- Góp ý xây dựng Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
- Chọn các vấn đề bức xúc đưa vào chương trình giám sát chuyên đề
- Đại biểu Quốc hội nói về quyết định khởi tố ông Phí Thái Bình
Về phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi-dưới 16 tuổi đối với Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Điều 134), Tội hiếp dâm (Điều 141) và Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản (Điều 169), ĐB Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) cho rằng, lứa tuổi từ 14-dưới 16 thực chất là các em học sinh lớp 8, lớp 9 ngồi trên ghế nhà trường.
ĐB Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) phát biểu thảo luận
Cũng theo ĐB Thủy, thực tiễn số liệu thống kê do Viện KSNDTC cung cấp, trong 3 năm từ 2014-2016, trên phạm vi cả nước chỉ có 122 em bị truy tố với Tội cố ý gây thương tích, tức là chia trung bình mỗi năm trong cả nước chỉ có 1 em bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Trong 3 năm cả nước có 9 em bị truy tố về tội hiếp dâm, 2 em bị truy tố tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản. Như vậy thực tiễn có rất ít em từ 14 - dưới 16 tuổi phạm 3 tội này. Trong khi đó BLHS 2015 lại mở rộng phạm vi xử lý hình sự với các em thì cần cân nhắc thêm. Đối với một số vụ án do người chưa thành niên phạm tội gây bức xúc trong dư luận thời gian qua, hầu hết đối tượng thực hiện hành vi trong độ tuổi từ 16-dưới 18 tuổi. Ví dụ vụ Lê Văn Luyện ở Bắc Giang, khi thực hiện hành vi phạm tội chỉ còn 2 tháng nữa đối tượng này tròn 18 tuổi.
Về nguyên nhân khiến các em phạm tội chủ yếu là do không tìm được chỗ dựa từ mái ấm gia đình. Hầu hết là trẻ mồ côi, có bố mẹ ly hôn, phạm tội…Bên cạnh đó, môi trường văn hóa giải trí của các em chưa thực sự an toàn, các trang web đen tràn ngập trên mạng. Đứng trước tình hình trẻ em phạm tội, vấn đề cơ bản là không phải chúng ta chỉ xem xét trách nhiệm hình sự của các em mà điều quan trọng hơn là cần tăng cường trách nhiệm của toàn xã hội.
ĐB Thủy phân tích, việc xử lý như trong BLHS 2015 là rất nặng cho trẻ em và dường như không còn sự phân hóa giữa trẻ em phạm tội và người lớn phạm tội. Vì độ tuổi từ 14-dưới 16 có sự thay đổi nhiều nhất về tâm sinh lý. Sự thiếu hiểu biết về pháp luật, hạn chế về nhận thức dễ khiến các em có hành vi lệch chuẩn.
“Xử lý đối với người chưa thành niên không nên bằng thái độ quá nóng. Điều này không có nghĩa chúng ta sẽ cưng chiều dung dưỡng cho hành vi phạm tội của các em. Điều quan trọng là trách nhiệm nhà trường, gia đình, xã hội đến đâu với vi phạm này và xử lý như thế nào là đúng mức để các em có điều kiện quay trở lại với cuộc đời còn rất dài ở phía trước. Do đó tôi lựa chọn phương án người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về loại tội rất nghiêm trọng và tội đặc biệt nghiêm trọng” – ĐB Thủy đề xuất.
Đồng tình với quan điểm này, ĐB Bùi Văn Xuyền (đoàn Thái Bình) nêu ý kiến, người trong độ tuổi từ 14-dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về loại tội rất nghiêm trọng và tội đặc biệt nghiêm trọng mà không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng đối với 3 tội danh nêu trên. Bởi ở lứa tuổi này, việc áp dụng các biện pháp khác như giáo dục tại xã, phường, thị trấn; hòa giải tại cộng đồng; khiển trách; xử lý hành chính là phù hợp. “Chúng ta không nên vì vài vụ án mà thay đổi chính sách hình sự lớn đối với trẻ em” – ĐB Xuyền nói.
