
Sáng 24-3, phòng cấp cứu của Khoa Truyền nhiễm - BV Nhi Trung ương có 3 bệnh nhi bị viêm màng não mủ trong tình trạng nguy hiểm nằm cấp cứu. Chị Hương, một bác sĩ của khoa giới thiệu với chúng tôi trường hợp bệnh nhi Hà Huy Hoàn, 5 tháng tuổi (ở Thuận Thành, Bắc Ninh), là một trong số khá nhiều trường hợp bị viêm màng não mủ. Mẹ cháu Hoàn, chị Vi Khánh Vinh kể lại, cách đây nửa tháng, con chị có biểu hiện sốt cao kèm theo tiêu chảy.
Đi khám tại BV huyện, bác sĩ chẩn đoán cháu bị sốt thông thường và cho nằm điều trị tại BV. Nhưng sau 3 ngày, Hoàn vẫn không đỡ sốt mà tình hình bệnh còn tiến triển nặng hơn. Cháu được chuyển lên BV tỉnh, làm các chiếu chụp và xét nghiệm máu cần thiết, kết quả các bác sĩ BV tỉnh chẩn đoán Hoàn bị thiếu máu, giảm tiểu cầu, nghi ung thư. Ngay hôm đó, Hoàn được giới thiệu chuyển lên BV Nhi Trung ương, trong tình trạng sốt cao, nôn.
Kết quả chụp cắt lớp não tại BV Nhi Trung ương cho thấy, Hoàn bị giãn não. Các bác sĩ tiếp tục thực hiện chọc não tủy thì xác định bệnh nhi bị viêm màng não mủ. Sau thời gian điều trị tại BV Nhi Trung ương, Hoàn đã cắt sốt, nhưng theo các bác sĩ, do nhập viện muộn nên cháu bé đã bị biến chứng nặng về tâm thần vận động và giãn não thất, tăng trương cơ lực.
Cạnh phòng cấp cứu, ở buồng bệnh số 3, chị Y Chỉa, người dân tộc Mông (Mộc Châu, Sơn La), ngồi bên cạnh giường bệnh của đứa con trai đầu lòng mới 8 tháng tuổi - cháu Thào A Cư, hiện vẫn đang mê man, li bì do mắc viêm màng não mủ. Chị Y Chỉa nức nở: “Cháu bị sốt, ho gần 10 ngày trước khi đưa xuống BV Nhi Trung ương, các bác sĩ chẩn đoán cháu bị viêm màng não mủ. Từ hôm nhập viện đến giờ, cháu ngủ suốt, rất ít khi mở mắt...”.
Bác sĩ trực tiếp điều trị, chăm sóc cho cháu A Cư cho biết, bệnh nhi A Cư nhập viện ngày 16-3, trong tình trạng hôn mê, ho kéo dài, li bì. Trước khi nhập viện, bệnh đã diễn tiến 6 ngày, khởi đầu bằng những cơn sốt cao, sau xuất hiện co giật, rồi ho khan, thở khò khè... Các bác sĩ chẩn đoán A Cư bị viêm màng não mủ với 2 hội chứng điển hình: nhiễm khuẩn, màng não. Sau một tuần điều trị, bệnh tình của A Cư đã có nhiều biến chuyển, cháu đã tự thở được.
Th.S Nguyễn Văn Lâm - Phó Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV Nhi Trung ương cho biết, những trường hợp nặng như cháu Hoàn, cháu A Cư khá phổ biến và hầu hết giống nhau ở điểm: nhập viện muộn. Trung bình mỗi năm, khoa tiếp nhận khoảng 200 ca viêm màng não mủ.
Chủ động phòng bệnh cho trẻ
Theo PGS.TS Phạm Nhật An - Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV Nhi Trung ương, trẻ dưới 1 tuổi là đối tượng dễ mắc nhất, thậm chí có trường hợp phát hiện bệnh khi mới 2 tháng tuổi. Biểu hiện lâm sàng ở trẻ viêm màng não mủ rất đa dạng và thay đổi tùy theo lứa tuổi. Bệnh thường khởi phát với các triệu chứng nhiễm khuẩn đường hô hấp như: Sốt cao, trên 39 độ C (cũng có trường hợp không sốt cao), chảy nước mũi, ho, tiêu chảy...
Điều này khiến các bậc cha mẹ rất dễ nhầm lẫn với những triệu chứng cảm cúm thông thường khác. Thực tế có rất nhiều trẻ bị viêm màng não mủ thường được phát hiện và điều trị muộn do chủ quan của cha mẹ. Do đó dễ gặp các biến chứng nguy hiểm như: Não úng thủy, động kinh, tràn dịch dưới màng cứng, áp xe não, chậm phát triển trí tuệ, điếc… thậm chí nhiều trường hợp tử vong.
Cũng theo PGS.TS Phạm Nhật An, ở nước ta, phần lớn trẻ bị viêm màng não mủ là do vi khuẩn Haemophilus influenzae type b (Hib) gây bệnh. Bệnh có thể lây truyền qua nước bọt khi trẻ ho hoặc hắt hơi, qua đồ vật dùng chung mà trẻ thường cho vào miệng. Nguy cơ lây lan bệnh càng cao ở nhóm trẻ tại nhà hoặc các trường mẫu giáo.
Vì vậy, để phòng bệnh cho trẻ, các bậc cha mẹ cần chú ý chế độ dinh dưỡng cho trẻ nhằm tăng sức đề kháng, giữ gìn vệ sinh, tạo môi trường trong lành cho sự phát triển của trẻ. Khi phát hiện trẻ bị sốt cao, có kèm theo các biểu hiện như nôn, quấy khóc, khó chịu khi nằm, li bì, xuất hiện các dấu hiệu rối loạn tri giác, thị giác thì cần nhanh chóng đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để khám và điều trị kịp thời.
Th.S Nguyễn Văn Lâm cũng khuyến cáo, cách phòng tránh bệnh viêm màng não mủ hiệu quả nhất là tiêm vaccine phòng bệnh. Ngoài ra cần phát hiện và đưa trẻ đi điều trị sớm. Qua nghiên cứu của khoa, trẻ bị viêm màng não mủ nếu được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ thành công chiếm 94%, số trường hợp có di chứng chỉ chiếm 6%. Ngược lại, nếu bệnh nhân đến muộn (sau 3 ngày khởi phát bệnh) tỷ lệ khỏi bệnh giảm xuống còn 72% và tỷ lệ di chứng, tử vong lên tới 28%.
Tiến Hưng
