Dư luận bức xúc về hành vi bất thường của "hotgirl ăn quỵt" Bella, Cục Trẻ em nói cần chờ "nguy hiểm trong chừng mực"

• "Hotgirl ăn quỵt" Bella bị nghi ngờ tâm thần, bạo hành con đẻ: Không thấy chính quyền địa phương can thiệp?
• "Hotgirl ăn quỵt" Bella có dấu hiệu rối loạn tâm thần, can thiệp chậm sẽ nguy hại cho cháu bé
• Cộng đồng mạng dậy sóng khi "hot girl" Bella có hành động bạo hành con đẻ

Cuộc gặp gỡ đột xuất thu hút sự quan tâm của hàng chục cơ quan báo chí và đài truyền hình khiến người đứng đầu Cục Trẻ em tỏ ra khá bất ngờ. Theo ông Đặng Hoa Nam thì đây chỉ là cuộc gặp mặt cung cấp thông tin thông thường của cơ quan quản lý Nhà nước khi báo chí có yêu cầu. Tuy nhiên, suốt hơn một tiếng đồng hồ diễn ra cuộc họp, Cục trưởng Cục trẻ em đã liên tục phải trả lời rất nhiều câu hỏi “nóng” liên quan đến trách nhiệm của đơn vị này trong vụ việc liên quan đến bà mẹ Đoàn Thúy Hà (nickname Bella) bị nghi có biểu hiện rối loạn tâm thần và có hành vi đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của đứa con 1 tuổi trong suốt một năm qua.

Mở đầu cuộc họp, dù chưa được hỏi nhưng ông Đặng Hoa Nam chủ động cho biết, trước đây Cục Trẻ em cũng từng được hỏi về vấn đề này (việc của Bella – PV) nhưng đơn vị này nhận thấy chưa đến lúc chia sẻ thông tin. Đến thời điểm này, Cục nhận thấy có một số thông tin có thể chia sẻ được nên đồng ý cung cấp chứ không có chuyện giấu giếm hay trốn trách nhiệm.

Cục trưởng Cục Trẻ em khẳng định, đơn vị này đã theo dõi vụ việc của Bella từ ngày 15-8-2017.  Khi đó, đường dây tư vấn hỗ trợ trẻ em (hiện là Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em) đã theo dõi, kết nối để xác minh thông tin về trường hợp này trên mạng xã hội, cụ thể là khi Bella sinh một bé trai tại bệnh viện đa khoa Hà Đông và khi nhân vật này đưa con về địa phương nơi cư trú để làm thủ tục khai sinh. Trong thời gian đó, tổng đài trên thường xuyên kết nối với Sở LĐTB&XH Hà Nội, Sở LĐTB&XH Hải Dương (quê của Bella – PV) và công an một số huyện ở tỉnh Hải Dương để theo dõi và kiểm tra thông tin về Bella.

Bella xách cổ con bằng 1 tay đi lang thang khắp nơi

Liên quan đến trường hợp của Bella, dư luận vô cùng bức xúc và lo ngại khi cô này liên tục có những biểu hiện, lời nói, hành vi bất thường như: hút thuốc lá rồi phả khói phì phèo vào mặt con, tha lôi con đi lang thang giữa trời nắng, đêm khuya, dí bình sữa để mặc con lúc đói, đặt sát mặt con vào ngọn nến đang cháy, livestream rao bán con, nhổ nước bọt vào con, chửi bới con, thậm chí chửi bởi mọi người vì cho rằng nhiều người muốn "ngủ với con mình"… Mới đây nhất, Bella bị phát hiện dùng 1 tay xách cổ con đi trên đường, khi có người can thiệp thì cô này lập tức chửi bới và lấy khăn phủ kín mặt con.

