- Lần đầu khảo sát sức khỏe, dinh dưỡng trẻ em tại Hà Nội và 4 tỉnh phía Bắc
- Phòng tránh tử thần rình rập trẻ em mỗi khi vào hè như thế nào?
- Trước hết phải vì người nghèo
Thiên tai có thể khiến nhiều em nhỏ phải bỏ học để phụ giúp kinh tế gia đình
Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cảnh báo, việc thiên tai có tính chất nghiêm trọng và xảy ra thường xuyên hơn tại Việt Nam do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu có thể khiến nhiều em nhỏ trở thành lao động trẻ em nếu không có những biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Hàng triệu lao động trẻ em
Theo các chuyên gia, Việt Nam nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, 1 trong 5 “ổ bão” của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Bên cạnh đó, Việt Nam là 1 trong 5 quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều nhất của biến đổi khí hậu, thiên tai tại Việt Nam ngày càng trở nghiêm trọng và khó dự đoán. Năm 2016, Việt Nam đã hứng chịu hơn 20 thiên tai gồm hạn hán, lũ lụt và xâm nhập mặn.
Trong khi đó, gần 70% dân số Việt Nam sống ở nông thôn và hơn 40% lực lượng lao động làm việc trong khu vực nông nghiệp khiến họ dễ bị ảnh hưởng bởi các tác động mà thiên tai để lại về mặt lao động, việc làm và an sinh xã hội. Đặc biệt, tác động của thiên tai có thể khiến nhiều em nhỏ trở thành lao động trẻ em.
Ông Chang-Hee Lee, Giám đốc ILO Việt Nam chỉ ra rằng: “Do thiên tai hủy hoại sinh kế và điều kiện kinh tế gia đình, trẻ em có thể không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải bỏ học để đi làm vì sự sinh tồn của bản thân cũng như gia đình”.
Việt Nam hiện có 1,75 triệu lao động là trẻ em và người chưa thành niên từ 5 - 17 tuổi, chiếm 9,6% tổng dân số trẻ em.
Thông tin về tình hình lao động trẻ em tại Việt Nam, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Trọng Đàm cho biết, Việt Nam hiện có 1,75 triệu lao động là trẻ em và người chưa thành niên từ 5 - 17 tuổi, chiếm 9,6% tổng dân số trẻ em. Việc trẻ em phải lao động sớm có thể ảnh hưởng không tốt đến việc tham gia giáo dục và sự phát triển của trẻ. Thậm chí, tình trạng này còn có thể tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội, nhất là chất lượng nguồn nhân lực trong tương lai.
“Trẻ em là một trong những nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất trước những tác động của thiên tai và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Thiên tai gây ra tác động trực tiếp tới tính mạng, sức khỏe và tâm lý của trẻ em”, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH đánh giá.
Cần chính sách phù hợp
Theo Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm, Việt Nam đã có khuôn khổ pháp lý và chiến lược để phòng chống, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, cũng như các chính sách hỗ trợ trẻ em và gia đình trong tình trạng khẩn cấp do thiên tai. Chính phủ cũng giúp đỡ các hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi thiên tai khắc phục hậu quả.
Cụ thể, Chính phủ đã cam kết giải quyết vấn đề lao động trẻ em thông qua ban hành hệ thống luật pháp và chính sách. Bộ luật Lao động cũng đã có các quy định về độ tuổi lao động tối thiểu, thời giờ làm việc và điều kiện làm việc, quy định về lao động đối với người chưa thành niên. Năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em giai đoạn 2016-2020. Bên cạnh đó, Luật Trẻ em năm 2016 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 1-6-2017 tiếp tục có các quy định cụ thể về các hành vi nghiêm cấm bóc lột trẻ em.
Tuy nhiên, đáng nói là Việt Nam không có số liệu điều tra, nghiên cứu về lao động trẻ em bị ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu. Chính vì vậy, dường như vẫn chưa có giải pháp hiệu quả để bảo vệ trẻ em trước những mối nguy cơ do thiên tai gây ra.
Trước vấn đề nêu trên, ông Dương Văn Hùng, đại diện Cục Trẻ em (Bộ LĐ-TB&XH) cho rằng, các địa phương cần tiến hành điều tra, thống kê số trẻ em nghỉ học, tham gia các hoạt động kinh tế trong và sau thiên tai để từ đó có những chính sách phù hợp trong phòng ngừa, đồng thời hỗ trợ khẩn cấp, kịp thời cho gia đình và trẻ em bị ảnh hưởng.
