Bí ẩn bức họa gây ra "điện tranh" được trả giá 2,6 tỷ đồng

ANTD.VN - Bức tranh sơn mài “Thác Bờ” của họa sỹ Nguyễn Huyến là một trong số ít tác phẩm nghệ thuật của Việt Nam gây ra “điện tranh” với người xem. Do điểm độc đáo này, tác phẩm được đưa ra mức giá cao ngất ngưởng lên tới 120.000 USD (tương đương với 2, 6 tỷ đồng) ngay tại phiên đấu giá trong nước.

Lạc vào thế giới cổ xưa của người Việt

Ra đời cách đây 50 năm, tác phẩm “Thác Bờ” được họa sỹ Nguyễn Huyến vẽ vào năm 1962 và là 1 trong 3 tác phẩm khép lại sự nghiệp nghệ thuật của ông. Bức tranh sử dụng tông màu khói lạnh hiếm dùng, khác hẳn với bảng màu vương giả của trong nghệ thuật sơn mài Việt. Bức tranh mở ra khung cảnh hồ bên núi trong một buổi sáng tinh mơ. Những tia nắng đầu tiên chiếu sáng lòng hồ làm bừng sáng cảnh vật rồi sự xuất hiện của những bóng thuyền đuôi én, đầu rồng như vạn cổ lung linh từ ngàn xưa vọng về.

Bức tranh được đánh giá là càng nhìn càng khiến người xem “nổi da gà” bởi độ sâu thẳm của màu và lớp. Những nét tả sóng nước sủi bọt được dát vàng và cách điệu tinh tế như nét vẽ họa tiết trang trí. Không gian đa chiều ảo diệu được tạo ra trên mặt sóng nước nhờ vào các nét thưa mau đan xen.

Đặc biệt, khi thưởng lãm bức tranh này, nếu tập trung nhìn vào một điểm trên mặt nước, người xem sẽ có cảm giác như mặt hồ xao động, chao đảo như khi ngồi trên thuyền. Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, thành viên sáng lập nhà đấu giá Chọn’s, đó là “điện tranh”, một nguồn năng lượng được tạo ra khi người xem nhìn ngắm bức tranh này trong thời gian dài. Và không nhiều các tác phẩm của Việt Nam có được điều này.

Bức tranh còn gây hứng thú với người xem không chỉ bởi nguồn năng lượng dồi dào mà còn bởi tác phẩm như đưa người xem lạc về thế giới cổ xưa với thuyền rồng đuôi én, với trống đồng Đông Sơn. Cũng theo ông Nguyễn Quốc Hùng, họa sỹ Nguyễn Huyến như được cổ nhân nhờ vẽ một tác phẩm hội tụ nhiều giá trị ý nghĩa ẩn sau một tác phẩm như vậy. Bức tranh “Thác Bờ” chính là một câu trả lời đầy đủ, trọn vẹn về giá trị ẩn giấu tiềm tàng và đến 50 năm sau, người đời mới khám phá từng lớp nghĩa về tinh thần hướng về cội nguồn.

Tuyệt tác độc bản của họa sỹ Nguyễn Huyến

Điểm độc đáo nữa của bức tranh là dù ra đời cách đây 50 năm nhưng tác phẩm lại rất có “hậu”. Có nghĩa, bằng kỹ thuật sơn mài điệu nghệ, bức tranh đang ngày một sáng dần lên theo thời gian, đúng với kỹ thuật sơn ta truyền thống. Còn ban đầu, bức tranh có gam màu đen thẫm, lấp lánh ánh vàng.

Thời bao cấp, không nhiều họa sỹ có điều kiện để vẽ tranh khổ lớn. Ngay với họa sỹ Nguyễn Huyến, một người khá dư dả thời đó cũng chỉ vẽ được 3 bức tranh khổ to trong loạt tranh 300 bức ông vẽ về Thác Bờ. Trong đó có bức tranh sơn mài này. Hai bức còn lại ông làm để tặng cho phái đoàn Thụy Điển và Campuchia.

Nguyễn Huyến là họa sỹ vẽ tiền tệ nổi tiếng của Việt Nam. Thời của ông, vẽ tranh chủ yếu để chơi, khó nói chuyện bán mua. Thế nhưng, ngay từ thời đó, tranh của ông đã được trả bằng lượng, bằng cân vàng. Cũng có thể do tài chính rủng rỉnh nên ông mới có điều kiện để làm sơn mài khổ lớn, rồi dát vàng, dát bạc chẳng tiếc tay. 

Bức tranh đã được gia đình lưu giữ trong suốt vài thập kỷ qua và quyết định chỉ chuyển cho nhà sưu tập Nguyễn Minh. Sau đó, bức tranh đã được một nhà sưu tầm ở Hà Nội mua lại và quyết định gửi Chọn’s đem đấu giá vào ngày 29-4-2018. Với sự bí ẩn tạo ra trên tranh và sự chứng thực của con trai họa sỹ Nguyễn Huyến, ông Nguyễn Quốc Hùng khẳng định, bức tranh không thể làm giả và đây là một tuyệt tác độc bản.

Bức tranh sơn mài “Thác Bờ” sẽ được đưa lên sàn đấu giá Chọn’s cùng  40 tác phẩm của nhiều họa sỹ khác như Trọng Kiệm, Trọng Hợp, Dương Hướng Minh, Trịnh Hữu Ngọc, Sĩ Tốt, Thái Bá Vân, Phạm Lực, Năng Hiển, Nguyễn Dung, Trần Hữu Chất, Nguyễn Văn Thiện, Lê Thy… vào ngày 29/4/2018 tại số 17 Trần Quốc Toản. Bức tranh được đưa ra mức giá khởi điểm cao nhất từ trước tới nay lên tới 120.000 USD (tương đương 2,6 tỷ đồng) ngay tại trong nước