Cục trưởng Cục Trẻ em - ông Đặng Hoa Nam tại cuộc gặp gỡ báo giới (ảnh: Như Hoàn)

Trước những hành vi đáng lo ngại này, ông Đặng Hoa Nam thừa nhận, theo xác minh cũng như đánh giá ban đầu qua tiếp xúc, các cơ quan liên quan đều cho rằng người mẹ này có biểu hiện không bình thường về mặt hành vi. Đánh giá này cũng cho rằng, tình trạng cháu bé con của Bella chưa phát hiện thấy có dấu hiệu gì bị tổn thương nặng nề hay bị bạo hành, bạo lực gây hậu quả nghiêm trọng (!?). Đại diện Cục Trẻ em cho biết, những hành vi trên của Bella chỉ là “dấu hiệu thôi, chưa có biểu hiện cho thấy thực chất đứa bé bị tổn hại” và “khi nào đến một chừng mực nào đó mà chúng ta thấy là nguy hiểm cho đứa bé thì cơ quan chức năng mới vào cuộc”.

PV: Ông nhận định thế nào về những hành vi bị cho là bất thường của Bella?

- Ông Đặng Hoa Nam: Việc nói nhân vật này dấu hiệu bất bình thường, đấy mới chỉ là quan sát dấu hiệu bên ngoài thôi, còn để kết luận một người bị tâm thần hay không thì phải có giám định theo quy định của pháp luật. Ngay cả đứa trẻ con của cô ta có bị tổn thương hay không cũng phải theo quy trình giám định của pháp luật. Chúng ta không thể bằng cảm quan nhìn vào rồi bảo bà mẹ này bị tâm thần. Việc này các cơ quan pháp luật sẽ làm. Để cách ly đứa bé ra khỏi mẹ thì phải có kết luận của giám định pháp y. Chừng nào chưa xác định được bà mẹ này không có đủ năng lực hành vi hoặc khả năng chăm sóc con mình thì làm sao mà có thể cách ly được.

PV: Ông nói Cục đã theo dõi vụ việc của Bella từ cách đây 1 năm, vậy ông có biết và xem những clip gây tranh cãi của Bella hay không?

- Chúng tôi có xem những clip đó và nhiệm vụ của tổng đài 111 là thu thập tất cả các thông tin có liên quan trên mạng xã hội được người dân chia sẻ nếu có. Nhưng những vấn đề đó chưa đủ kết luận, không thay thế được cơ quan chức năng về giám định xem bà mẹ này có bị tâm thần và không có đủ năng lực chăm sóc bảo vệ đứa bé hay không. Đấy mới chỉ là những biểu hiện và các cơ quan chức năng khi tiếp cận với bà mẹ cũng có những nhận định tương tự như bạn nói, rằng Bella có dấu hiệu bất bình thường. Nhưng để giám định thì phải đưa bà mẹ này đến các cơ quan y tế. 

PV: Với những biểu hiện như đã nói ở trên của Bella, theo ông có cần phải đưa cô này đi giám định tâm thần hay không?

- Theo tôi nghĩ là cần thiết phải giám định và chúng ta phải chờ kết quả giám định.

PV: Vậy việc yêu cầu các cơ quan có chức năng giám định vào cuộc cần phải được thực hiện thế nào, thưa ông?

- Hiện nay đối tượng này thường xuyên di chuyển và cho đến khi cơ quan chức năng thấy nguy cơ cao đứa con của cô ta có khả năng bị tổn hại thì khi ấy vào cuộc, theo dõi và quản lý cô này. Theo thủ tục của Luật tố tụng dân sự và Luật tố tụng hình sự, cơ quan có thẩm quyền để trưng cầu giám định là cơ quan Công an. Nếu trong trường hợp cơ quan có chức năng không trưng cầu giám định thì phía gia đình người thân và những người có liên quan có quyền yêu cầu giám định. Trong trường hợp này chúng tôi sẽ chuyển thông điệp đến cơ quan công an tỉnh Hải Dương là làm các thủ tục trưng cầu giám định về năng lực hành vi của bà mẹ này.

PV: Dự kiến bao giờ Cục sẽ chuyển thông điệp đề xuất đưa Bella đi giám định tâm thần, thưa ông?

- Thông điệp đó hoàn toàn theo chuyên môn của chúng tôi, hoặc có thể bằng đường công văn, hoặc tổng đài 111 có thẩm quyền yêu cầu. Chúng tôi làm theo đúng chức năng nhiệm vụ bằng con đường nhanh nhất cho nên các bạn yên tâm. Tuy nhiên, tôi cũng không thể nói ngày mai ký công văn hay làm gì về việc này mà phải đúng quy trình.

