Nguồn dinh dưỡng "vàng" của ẩm thực

ANTD.VN - Bạn có biết dùng 1kg xương đã loại bỏ hết thịt, ninh lửa nhỏ liu riu trong 24 giờ, chúng ta sẽ thu được: 101g đạm (tương đương với 0,47kg thịt); 0,87g mỡ (tương đương 0,15kg mỡ); 250g bột xương (tương đương 70 liều canxi)? Như vậy, nước hầm xương có giá trị dinh dưỡng nhiều hơn chúng ta nghĩ.

Giàu dinh dưỡng như nước hầm xương

Trong nền ẩm thực của các quốc gia châu Á, châu Phi hay các nước Trung Đông, nước hầm xương được sử dụng khá phổ biến. Trước đây, người ta nghĩ rằng: loại nước này chủ yếu có giá trị về mặt hương vị, tức là làm cho món ăn ngon hơn chứ giá trị dinh dưỡng thì không nhiều. Cụ thể, trong 100ml nước xương chỉ chứa khoảng 0,6g đạm, bằng 1/30 nhu cầu hàng ngày của trẻ em.

Còn về thành phần canxi, 100ml nước hầm xương cũng chỉ chứa 33,5mg canxi, đáp ứng 1/10 nhu cầu canxi của các bé. Cũng chính vì nguyên nhân này mà có một thời gian, các chuyên gia dinh dưỡng kết luận rằng: nếu mẹ thường xuyên nấu cháo bằng nước hầm xương sẽ khiến con còi cọc, chậm lớn.

Tuy nhiên, quan điểm mới đây của các nhà khoa học Mỹ lại cho rằng: nếu biết cách chế biến, nước hầm xương cũng có giá trị dinh dưỡng  tương đương các loại thực phẩm như thịt, cá, tôm, cua… Phân tích về vấn đề này, Tiến sỹ Từ Ngữ, Hội Dinh dưỡng quốc gia khẳng định: “Người ta đã làm một thí nghiệm đem 7kg xương hầm liu riu trong 24 giờ thì thu được 707g đạm, tương đương với khoảng 3,3kg thịt lợn; 610g mỡ, tương đương với 1kg mỡ khổ; 1750 bột xương, nghĩa là có thể sản xuất được 500 liều canxi”.

Để có thể giải phóng hết toàn bộ chất dinh dưỡng có trong xương, chúng ta phải ninh xương ít nhất là 8 tiếng. Thậm chí, nếu đó là xương bò thì tốt nhất, bạn phải ninh liu riu trong lửa nhỏ từ 12-24 giờ.

Lý giải về việc tại sao nhiều người sử dụng nước hầm xương để nấu ăn cho trẻ lại dẫn đến tình trạng còi xương, suy dinh dưỡng, Tiến sỹ Từ Ngữ cho rằng, bởi đó chỉ là nước xương được ninh trong một thời gian ngắn, khi các chất dinh dưỡng chưa kịp tan vào nước. Do đó, nó chỉ có mùi vị ngon, còn giá trị dinh dưỡng rất ít. Vì thế, nếu muốn cho trẻ ăn nước hầm xương thì chúng ta phải ninh trong một thời gian dài. Khi đó, nó sẽ có một lượng canxi, chất béo, chất đạm phù hợp, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.

Cần ninh xương ít nhất trong 8 giờ

Như vậy, để có thể giải phóng hết toàn bộ chất dinh dưỡng có trong xương, chúng ta phải ninh xương ít nhất là 8 tiếng. Thậm chí, nếu đó là xương bò thì tốt nhất, bạn phải ninh liu riu trong lửa nhỏ từ 12-24 giờ. Trước khi ninh, bạn nên bỏ vào nồi nước hầm 2 thìa giấm táo để đẩy được các khoáng chất từ xương vào nước. Muốn nước hầm có thêm hương vị, bạn có thể thêm vào đó cà rốt, hành tây, su hào… Để đảm bảo đủ dinh dưỡng cho trẻ, khi nấu cháo bằng nước hầm xương, bạn cần thêm rau, củ, quả vào đó. Việc này sẽ giúp trẻ tăng cường chất xơ, phòng tránh táo bón. Riêng với dầu mỡ, bạn không cần thiết phải thêm vì  nước xương đã có sẵn chất béo. 

Mặc dù nước hầm xương có thể chứa nhiều dưỡng chất, tuy nhiên, nếu ngày nào cũng ăn theo cách này sẽ dẫn đến tình trạng bị mất cân bằng dinh dưỡng. Bởi vì, ở độ tuổi đang phát triển, trẻ cần phải có nguồn dinh dưỡng phong phú, đa dạng từ các loại thực phẩm. Hơn nữa, nếu quá lạm dụng cách ăn này, các bé sẽ mắc chứng lười nhai.

Dù cho trẻ ăn theo cách thức nào, bạn cũng cần lưu ý: một bữa ăn của trẻ phải đáp ứng đầy đủ 4 nhóm chất là: chất đạm, chất béo, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Có như vậy, trẻ mới đủ năng lượng để phát triển cả thể chất và trí não. Ngoài ra, các thực phẩm để chế biến bữa ăn cho trẻ cần phải đa dạng, phong phú và thay được thay đổi hàng ngày.