Anh Lục Văn Trường, công an viên thôn 3 bên một cây ăn quả
Vườn quả bí ẩn
Theo lời người dân địa phương thì vườn quả kỳ bí trên đỉnh núi Vua Đen là có thật. Núi Vua Đen chỉ cách trung tâm xã chừng 1km, nhưng muốn lên được đến khu vườn hoa quả đó phải đi vòng quanh các sườn núi, qua những vách đá dựng đứng và những thung lũng toàn đá tai mèo nhọn hoắt như chông, nếu không may sảy chân ngã thì chỉ có tan xác.
Trước đây, đã có nhiều người vì muốn thám hiểm ngọn núi này mà lạc mấy ngày liền trong rừng, thậm chí có người bỏ mạng chốn thâm sơn cùng cốc.
Khi chúng tôi đề cập đến việc mục kích vườn quả kỳ bí trên đỉnh núi Vua Đen, ông Hoàng Ngọc Chấn - Chủ tịch UBND xã Tân Lĩnh đã tìm trong xã được 3 người giỏi đi rừng nhất để dẫn đường, trong số đó, có người đã đến được vườn quả mà dân gian vẫn hay đồn thổi. Từ UBND xã, muốn đến được vườn quả kỳ lạ trên phải mất hơn nửa ngày đi bộ luồn rừng rậm, vượt núi cao.
Ông Lục Biên Cương, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Tân Lĩnh cùng chúng tôi treo mình qua từng vách đá, băng qua ngọn núi cao ngất vùng Lục Yên, rồi lọt vào một thung lũng bằng phẳng rộng khoảng 300m2. Ông Cương nói: Chúng ta đang ở khu vườn quả bí hiểm nhất mà người dân Lục Yên đồn đại suốt mấy trăm năm. Đã hơn 10 năm nay Nhà nước cấm khai thác rừng bừa bãi nên chẳng ai lên vườn quả làm gì. Có lẽ vì thế mà khu vườn trở nên rậm rạp lạ thường, các loại dây leo đan kín cây ăn quả như mạng nhện.
Để quan sát kỹ hơn khu vườn, chúng tôi phải trèo lên một mỏm đá cao ngất. Hướng mắt ra khu vườn thấy những khóm chuối mọc đan xen chằng chịt cây rừng. Trong mỗi khóm chuối đều có quả chín bị chim chóc ăn hết chỉ còn trơ lại cuống khô.
Cụ Lục Văn Ngạn, một người dân xã Tân Lĩnh cho biết: Cách đây khoảng 20 năm, khu vườn còn có nhiều cam, quất, chuối... Một lần đi săn, cụ đã vào khu vườn bứt cam ăn, lúc về cụ không quên bứt một túi về cho cháu. Nhưng cụ không thể ra khỏi vườn cam, cứ đi lòng vòng rồi lại quay về chỗ cũ. Sau bốn vòng như thế cụ bỏ túi cam lại và khấn vái thần linh. Sau đó cụ mới ra được vườn quả tìm đường xuống chân núi. Về sau, không hiểu vì lý do gì những cây cam chết lụi gần hết.
Nhiều cụ cao niên trong xã không thể biết được vườn quả trên núi có từ khi nào. Từ bé họ đã nghe cha, mẹ kể về khu vườn kỳ lạ đó, thậm chí cha mẹ còn dọa nếu hư thì sẽ đuổi lên vườn quả cho ma bắt... Có người đồn rằng, vườn quả là của Vua Áo Đen. Cũng có người nói đó là của một vị tộc trưởng giàu có và quyền lực trước kia để lại. Trước khi chết, họ đã yểm bùa và niệm chú vào khu vườn để giữ của, ngăn chặn những người tham lam vào hái quả.
Vào rừng ăn quả
Lên đến vườn quả kỳ dị mà dân gian đồn thổi, chúng tôi thực sự bất ngờ trước rất nhiều loại cây ăn quả đang đơm hoa, kết trái bất chấp sự chen lấn không gian của những cây cổ thụ khác to như cột đình. Nào là chuối, cam, quất hồng bì, nhãn... Thấy có quá nhiều thứ hoa quả chín mọng trong rừng, tôi tiện tay vơ lấy một chùm quất hồng bì ăn thử, vị quả chua khiến ai nấy nhỏ nước dãi thi nhau ăn.