Bella vừa hút thuốc lá, vừa phả khói vào mặt con khi đứa bé mới vài ngày tuổi

PV: Biểu hiện hành vi và tâm lý không bình thường của “hotgirl” này với con đã diễn ra suốt một năm qua, tại sao trong thời gian đó Cục không vào cuộc để đề nghị đưa cô này đi giám định tâm thần mà phải chờ đến bây giờ?

- Như tôi đã nói, sự xuất hiện của Bella trong một năm qua là không liên tục, độ một hai tháng trở lại đây thì cô ta mới xuất hiện lại và có những hành vi gây tranh cãi. Thứ hai nữa là đến mức độ nào đó thì người ta mới trưng cầu giám định. Còn sự việc đang theo dõi, tiếp tục diễn ra thì chúng ta vẫn theo dõi chứ không phải lúc nào cũng mang đi giám định được. Khi đến một chừng mực nào đó mà chúng ta thấy là nguy hiểm cho đứa bé đó thì cơ quan chức năng mới vào cuộc.

PV: Đặt mình vào trường hợp có con, cháu rơi vào hoàn cảnh đáng lo ngại như đứa con của Bella, ông nghĩ sao?

- Con, cháu tôi lại càng phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Tất nhiên tôi rất đau, tôi phải chia sẻ cảm xúc với những trường hợp như thế, giống như các bạn. Cơ quan chức năng chúng tôi theo dõi suốt 1 năm nay và hiện vẫn theo dõi cơ mà, khi nào đến đủ mức độ, đủ bằng chứng, dấu hiệu thì chúng tôi vào cuộc. Chứ còn trách nhiệm chăm sóc con thuộc về cha mẹ, và khi nào mà theo dõi thấy nguy cơ xảy ra với đứa bé là nguy cơ cao  thì can thiệp.

PV: Nói như vậy ông cho rằng hiện nay đứa bé con của Bella chưa có nguy cơ cao về việc mất an toàn khi ở trong vòng tay của một người mẹ như thế?

- Tôi đã nói rồi, hiện nay cơ quan công an đã theo dõi đối tượng này rồi thì sao nói là không có nguy cơ cao được. Tôi chỉ khẳng định là quá trình theo dõi của chúng tôi diễn ra liên tục trong suốt 1 năm vừa rồi, tổng đài 111 đều liên hệ với cơ quan chức năng ngay từ khi có thông tin để theo dõi chứ không phải bây giờ mới vào cuộc.

Cách đây ít ngày, con của Bella được đưa vào bệnh viện khám trong tình trạng trên người có nhiều vết bầm tím

PV: Ông nghĩ sao khi cô này từng có lời lẽ chửi bới, thậm chí dọa giết con. Đấy có thể xem là mối đe dọa đến tính mạng của đứa trẻ không, thưa ông?

- Tôi không nói trước đây là nguy cơ chưa cao. Tôi khẳng định là sự việc này có nguy cơ và chúng tôi thường xuyên theo dõi. Đến thời điểm này thì cơ quan công an đã vào cuộc. Tôi khẳng định thế. Còn đánh giá nguy cơ cao hay không cao thì chúng tôi có tổng đài tư vấn, có các cơ quan chức năng theo dõi. Chúng tôi cũng luôn cùng bám sát thông tin. Nếu báo chí cho rằng nguy cơ cao thì chúng tôi cũng sẵn sàng đón nhận thông tin. Ngay từ đầu chúng tôi theo dõi đã thấy bất bình thường nhưng có đủ chứng cứ để mình vào cuộc, hỗ trợ hay không lại là cả một vấn đề. Vì đấy là cuộc sống của mỗi cá nhân. Có mạng xã hội thì cá nhân đó tung thông tin lên và được mọi người quan tâm, nhiều thông tin thuộc về cá nhân người ta. Ở góc độ trẻ em thì khi có vấn đề, chúng tôi theo dõi.

