Hài hòa lợi ích ba bên

ANTD.VN - Hà Nội hiện có 1.555 nhà chung cư cũ, chiếm số lượng nhiều nhất cả nước. Hầu hết chung cư cũ tại Hà Nội có tuổi thọ ngót nghét nửa thế kỷ, đã xuống cấp trầm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất cao. 

Trong những năm qua, dù hết sức nỗ lực, Hà Nội mới chỉ cải tạo được 14/1.555 nhà chung cư cũ. Nhằm tháo gỡ vướng mắc, giải tỏa tình trạng ì ạch này, mới đây Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, giữa năm 2017, thành phố sẽ đề xuất Chính phủ một số cơ chế, chính sách mới để đẩy mạnh cải tạo nhà chung cư cũ.

Cụ thể, người dân có thể bán đứt căn nhà cũ của mình cho Nhà nước hay doanh nghiệp đầu tư xây mới, nhưng phải chấp nhận tỷ lệ đền bù 1 đổi 1, chứ không phải tăng thêm diện tích, thậm chí áp dụng mức tăng hơn gấp đôi như hiện nay mà không có nước nào trên thế giới có cơ chế đền bù này. Đây thực sự là vấn đề mang tính đột phá, một quyết sách mạnh mẽ. Nếu thực hiện đúng theo đề xuất của lãnh đạo Hà Nội với tỷ lệ đền bù 1 đổi 1 thì chắc chắn sẽ tạo một cú hích đáng kể, đẩy mạnh tiến trình cải tạo chung cư cũ đã kéo dài quá lâu. 

Thông tin này khiến hàng trăm nghìn cư dân sinh sống tại các nhà chung cư cũ không khỏi thấp thỏm lo lắng, nhất là những hộ có mặt bằng kinh doanh ở tầng 1. Băn khoăn, lo ngại là có cơ sở bởi căn nhà là tài sản sở hữu của người dân, nếu họ thấy quyền lợi của mình không được đảm bảo nếu không muốn bán hoặc không đồng ý mức đền bù 1 đổi 1 thì giải quyết ra sao? Trường hợp nhà đông người muốn mua thêm diện tích thì cơ chế hỗ trợ vay vốn, ưu đãi như thế nào? 

Lý giải nỗi bức xúc chính đáng của cư dân chung cư cũ, lãnh đạo UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo Sở Xây dựng tiếp thu ý kiến, hoàn chỉnh kế hoạch cải tạo chung cư cũ. Theo đó, phải nêu rõ cơ chế đền bù, tái định cư, đặc biệt là thỏa thuận giữa 3 bên: người dân, Nhà nước và doanh nghiệp. Không phải không có cơ chế để hài hòa lợi ích của nhà đầu tư và người dân.

Theo quan điểm của Tổng hội Xây dựng Việt Nam, phương án tối ưu là tái thiết, rà soát lại diện tích từng khu chung cư cũ, thống kê dân số rồi quy hoạch chi tiết lại toàn bộ tạo thành khu đô thị đa chức năng. Nguồn tài chính được huy động từ đất khu được cải tạo lại bởi đa phần các khu chung cư cũ đều là đất “vàng”.

Với 1.555 nhà chung cư cũ, xập xệ, nguy hiểm rình rập cần phải gấp rút cải tạo, đương nhiên là trách nhiệm của cơ quan quản lý và chính quyền. Tuy vậy, dưới góc độ của người dân, không thể cứ khăng khăng giữ quyền quyết định tài sản của mình, không hợp tác với chính quyền, doanh nghiệp tìm giải pháp đảm bảo hài hòa lợi ích 3 bên. Về phía doanh nghiệp cũng không nên đặt lợi ích của mình trên quyền lợi của người dân.