Chúng tôi tiếp tục tiến đến khu chuối rừng vặt ăn ngon lành. Một người đi trong đoàn còn vặt mấy quả bỏ vào túi đem về để thử xem thần linh có bịt mắt anh giống như dân gian vẫn đồn thổi hay không.
Anh Mai Thế Bàng, kế toán UBND xã Tân Lĩnh tiết lộ: Cách đây gần chục năm, vì không tin vào những lời đồn thổi, anh cùng vài người bạn rủ nhau lên núi tìm vườn quả. Khi lên chỉ thấy vài cây cam, quất hôi mọc xen lẫn với cây rừng. Do cây cam bị rợp bóng nên không thể ra quả, còn quất hôi thì quả bằng ngón chân cái, ăn rất chua. Anh và một số người bạn đã vặt quất hôi chấm muối ăn, khi về cũng dắt túi vài quả nhưng không bị lạc đường. Anh nghĩ các cụ chỉ dọa cho vui. Ngày trước trên núi còn có một cái chuông đồng, có những bàn đá nhẵn mịn đủ để bày hai mâm cỗ, có một bàn cờ và cả một cái ao lọt thỏm giữa đỉnh núi. Tuy nhiên giờ cái chuông đồng chẳng thấy nữa, những bàn đá cũng bị cây rừng che phủ nên khó định vị được vị trí.
Theo anh Bàng, trước đây khi anh lên núi thấy có cả mảnh sành, mảnh chum, gốm vỡ... Điều này chứng tỏ là trước đây đã từng có người sinh sống trên núi. Họ đem cả cây ăn quả lên trồng, về sau vì lý do nào đó người chết đi, hoặc di chuyển chỗ khác, nhưng vườn cây vẫn còn.
Theo sự hướng dẫn của anh Bàng, chúng tôi đi xuyên qua các thung lũng trên đỉnh núi Vua Đen, khi đến một thung lũng cách vườn quả chừng 1km thì thấy có những cột gỗ rừng hai người ôm nằm chỏng trơ, những cột gỗ này đã bị mục nát, mối mọt khi đụng vào thì bong ra bùng bục. Vượt qua những cột gỗ, và hàng loạt “trận địa” đá tai mèo sắc như dao chúng tôi bất ngờ lọt xuống một khe đá sâu, theo lời đồn đại hàng trăm năm nay của người dân thì đây chính là ao vua. Theo quan sát của chúng tôi, ao vua thực chất là một hõm đá hình lòng chảo to bằng gian nhà, như một cái bể tích tụ nước mưa, dưới đáy ao là vô vàn lá mục... Theo những câu chuyện còn lưu truyền tại xã Tân Lĩnh thì vườn quả, ao vua chính là nơi ẩn náu của một vị tộc trưởng người Tày mà dân gian gọi là Vua Áo Đen ở khu vực Yên Bái cách đây hàng trăm năm.
Tuy nhiên, cũng có người giả thiết: Vườn quả trên đỉnh núi Vua Đen có thể là do chim chóc, muông thú ăn quả trong các khu vườn lân cận, rồi lên núi trú ngụ. Những hạt cây được chim muông thải ra rồi mọc thành vườn, khi quả chín rụng hạt lại tiếp tục nảy mầm. Cứ như thế vườn quả tồn tại từ năm này qua năm khác chứ chẳng có thần thánh nào “nhúng tay” vào.
Ông Hoàng Ngọc Chấn, Chủ tịch UBND xã Tân Lĩnh cho biết: Xã đã khoanh vùng bảo vệ và nghiêm cấm việc xâm phạm khu vườn quả, cũng như toàn bộ rừng thuộc phạm vi của xã từ cách đây hơn 10 năm. Từ đó đến nay khu vườn quả rậm rạp trở lại. Xã cũng có chủ trương phát triển du lịch nối giữa khu di tích Hắc Y - Đại Cại, núi Vua Đen và vườn quả kỳ bí. Tuy nhiên, khu vườn quả nằm quá xa, đường lên rất hiểm trở nên gây nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện.
(Còn nữa)