PV: Cục đã có sự tìm hiểu, tiếp cận thực tế, gặp gỡ mẹ con cô này ngoài đời hay xuống tận nơi gặp gỡ người nhà cô ta hay chưa, thưa ông?

- Việc này chúng tôi phân cấp xuống địa phương. Cái này có chính quyền xã tiếp cận, cơ quan LĐTB&XH, cán bộ LĐTB&XH của xã, huyện, công an địa phương người ta tiếp cận. Cục trẻ em không phải vụ việc nào cũng có điều kiện xuống  tận nơi tiếp cận. Nhưng từ ngày 15-8-2017 là tổng đài 111 đã có những kết nối để mà xác minh với chính quyền cấp xã, kết nối với cơ quan LĐTB&XH cấp huyện… và cả những người có liên quan để xác minh thông tin về cô Bella.

Bella từng rao bán con trên mạng xã hội

PV: Trong 1 năm qua, Cục có sự phối hợp liên ngành nào với các cơ quan chức năng có trách nhiệm để tìm ra giải pháp về vụ việc của Bella hay không?

- Tất cả sự kết hợp này chúng tôi đều kết hợp với Sở LĐTB&XH của Hải Dương, thậm chí liên hệ với cán bộ ở cấp xã nơi nhân vật này cư trú, theo dõi các bước đi của cô ta. Như các bạn biết, thời gian gần đây cô ấy mới xuất hiện trở lại, tức là thời gian xuất hiện không liên tục. Phải thấy đặc điểm vụ việc này tương đối phức tạp, có giai đoạn gián đoạn chứ không phải liên tục.

PV: Nếu Bella được giám định tâm thần và được kết luận bình thường, vậy Cục có can thiệp gì để bảo vệ đứa trẻ con của cô ta hay không ?

- Giả định trong trường hợp Bella giám định và được kết luận đủ năng lực hành vi chăm sóc và nuôi con có nghĩa chúng ta không thể can thiệp về mặt pháp luật. Khi đó tất cả những cái can thiệp , chỉ có thể là thực hiện dưới hình thức hỗ trợ và tư vấn để bà mẹ đó chăm con tốt hơn. Lúc đó phải có sự đồng thuận 2 bên, cô ta có chấp nhận sự tư vấn hay khônh, không thể can thiệp một cách cưỡng ép được.

PV: Tóm lại, sau cuộc gặp này có văn bản đề nghị nào với cơ quan có chức năng giám định tâm thần với Bella. Trong thời gian chờ giám định nếu xảy ra việc gì nguy hại đến đứa con thì cơ quan nào chịu trách nhiệm?

- Ngay sau đây Cục sẽ có liên hệ và yêu cầu cơ quan chức năng thực hiện đúng thẩm quyền của mình theo yêu cầu của pháp luật. Trách nhiệm của những người không thực hiện đúng quy định của pháp luật thì họ phải chịu trách nhiệm khi hậu quả xảy ra. Quy định rất rõ là thế.  Dù sao, chúng ta không ai muốn làm công tác bảo vệ trẻ em mà khi sự việc xảy ra mới chịu trách nhiệm.

PV: Vậy xin ông xác nhận lại, trong 1 năm qua, Cục đã có đề nghị nào với cơ quan chức năng đưa Bella đi giám định tâm thần chưa hay chưa?

- Trước đây thì chưa, chúng tôi theo dõi đến 1 mức độ nào đấy thấy cần thiết thì mới đề nghị các cơ quan trưng cầu giám định. Giải quyết vụ việc này không chỉ yêu cầu trưng cầu giám định tâm thần của bà mẹ mà còn nhiều cách khác. Đến giờ phút này, thông tin mới nhất mà chúng tôi có được là cuối ngày 27-6-2018, cơ quan Công an tỉnh Hải Dương đã yêu cầu cơ quan công an cấp dưới có biện pháp quản lý theo quy định, cung cấp tình trạng cháu bé là bình thường, không thấy cháu bé bị bạo hành, người mẹ có mang theo giấy khai sinh của trẻ và CMTND cá nhân. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi và làm việc với cơ quan công an địa phương.

PV: Xin cảm ơn ông!