- Phá hủy ổ cứng máy tính của người khác vì bị quay cảnh ái ân, có phạm tội không?
- Lấy trộm quần của đôi tình nhân đang ân ái phạm tội gì?
Sau khi Trần Quốc Dũng gửi xe ở bãi xe của nhà nghỉ, Trần Quốc Dũng cùng Vũ Quốc Bình lên trên phòng và sử dụng heroin. Trong quá trình sử dụng heroin, do bị sốc thuốc nên Trần Quốc Dũng chết, thấy vậy Vũ Quốc Bình hoảng loạn nên nhanh chóng lục túi quần của Trần Quốc Dũng lấy vé xe và chìa khóa xe máy để tẩu thoát.
Sau khi phát hiện vụ việc, chủ nhà nghỉ đã báo cơ quan công an. Sau khi vào cuộc điều tra, cơ quan công an kết luận nguyên nhân Trần Quốc Dũng chết là do sử dụng ma túy. Trong quá trình điều tra, Vũ Quốc Bình đã bị cơ quan công an phát hiện và bắt giữ. Vũ Quốc Bình khai nhận, sau khi lấy chiếc xe của Trần Quốc Dũng đã đem đi bán để tiếp tục lấy tiền sử dụng ma túy.
Vấn đề đặt ra là Vũ Quốc Bình đã phạm tội công nhiên chiếm đoạt hay trộm cắp tài sản?
Ảnh minh họa
Ý kiến bạn đọc
Phạm tội công nhiên chiếm đoạt tài sản
Theo tôi, mặc dù Vũ Quốc Bình biết chiếc xe máy trên là sở hữu của Trần Quốc Dũng nhưng lợi dụng lúc Bình bị chết vì sốc ma túy, Dũng đã chiếm đoạt chiếc xe này và sau đó đem đi bán lấy tiền để sử dụng ma túy. Ở đây, về mặt khách quan của tội phạm, Vũ Quốc Bình đã lợi dụng tình trạng chủ tài sản là Dũng đã chết, không còn khả năng ngăn cản hành vi của mình để công khai chiếm đoạt chiếc xe máy mà không cần phải dùng đến thủ đoạn gian dối, sử dụng vũ lực và không cần phải chạy thoát khỏi sự đuổi bắt của người quản lý tài sản. Như vậy hành vi này của Vũ Quốc Bình đã phạm vào tội công nhiên chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 137, Bộ luật Hình sự với mức hình phạt cao nhất có thể bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân.
Ngô Xuân Phú (Phúc Thọ, Hà Nội)
Phạm tội chiếm giữ trái phép tài sản
Theo Điều 141, Bộ luật Hình sự quy định tội chiếm giữ trái phép tài sản như sau: Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản có giá trị từ mười triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hóa bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Trong vụ việc này, sau khi Dũng bị chết, thay vì trả lại xe máy cho gia đình của người này thì Bình lại mang đi bán để lấy tiền sử dụng ma túy. Như vậy, hành vi của Vũ Quốc Bình đã cấu thành tội phạm chiếm giữ trái phép tài sản.
Nguyễn Thùy Trang (Quận 12, TP Hồ Chí Minh)
Hành vi trộm cắp tài sản
Trong vụ việc này Vũ Quốc Bình đã phạm vào tội trộm cắp tài sản quy định tại Điều 138, Bộ luật Hình sự. Có thể thấy sau khi biết Dũng chết vì bị sốc thuốc, Bình đã lục túi quần của Trần Quốc Dũng lấy vé xe và chìa khóa xe máy để tẩu thoát. Nếu chỉ vì hoảng loạn, sợ hãi khi thấy Dũng bị chết thì Bình đã bỏ chạy khỏi nhà nghỉ nhưng không nhất thiết phải lấy xe. Trong trường hợp này việc Bình lấy xe của Dũng cũng lén lút và chuyển tài sản khỏi vị trí ban đầu của chủ sở hữu. Theo tôi, trong vụ việc này tội phạm đã hoàn thành kể từ khi Bình lén lút chiếm đoạt, dịch chuyển tài sản của Dũng khỏi vị trí ban đầu. Hành vi chiếm đoạt của Bình được xác định ngay từ thời điểm dịch chuyển đó.
