Liên tục thử nghiệm và nâng cấp
Hiện nay, Israel có 3 đại đội tên lửa “Arrow”, mỗi đại đội được trang bị từ 4 – 8 tổ hợp phóng, mỗi tổ hợp triển khai 6 quả tên lửa lắp trên các bệ phóng. Các loại tên lửa đời cũ “Arrow–1” trọng lượng 2 tấn đã bị thay thế bằng tên lửa “Arrow–2” có trọng lượng 1,3 tấn.
Hệ thống phòng thủ tên lửa “Arrow” được trang bị năm 2000, sử dụng để đánh chặn các tên lửa đạn đạo tầm trung và tầm gần (chủ yếu là tầm trung), bảo vệ Israel chống lại đòn tập kích tên lửa đến từ Syria và Iran.
Hiện một số trang mạng có sự nhầm lẫn thuật ngữ khi cho rằng nó là hệ thống “đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm xa” nhưng trên thực tế, từ khi sử dụng tên lửa “Arrow–2 Block4” với tầm bắn 300km, có khả năng ngăn chặn các dòng tên lửa đạn đạo Shihab của Iran, Scud C/D của Syria hay Fateh-110 của Lebanon với tầm bắn từ 400 tới 2000km, “Arrow” mới được xếp vào loại “đánh chặn tên lửa từ xa” nhưng chỉ là các tên lửa tầm trung và tầm gần.
Các loại tên lửa đạn đạo tầm xa và tên lửa xuyên lục địa có tầm bắn từ 5500km trở lên và thường bay trên tầng khí quyển và mang theo đầu đạn hạt nhân đa phân hướng, đa phương thức dẫn đường nên đánh chặn loại tên lửa này không phải là vấn đề đơn giản.
Tầm bay của nó đã là một chuyện, nhưng quan trọng nhất là phá hủy các đầu đạn hạt nhân ở giai đoạn sớm khi nó còn bay trên tầng khí quyển, chưa hạ thấp độ cao và chưa tiếp cận với lãnh thổ của mình, nếu đánh chặn muộn thì dù có phá hủy được thì hậu quả cũng không hề nhỏ. Hiện chỉ có Nga và Mỹ mới có khả năng này, Trung Quốc đến giờ vẫn đang loay hoay triển khai thử nghiệm.
Tháng 1 năm nay, Israel đã thử nghiệm thành công tên lửa “Arrow–2 Block4” (phiên bản nâng cấp lần 3) sử dụng radar “Green Pine” (Thông xanh). Trong đợt thử nghiệm, Israel đã kiểm chứng hoàn hảo khả năng phát hiện của loại radar này giúp loại tên lửa đánh chặn mới nâng cao độ chính xác và khả năng đánh chặn từ xa. Tên lửa này được Israel nghiên cứu, phát triển từ hơn 4 năm trước. Sau nâng cấp, hệ thống điều khiển hỏa lực của nó có khả năng hiệp đồng tác chiến hoàn hảo với các hệ thống đánh chặn tên lửa “Patriot” và “Iron Dome”.
Tuy vậy, loại radar “Green Pine” chỉ có khả năng trinh sát, phát hiện tên lửa đạn đạo phóng từ Iran khi chúng còn cách các mục tiêu chiến lược trong lãnh thổ Israel khoảng 2 phút. Điều đáng lo ngại là trong khoảng thời gian ngắn như thế, nếu lần đầu đánh chặn gặp trục trặc liệu hệ thống có còn cơ hội khai hỏa lần 2 không, khi chắc chắc mục tiêu triệt hạ hàng đầu của các tên lửa đạn đạo Iran và Syria chính là các hệ thống này?
Mỹ chi viện ngân sách và công nghệ tối đa cho “Arrow”
Để giải tỏa mối lo lắng cho đồng minh, Mỹ đã cung cấp cho Israel loại radar mục tiêu di động X–Band, giúp cho các hệ thống “Arrow-3” nhanh chóng phát hiện, định vị, xác định quỹ đạo và đánh chặn chính xác tên lửa đạn đạo khi chúng còn ở khoảng cách rất xa, cách mục tiêu từ 5-6 phút. Đây là khoảng thời gian thừa đủ để Israel có thời gian hiệu chuẩn và đánh chặn lại.
Hệ thống này còn có khả năng kết nối với vệ tinh trinh sát và máy bay dự cảnh để phân tích số liệu, điều đó làm nó giảm bớt một số các thiết bị khác dẫn đến trọng lượng giảm còn gần một nửa và giá thành cũng giảm đi 1/3 so với “Arrow-2”. 2 năm trở lại đây, Israel đã tiến hành tổ chức thêm các đại đội tên lửa trang bị radar thế hệ mới “Oren Adir”. Đây là tên gọi khác của loại radar “Magnificent Pine” (Thông hùng vĩ) có phạm vi quan sát xa hơn và khả năng phân biệt các mục tiêu tên lửa tàng hình cao hơn rất nhiều so với radar “Green Pine”. Bước sang năm 2013, “Arrow-3” sẽ bắt đầu triển khai đợt thử nghiệm đầu tiên với radar “Oren Adir”.
Từ trước đến nay, lượng viện trợ kinh phí của Mỹ đã chiếm hơn một nửa trong tổng ngân sách hơn 3 tỷ USD giành cho nghiên cứu, phát triển và sản xuất hàng loạt các hệ thống phòng thủ tên lửa “Arrow”, trong đó riêng chi phí nghiên cứu “Arrow-3” là hơn 100 triệu USD. Ngoài ra, một số công ty Mỹ còn tham gia trực tiếp vào một bộ phận trong nghiên cứu phát triển hoặc chí ít cũng đóng góp các giải pháp công nghệ.
Năm 2010, Israel đã bắt đầu gia tăng tốc độ sản xuất tên lửa cho hệ thống phòng thủ tên lửa “Arrow”. Mỗi quả tên lửa trị giá trên 3 triệu USD, trong đó có một số bộ phận do công ty Boeing của Mỹ chế tạo. Từ khi được đưa vào trang bị hơn 10 năm trước đây, Israel mới chỉ sản xuất được 130 quả tên lửa “Arrow”. Hiện Tel Avip đã sản xuất thêm được 100 quả có thể đưa vào sử dụng trong năm nay và dự định sẽ đẩy nhanh tốc độ sản xuất khoảng 200 quả nữa trong vài năm tới.