Vũ Tuấn Anh (Đồng Hới, Quảng Bình)
Bình luận của luật sư
Với những thông tin trên, có thể thấy rằng hành vi của Vũ Quốc Bình đã có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cụ thể là mua bán trái phép chất ma túy, chiếm đoạt tài sản của người khác. Tuy nhiên, để xác định hành vi của Vũ Quốc Bình đã phạm tội hay chưa, bị xử lý thế nào thì cần căn cứ vào kết luận của cơ quan có thẩm quyền sau khi đã điều tra, xác minh các chứng cứ liên quan.
Đối với hành vi mua bán trái phép chất ma túy, đây là hành vi vi phạm pháp luật, căn cứ vào chủng loại, trọng lượng ma túy được mua bán, Vũ Quốc Bình có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đối với hành vi lấy chiếc xe của Trần Quốc Dũng rồi đem bán, hành vi của Vũ Quốc Bình đã có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản của người khác, thuộc nhóm tội xâm phạm sở hữu. Xét diễn biến sự việc Vũ Quốc Bình lấy chiếc xe sau khi Trần Quốc Dũng đã chết vì sốc thuốc, Vũ Quốc Bình không trực tiếp gây ra cái chết cho Trần Quốc Dũng, không có hành vi đe dọa, dùng vũ lực với chủ sở hữu tài sản nên không có dấu hiệu của tội cướp hay cưỡng đoạt tài sản. Về nguyên tắc, tài sản của một người đã chết thuộc sở hữu của những người thừa kế, việc lấy tài sản của một người đã chết, không có mặt những người thừa kế là có dấu hiệu “lén lút” vậy có thể xem xét trách nhiệm về tội Trộm cắp tài sản quy định tại Điều 138, Bộ luật Hình sự:
1. Người nào trộm cắp tài sản của người khác có giá trị từ năm trăm nghìn đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới năm trăm nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Tái phạm nguy hiểm;
d) Dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm;
đ) Hành hung để tẩu thoát;
e) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;
g) Gây hậu quả nghiêm trọng.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:
a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng;
b) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân:
a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;
b) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng.
Tuy nhiên, khi xử lý cần lưu ý đến giá trị tài sản, bởi hành vi trộm cắp tài sản chỉ có thể bị xử lý hình sự nếu trị giá tài sản bị chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên, hoặc đã bị xử lý hành chính về hành vi chiếm đoạt.
Trong trường hợp này Vũ Quốc Bình không phạm tội công nhiên chiếm đoạt tài sản theo Điều 137, Bộ luật Hình sự. Hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản gồm có các đặc điểm sau: (1) Hành vi chiếm đoạt tài sản của người phạm tội thực hiện khi chủ quản lý tài sản hoặc chủ sở hữu về tài sản do hoàn cảnh khách quan mà không thể bảo vệ được tài sản của mình hoặc không ngăn cản được hành vi chiếm đoạt tài sản của người phạm tội; (2) Người phạm tội thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản một cách công khai; (3) Sau khi chiếm đoạt được tài sản, người phạm tội có thể có thêm hành vi nhanh chóng tẩu thoát. Mặc dù hành vi này không bắt buộc phải có nhưng có thể xảy ra.
Trong các đặc điểm trên, đặc điểm nổi bật của tội công nhiên chiếm đoạt tài sản là người phạm tội ngang nhiên lấy tài sản trước mắt người quản lý tài sản mà họ không làm gì được (không có biện pháp nào ngăn cản hành vi chiếm đoạt tài sản của người phạm tội hoặc nếu có thì không đem lại hiệu quả, tài sản vẫn bị ngươi phạm tội lấy đi một cách công khai). Tính chất công khai và trắng trợn của hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản thể hiện ở chỗ người phạm tội không giấu giếm hành vi phạm tội của mình, trước, trong và sau khi bị mất tài sản, người bị hại biết ngay ngươi lấy tài sản của mình (biết mà không thể giữ được). Trong vụ việc này, Vũ Quốc Bình đã có dấu hiệu “lén lút” như vậy không thể cấu thành tội công nhiên chiếm đoạt tài sản.
Luật sư Chu Mạnh Cường, (Trưởng Văn phòng Luật sư Danh Chính, Đoàn Luật sư TP Hà Nội)
